تنش میان طالبان پشتون و بومی بر سر نحوه کنترل بدخشان

رژیم طالبان به قتل‌های زنجیره‌ای و کشتار فرماندهان غیرپشتون ادامه می‌دهد

مولوی نثاراحمد احمدی، معاون پیشین استانداری طالبان در بدخشان، در میان گروهی از مردم-Badakhshan_Gov/Twitter@

لطیف پدرام، رهبر حزب کنگره ملی و نماینده مردم بدخشان در مجلس نمایندگان دولت پیشین افغانستان، به ایندیپندنت فارسی گفت که روز پنجشنبه، یکم تیر، طالبان بومی تاجیک‌تبار در حدود ۵۰۰ تن از طالبان پشتون را از بدخشان اخراج کردند.

پس از دو حمله مرگ‌بار داعش خراسان در روزهای ۱۶ و ۱۸ خرداد در بدخشان، که به کشته شدن مولوی نثاراحمد احمدی، معاون استاندار، و مولوی صفی‌الله صمیم، فرمانده ارشد این گروه منجر شد، حدود ۵۰۰ تن از طالبان پشتون‌تبار در واحدهای نظامی آن گروه در کابل و قندوز و تخار به بدخشان رفتند تا امور امنیتی بدخشان را به عهده بگیرند.

بدخشان، که استانی عمدتا تاجیک‌نشین است، در نزدیک به دو سال سلطه طالبان بر افغانستان، زیر رهبری فرماندهان تاجیک‌تبار این گروه بوده است. مولوی امان‌الدین منصور و قاری فصیح‌الدین فطرت دو فرمانده تاجیک‌تبار بدخشانی در صفوف طالبان‌اند که اکنون بیشترین نفوذ و قدرت را در بدخشان دارند. امان‌الدین مدتی رئیس نیروی هوایی طالبان بود و اکنون مسئولیت استانداری طالبان را در بدخشان به عهده دارد. فصیح‌الدین فطرت، پس از تشکیل کابینه طالبان، مسند ریاست ستاد فرماندهی ارتش طالبان را عهده‌دار شد که تا کنون در همین مسند کار می‌کند.

بیشتر مسئولان محلی طالبان در بدخشان از نزدیکان قاری فصیح‌الدین و مولوی امان‌الدین هستند و حضور طالبان پشتون تا کنون در بدخشان، برخلاف دیگر استان‌ها، برجسته نیست.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

لطیف پدرام، رهبر حزب کنگره ملی افغانستان که اصالتا اهل بدخشان است، در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی گفت که طالبان بومی تاجیک‌تبار به حضور ۵۰۰ نفری طالبان پشتون در بدخشان واکنش نشان دادند و با تهدید آنان را از  این استان بیرون راندند. پدرام افزود: «حدود ۵۰۰ نفر از طالبان پشتون ابتدا وارد شهر فیض‌آباد در مرکز بدخشان شدند و سپس چندین گروه را به شهرستان‌های مختلف، از جمله در سرحدات [مرز] تاجیکستان فرستادند. این اقدام با واکنش طالبان تاجیک‌تبار مواجه شد و در نهایت، طالبان پشتون با تهدید به تار و مار شدن، از بدخشان اخراج شدند.»

پدرام افزود که طالبان پشتون‌تبار پس از ورود به بدخشان به بازرسی و تجسس پرداختند و برخی ساکنان بومی را تحقیر و به آن‌ها توهین کردند. به همین دلیل، طالبان بومی تاجیک‌تبار به این عملکرد آنان واکنش نشان دادند. بر پایه اطلاعات پدرام، قرار بود طالبان پشتون حدود یک سال در بدخشان مستقر شوند، اما پس از دو هفته، آن استان را ترک کردند و به قرارگاه‌های قبلی خود در کابل، قندوز، بغلان، و تخار برگشتند.

مولوی امان‌الدین منصور و قاری فصیح‌الدین فطرت، از سران طالبان تاجیک‌تبار در نزدیک به دو سال گذشته، بارها در سخنرانی‌های خود به تابعیت و پیروی از دستورهای ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، تاکید کرده‌اند، اما لطیف پدرام می‌گوید که برای طالبان تاجیک‌تبار ایدئولوژی طالبان به اندازه هویت تاجیکی اهمیت ندارد. به گفته پدرام، سلسله ترور و قتل فرماندهان غیر پشتون طالب ادامه ترورهای زنجیره‌ای چهره‌های غیرپشتون است که در حکومت حامد کرزی و اشرف غنی صورت می‌گرفت.

پدرام علاوه کرد: «طالبان پشتون خواهان قتل‌های زنجیره‌ای‌اند. قاری فصیح‌الدین و مولوی امان‌الدین در صدر فهرست کشتار قرار دارند. مسئله قومی است و طالبان برای دفع مقاومت در آینده در ترس از غیرپشتون‌ها، فرماندهان اثرگذار تاجیک را از سر راه خود حذف می‌کنند.»

به باور پدرام، مولوی صفی‌الله صمیم، که در مراسم تشییع جنازه مولوی نثاراحمد احمدی آماج حمله انتحاری داعش خراسان قرار گرفت، نیز در ادامه پاکسازی فرماندهان تاجیک از صفوف طالبان به قتل رسیده است.

شماری از حزب‌های سیاسی، از جمله حزب جمعیت اسلامی به رهبری صلاح‌الدین ربانی، در واکنش به دو حمله مرگ‌بار داعش در بدخشان، در اعلامیه‌هایی گفتند که این اقدام ناشی از اختلاف‌های درونی طالبان است و داعش در بدخشان حضور ندارد.

با وجود این، داعش خراسان عکس حمله‌کننده انتحاری در بدخشان را منتشر کرد و مسئولیت هر دو حمله را بر عهده گرفت و گفت این حمله‌ها در ادامه انتقام‌جویی از طالبان بوده است.

رهبران و سخنگویان طالبان نیز هرگونه اختلاف‌نظر میان جناح‌های این گروه را همواره رد می‌کنند و ادعا می‌کنند که همه اعضای این گروه از اقوام متعدد پیرو فرمان‌های ملا هبت‌الله آخوندزاده هستند.

با این حال، لطیف پدرام معتقد است که طالبان غیرپشتون به‌علت احساس تعلقی که به هویت قومی خود دارند و همچنین با آگاهی از انحصار و تلاش برای پشتون‌سازی افغانستان، علیه حاکمیت ملا هبت‌الله قیام خواهند کرد. پدرام در این مورد گفت: «من بارها به رهبران سیاسی از جمله مارشال دوستم و دیگران گفتم که با طالبان غیر پشتون وارد گفت‌وگو شوید و فعلا تنها راه ممکن برای حفاظت از جغرافیای شمال و جلوگیری از پشتونیزه کردن شمال همین است.»

اوایل ژوئن، مقام‌های پاکستانی و سخنگوی رژیم طالبان از توافق بر سر انتقال مهاجران وزیرستانی از مرز پاکستان به دیگر مناطق افغانستان، از جمله به شمال آن کشور، خبر دادند. در این مدت، حزب‌های سیاسی و گروه‌های قومی ساکن شمال افغانستان واکنش‌های گسترده‌ای به این طرح دولت پاکستان و رژیم طالبان نشان داده‌اند.