هرچند روسیه، چین و ایران در مسائل متعددی با ایالات متحده سازگاری ندارند، اما به نظر می‌رسد که در نگرانی از تهدیدهای رو به افزایش تروریستی در افغانستان با واشنگتن هم‌نظرند و مشخصا از دولت طالبان می‌خواهند که به وعده‌های خود در زمینه مبارزه با تروریسم عمل کند.

در همین راستا، چند مقام‌ آمریکایی اظهار داشتند که گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان حملاتی علیه پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان را طراحی و اجرا کرده‌اند. آنان مدعی‌اند که در حال حاضر بیش از ۲۰ گروه مسلح در افغانستان حضور دارند. آنچه در این میان بر نگرانی‌های می‌افزاید، حضور فعال گروه «تحریک طالبان پاکستان» در افغانستان است. به گزارش صدای آمریکا، این گروه در چند ماه گذشته مسئولیت چندین حمله تروریستی در خاک پاکستان را بر عهده گرفته است.

هفته گذشته، دیپلمات‌های ارشد روسیه، چین، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان در تاشکند دیدار کردند تا در مورد وضعیت افغانستان گفت‌وگو کنند.

در بیانیه‌ای که وزارت امور خارجه ازبکستان به همین مناسبت صادر کرد، آمده است: «شرکت‌کنندگان با اشاره به اینکه تمامی گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان همچنان تهدیدی جدی برای امنیت منطقه و جهان به شمار می‌روند، از مقام‌های فعلی افغانستان خواستند که اقدامات موثرتری برای ریشه‌کن کردن گروه‌های تروریستی در این کشور انجام دهند.» 

توماس وست، فرستاده ویژه ایالات متحده برای افغانستان، نیز هفته گذشته به طلوع‌نیوز گفت: «هرچند طالبان متعهد شده‌اند که میزبان تروریست‌هایی نباشند که می‌خواهند به کشورهای دیگر آسیب برسانند، و به آن‌ها اجازه ندهند که در قلمرو افغانستان به آموزش، استخدام نیرو یا جمع‌آوری کمک‌های مالی بپردازند، همه این‌ها دارد انجام می‌شود». این در حالی است که در جریان مذاکره در مورد خروج نظامی ایالات متحده از افغانستان در سال‌های ۲۰۱۹-۲۰۲۰، طالبان متعهد شده بود که در مناطق تحت کنترل خود، اقدام‌های سریعی علیه گروه‌ها و افرادی که امنیت کشورهای دیگر را تهدید کنند، انجام دهد.

در همین حال، کارشناسان می‌گویند دولت طالبان که اینک تحت تحریم‌های بین‌المللی است، کشوری را با مرزهای پرآشوب با شش همسایه و بدون ارتش منظم و ثابت اداره می‌کند، بنابراین، نمی‌تواند خواسته‌های آمریکا و منطقه را برای مقابله با تروریسم، برآورده کند. گریم اسمیت، کارشناس ارشد گروه بین‌المللی بحران، می‌گوید: «همه می‌توانند ببینند که طالبان پاکستانی در افغانستان پناه گرفته‌اند و از آنجا به پاکستان حمله می‌کنند.»

تروریسم داخلی

طالبان ضمن تاکید بر تعهد خود بر جلوگیری از تهدیدهای امنیتی علیه سایر کشورها، اتهام پناه دادن به گروه‌های تروریستی را در داخل افغانستان، رد می‌کنند. با این حال، طالبان به‌رغم کم‌اهمیت جلوه دادن تهدیدهای جاری از سوی جنگجویان شاخه خراسان داعش و سایر گروه‌های مخالف مسلح و ناچیز پنداشتن قدرت آن‌ها، تا حد زیادی در جلوگیری از حمله‌های تروریستی در داخل افغانستان شکست خورده‌اند.

هفته گذشته، استاندار طالبان در استان شمالی بلخ در یک حمله انتحاری که داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفت، کشته شد. دسامبر گذشته نیز داعش از کشته شدن یک مقام طالبان در استان بدخشان خبر داد. این در حالی است که طالبان و داعش می‌گویند که در حال جنگ با یکدیگرند.

سازمان ملل متحد در گزارشی اعلام کرد که داعش اقلیت‌های مذهبی و دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر را در افغانستان تحت سلطه طالبان هدف قرار داده و در سال گذشته صدها نفر را در سراسر کشور کشته است.

القاعده

از حدود سه دهه پیش به این سو، ایالات متحده در مورد حضور جنگجویان و رهبران القاعده در افغانستان ابراز نگرانی می‌کند؛ به ویژه به این دلیل که عناصر وابسته به القاعده حمله‌های متعددی علیه منافع آمریکا در سراسر جهان طراحی و اجرا کرده‌اند. در پی حمله‌های ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، ایالات متحده برای تعقیب و بازداشت رهبران القاعده، به افغانستان حمله کرد و در آنجا درگیر جنگی شد که از آن به مثابه طولانی‌ترین جنگ خارجی در تاریخ ایالات متحده یاد می‌شود. در رخداد دیگری در سال گذشته، ایمن الظواهری، رهبر القاعده، در حمله پهپادی آمریکا در کابل کشته شد.

طالبان با تکذیب اتهام پناه دادن به الظواهری برخلاف وعده‌هایش برای مبارزه با تروریسم، از تایید اینکه رهبر القاعده واقعا در کابل پیدا و کشته شده است، خودداری می‌کند.

بنا به گزارش فوریه سازمان ملل، القاعده به دلیل «نگرانی طالبان افغانستان از تایید مرگ الظواهری در کابل» تاکنون از اعلام انتخاب رهبر جدید خود خودداری کرده است.

از سوی دیگر، مقام‌های آمریکایی می‌گویند که سیف‌العدل، افسر سابق نیروهای ویژه مصر و رهبر احتمالی جدید القاعده، ، در ایران به سر می‌برد، اما تهران این ادعا را رد می‌کند.

در حالیکه ایالات متحده و طالبان یکدیگر را به نقض برخی از بخش‌های توافقنامه‌ای متهم می‌کنند که نمایندگان آن‌ها در فوریه ۲۰۲۰ در دوحه، پایتخت قطر، امضا کردند، هنوز مشخص نیست که دو طرف چگونه باید با اختلافات و پیامدهای ناشی از نقض توافقنامه برخورد کنند.

برگرفته از شبکه العربیه