جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین، در بحبوحه تنش‌ها و تحریم‌های بین‌المللی، روز چهارشنبه ۲۴ اسفند (۱۵ مارس) «رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۳» را آغاز کردند.

بر مبنای گزارش رسانه‌های داخلی ایران، رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی با حضور نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی دریایی سپاه پاسداران و نیرو‌های دریایی روسیه و چین از ۲۴ تا ۲۸ اسفند در شمال اقیانوس هند و خلیج عمان برگزار می‌شود. هدف از این رزمایش «توسعه همکاری‌های نظامی و امنیتی برای مقابله با تهدید‌های موجود» عنوان شده است.

وزارت دفاع چین با تایید خبر رزمایش مشترک سه کشور، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد این رزمایش که از چهارشنبه تا یکشنبه ادامه دارد، به «تعمیق همکاری‌های کاربردی بین نیرو‌های دریایی کشور‌های شرکت‌کننده کمک خواهد کرد».

این نخستین بار نیست که سه کشور ایران، روسیه و چین رزمایش دریایی مشترک برگزار می‌کنند؛ سلسله رزمایش‌های «مرکب» طی سال‌های گذشته نیز در خلیج عمان برگزار شده‌اند؛ منطقه‌ای حساس که در نزدیکی تنگه هرمز قرار دارد و حدود یک‌پنجم نفت دنیا از مسیر این تنگه جابه‌جا می‌شود.

بهمن‌ماه ۱۴۰۰، هم‌زمان با آغاز رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۲، مصطفی تاج‌الدینی، سخنگوی جمهوری اسلامی در این رزمایش، گفت که سه کشور چین، ایران و روسیه برای رسیدن به امنیت و دریانوردی پایدار در اقیانوس هند و آبراهه‌های حیاتی آن تلاش می‌کنند تا منافع سه کشور حفظ شود.

این رزمایش در سال‌های ۱۳۹۹ و قبل از آن هم برگزار شده بود اما وجه تمایز برگزاری آن در سال ۱۴۰۱، شرایط متفاوت‌ چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران در جامعه جهانی است؛ زیرا هر سه کشور بیش از هر زمانی دیگر با انزوای بین‌المللی و تحریم‌های غرب مواجه‌اند و به همکاری هم نیاز دارند.

سخنگوی رزمایش مرکب امنیت دریایی نیز تلویحا این موضوع را تایید کرد و گفت: «پیام برگزاری این رزمایش رسیدن هر سه کشور به سطح معنادار و قابل‌توجهی از روابط نظامی است.»

او همچنین مدعی شد: «جمهوری اسلامی ایران به‌ حدی از قدرت در عرصه دریا رسیده است که می‌تواند در کنار قدرت‌های دریایی بزرگ، محوریت و فرماندهی رزمایش‌های بزرگ را عهده‌دار شود.»

جمهوری اسلامی ایران پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، همکاری‌های نظامی خود با این کشور را افزایش داد. مقام‌های غربی بار‌ها درباره کمک نظامی جمهوری اسلامی به روسیه در جنگ اوکراین هشدار داده‌ و ابراز نگرانی کرده‌اند.

رزمایش مشترک سه کشور چین، روسیه و ایران در حالی آغاز می‌شود که اسرائیل و ایالات‌متحده آمریکا نیز روز یکشنبه ۱۲ مارس (۲۱ اسفند) در ایالت نوادا برگزاری رزمایش مشترک هوایی «پرچم سرخ» را آغاز کردند.

این رزمایش هوایی که تا دو هفته ادامه دارد، طیف گسترده‌ای از مانور‌های هوایی از جمله رهگیری هواپیما‌ها، پرواز در ارتفاع پایین، دفاع از منطقه و شبیه‌سازی حمله به قلمرو دشمن با پدافند ضدهوایی گسترده را شامل می‌شود. علاوه بر آن، هواپیما‌های سوخت‌رسان نیروی هوایی اسرائیل در این رزمایش مشترک به جنگنده‌های آمریکایی در آسمان سوخت‌رسانی می‌کنند.

گفته می‌شود که این رزمایش تمرینی برای مقابله با تهدید‌های جمهوری اسلامی ایران است که طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به سطح قابل‌توجهی از اورانیم غنی‌شده دسترسی پیدا کرده است.