سپاه پاسداران؛ چهل سال تجربه سازماندهی و اجرای جنایت در جهان

کارنامه بلندبالای حضور تروریستی نیروهای سپاه پاسداران در خاک کشورهای اروپایی، این روزها در صفحات کاربران ایرانی بازخوانی می‌شود

کارزار ایرانیان سراسر جهان برای قرارگرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپا به مرحله‌ای رسیده است که سیاستمداران اروپایی آن را حساس، پیچیده و مهم می‌دانند، لحظه‌ای که آینده روابط قاره سبز با جمهوری اسلامی و مردم ایران را مشخص می‌کند.

اما در این سو، مقام‌های جمهوری اسلامی مست از سال‌ها جولان تروریستی در خاک دیگر کشورهای جهان، همچنان بر طبل رجزخوانی علیه مخالفان و حامیانشان می‌کوبند.

در روزهای اخیر، سردار سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، مخالفان حکومت در خارج از کشور و مقام‌های فرانسوی را تهدید به سرنوشتی مشابه سرنوشت سلمان رشدی کرده است، موضوعی که مشخصا تهدید به انجام اقدام‌های تروریستی در خاک اروپا به شمار می‌آید.

هم‌زمان، انتشار خبر کشف بسته‌ای آلوده به اورانیوم در محموله ارسالی از پاکستان به مقصد شرکتی ایرانی در لندن و کشف مقادیری مواد سمی از دو وابسته جمهوری اسلامی در آلمان این پرسش را مطرح کرده است که آیا سپاه پاسداران در حال مهیا کردن خود برای انجام حمله تروریستی در خاک انگلستان و اتحادیه اروپا است؟

همه این حوادث سبب شده‌اند در فاصله چند روز مانده تا تصمیم‌گیری تاریخی اتحادیه اروپا، کاربران ایرانی با هشتگ‌های مختلف به استقبال قرارگرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی بروند. در این میان، سؤال اصلی این است که در صورت تصویب این قانون در پارلمان اتحادیه اروپا، شورای اروپا چقدر آماده آغاز فصل دیگری از روابط با جمهوری اسلامی به‌عنوان مهم‌ترین حامی و عامل تروریسم دولتی در جهان است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

گفته می‌شود یکی از موانع عمده بر سر راه تصویب نهایی این طرح، اثبات فعالیت تروریستی سپاه در خاک اتحادیه اروپا است. اینجا است که موافقان تحریم سپاه به سراغ کارنامه سازمان نظامی‌ای می‌روند که نه‌تنها بازوی سرکوب جمهوری اسلامی در داخل ایران است که به مدت چهار دهه در بیش از ۴۰ کشور جهان با اجرای صدها عملیات تروریستی، بازوی فعالیت‌های برون‌مرزی حکومت نیز به شمار رفته است.

سپاه پاسداران پس از روی کار آمدن حکومت اسلامی در ایران، باهدف مقابله با گروه‌های شبه‌نظامی در مناطق مرزی، برخورد با مخالفان در داخل و با تعریف مسئولیت حفظ نظام اسلامی، در اردیبهشت ۵۸، به فرمان روح‌الله خمینی تشکیل شد و در غیاب نهادهای امنیتی، وظیفه نظارت و مراقبت امنیتی در کشور را نیز برعهده گرفت. برنامه صدور انقلاب هم یکی از اهداف مهم سپاه پاسداران از روزهای نخست تشکیل آن بود.

در کوران جنگ ایران و عراق، به دستور علی خامنه‌ای، رئیس‌جمهوری وقت، محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران، موظف شد نیروهایی از سپاه را برای آموزش حزب‌الله لبنان به این کشور اعزام کند. مسئولیت این امر بر عهده یکی از فرماندهان سپاه قرار گرفت. احمد متوسلیان در پوشش هیئتی سیاسی راهی سوریه شد و این شاید از اولین اقدام‌های سپاه پاسداران در حوزه برون‌مرزی برای سازماندهی فعالیت‌های تروریستی باشد.

این سفر با مفقودشدن متوسلیان، بدل به داستانی تراژیک برای جمهوری اسلامی شد و در پی آن ضرورت تشکیل نیرویی برای فعالیت‌های نظامی برون‌مرزی ایجاد شد؛ نیرویی که بنا بود مسئولیت حذف منتقدان و مخالفان نظام در سرتاسر جهان را نیز برعهده بگیرد.

البته سابقه ترور منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی به همان سال اول برقراری حکومت و آذر ۱۳۵۸ برمی‌گردد که شهریار شفیق، خواهرزاده محمدرضا شاه پهلوی، در پاریس ترور شد.

تبعات سیاسی ترور شفیق برای حکومت سبب شد با تشکیل سپاه قدس در سال ۱۳۵۹، این نیروی زیرشاخه سپاه در کنار فعالیت و تجهیز نیروهای مخالف صدام در عراق، مسئولیت بخش مهمی از برنامه‌ریزی و سازماندهی ترورهای برون‌‌مرزی مخالفان و انجام عملیات‌های تروریستی را نیز برعهده بگیرد.

هرچند سپاه قدس در دهه‌های اخیر، با فاش‌ شدن فعالیت آن در سطح منطقه خاورمیانه شناخته شده است، اما باید در نظر داشت در دهه اول برقراری حکومت اسلامی، وجود چنین نیرویی از اساس انکار می‌شد. حضور نیابتی در جنگ اسرائیل و لبنان و جنگ‌های داخلی لبنان و تجهیز و شکل‌ دادن حزب‌الله لبنان را باید جزو اولین ماموریت‌های این سازمان دانست. حضور نیابتی این نیروها در جنگ بالکان نیز از موارد حضور رسمی سپاه قدس در اروپا شناخته می‌شود.

اما همان‌طور که اشاره شد در سال‌های گذشته، سپاه قدس تنها سازمان دخیل در ترورهای سیاسی خارج از مرزهای ایران نیست. وزارت اطلاعات و نهادهای موازی امنیتی از جمله سازمان اطلاعات سپاه نیز مسئولیت شناسایی و برنامه‌ریزی عملیات تروریستی را در نقاط مختلف جهان برعهده دارند. در حقیقت، سپاه قدس تنها یکی از بازوهای تروریسم حکومت اسلامی در جهان است.

اهداف اقدام‌های تروریستی جمهوری اسلامی معمولا زیرمجموعه چهار ایده کلان تعریف می‌شوند. حذف فیزیکی مخالفان، تروریسم رسانه‌ای برای منحرف‌ کردن مسیر اخبار و ترور شخصیت، انتقال کانون بحران به دیگر کشورها و امتیازگیری از آن‌ها.

اقدام‌های تروریستی در طول چهار دهه گذشته، به‌خصوص حذف مخالفان، همواره جزو اولویت‌های جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف منطقه و جهان بوده است. این اهداف سبب شده است که جدای از نهادهای امنیتی، سپاه قدس پایگاه‌های متعددی در سطح کشور و حتی در برخی از کشورهای همسایه ایجاد کرده و در آن، آموزش‌های عملیات‌های تروریستی و جاسوسی را ارئه دهد.

بر اساس برخی اسناد منتشرشده، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیش از ۲۰ پایگاه آموزشی مستقل در ایران و سطح جهان برای آموزش نیروهای خود و نیروهای نیابتی در اختیار دارد. در این‌ بین، نزدیک به ۱۰ پایگاه به‌طور خاص، مسئولیت آموزش نیروهای غیرایرانی برای عملیات تروریستی در خاک دیگر کشورها را بر عهده دارند، نیروهایی که از دل نیروهای نیابتی ایران در لبنان، یمن، عراق، بحرین و افغانستان انتخاب می‌شوند.

اطلاعات سپاه پاسداران مسئولیت اصلی گزینش نهایی افراد را برای آموزش و عملیات‌های تروریستی بر عهده دارد. هرچند، شاخه‌های تروریستی مرتبط با وزارت اطلاعات به‌ویژه در دهه‌های ۱۳۶۰ تا ۷۰، در تمامی این بخش‌ها نیروهای مستقل از سپاه قدس را گزینش کرده و آموزش داده‌اند، نهایتا مسئولیت اداره این ساختار تودرتو، دفتر رهبر جمهوری اسلامی است. از این‌ رو، مقام‌های بخش حفاظت و امنیت بیت رهبر که به‌عنوان زیرمجموعه سپاه حفاظت ولی‌امر فعالیت دارند، هرکدام سوابق مدیریت عملیات تروریستی مختلفی را طی ۴۰ سال گذشته برعهده داشته‌اند.

بعد از دفتر رهبر جمهوری اسلامی، شورای‌ عالی امنیت ملی از بخش‌هایی است که برای نیروهای عملیاتی برون‌مرزی ماموریت تعریف می‌کند. همچنین، هر زمان که سپاه قدس نیازمند بهره‌گیری از امکانات دیپلماتیک در سفارت‌های جمهوری اسلامی باشد، شورای‌عالی امنیت ملی رابط این نیروها با وزارت امور خارجه و سفرای کشورهای مختلف است.

در دوران رهبری روح‌الله خمینی، شورایی تحت عنوان کمیته عملیات ویژه که متشکل از وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران و برخی از مقام‌های ارشد نظام بود، مسئولیت اصلی برنامه ترور مخالفان را برعهده داشت. مشخص نیست با تفکیک فعالیت‌های سپاه و وزارت اطلاعات و قدرت‌گرفتن شورای‌عالی امنیت ملی، این کمیته ویژه همچنان فعال است یا خیر، اما باید در نظر گرفت از اواخر دهه ۷۰، سپاه پاسداران و به‌ویژه سپاه قدس دارای اختیارات فراقانونی برای اقدام‌های تروریستی برون‌مرزی شده‌اند که صرفا با هماهنگی رهبر جمهوری اسلامی و عالی‌ترین مقام سپاه پاسداران انجام می‌شود.

همچنین، سپاه قدس را باید بازوی اجرایی اطلاعات سپاه برای تاسیس شرکت‌های اقماری برای دور زدن تحریم‌ها و تامین مالی نیروهای عملیاتی ترور در اروپا و آمریکا دانست، شرکت‌هایی که در حوزه‌های مختلف از کشتیرانی تا واردات و صادرات فعالیت می‌کنند.

در سال‌های اخیر، سپاه بخشی از برنامه‌های ترور در روپا را به بخشی از سازمان‌های مافیایی و گروه‌های تبهکار سپرده و از طریق شرکت‌های اقماری خود کار تامین مالی را انجام داده است.

خرداد ۱۳۹۹، وزارت امور خارجه آمریکا در گزارشی به‌طور رسمی اعلام کرد طی ۴۰ سال، حکومت اسلامی بیش از ۳۶۰ ترور و اقدام تروریستی در ۴۰ کشور جهان انجام داده است.

این آمار جدای از اقدام‌هایی مانند انفجار در سفارت آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳، عملیات تروریستی میکونوس در برلین در سال ۱۹۹۲، بمب‌گذاری مرکز یهودیان آرژانتین در سال ۱۹۹۴ و بمب‌گذاری در بانکوک و دهلی برای کشتن شهروندان اسراییلی در سال ۲۰۱۲ است که در تمامی آن‌ها، به استناد اسناد نهادهای امنیتی این کشورها، ردپای سپاه پاسداران هویدا است.

در بمب‌گذاری دهلی، پلیس این کشور به‌طور رسمی اعلام کرد ۵ تن از اعضای سپاه پاسداران که با ویزای گردشگری وارد این کشور شده، مسئول انفجار رخ‌داده بودند. در انفجار بانکوک، نیز پلیس تایلند تایید کرد سعید مرادی و محمد خزایی، دو شهروند ایرانی، مسئول انفجارها بودند و رسانه‌های این کشور ارتباط رسمی آن‌ها با سپاه قدس را فاش کردند.

انفجار مرکز آمیا در بوینس‌آیرس آرژانتین نیز پرونده‌ای بود که حتی پای مقام‌هایی چون علی خامنه‌ای و محسن رضایی را به فهرست تروریست‌های تحت تعقیب اینترپل باز کرد. انفجاری که دولت آرژانتین به‌طور رسمی اعلام کرد مشخص شده حزب‌الله لبنان به سفارش مستقیم سپاه قدس انجام آن را برعهده گرفته است.

ترور رهبران کرد در رستوران میکونوس برلین نیز پرونده‌ای است که نقش سپاه پاسداران در آن اثبات شده است. کاظم دارابی و عبدالرحمان بنی‌هاشمی از متهمان اصلی پرونده بودند که طبق اسناد دادگاه، مشخص شد با نظارت علی فلاحیان، وزیر وقت اطلاعات و کمک عملیاتی سپاه پاسداران شاخه برون‌مرزی، این کشتار فجیع را سازماندهی کردند.  در جلسه دادگاه متهمان نیز مشخص شد کاظم دارابی عضو سپاه پاسداران و همکار وزارت اطلاعات است.

از دیگر اقدام‌های تروریستی که نقش سپاه پاسداران و سپاه قدس در آن قطعی است، واقعه کشور کنیا است. سال ۲۰۱۲، پلیس کنیا دو ایرانی را به اتهام در اختیار داشتن بیش از ۱۰۰ کیلو مواد منفجره بازداشت کرد. احمد ابوالفتحی و منصور موسوی که به استناد اسناد دادگاه کنیا هر دو عضو سپاه قدس بودند، بنا داشتند با کمک سفیر ایران در کنیا از این کشور خارج شوند. اگرچه واقعه کنیا پیش از انجام اقدام تروریستی این افراد به بازداشت آن‌ها منجر شد، اما از جمله پرونده‌هایی است که طی آن، جامعه جهانی به‌طور رسمی تایید کرد سپاه پاسداران در حال برنامه‌ریزی و اجرای اقدام‌های تروریستی در خاک دیگر کشورها است.

مورد مشابه دیگر در کشور بحرین، به شناسایی مظنونان مرتبط با سپاه از طرف نهادهای امنیتی بحرین و جلوگیری از انفجاری بزرگ در این کشور منجر شد که به واسطه آن، دستور اخراج سفیر ایران صادر شد.

پرونده موسوم به فهرست ترور در هلند نیز فاش‌کننده گستردگی عملیات تروریستی سپاه در اروپا بود. سال ۹۲، روزنامه‌های هلند و آلمان فهرستی را منتشر کردند که به فهرست ترور مشهور شد، فهرستی شامل نام بیش از ۱۰۰ فرد که نیروهای منسوب به جمهوری اسلامی برنامه‌ریزی ترور آن‌ها را انجام داده بودند. این فهرست، در زمان جست‌وجوی خانه یکی از متهمان پرونده میکونوس کشف شد. فهرست ترور تا ماه‌ها بحث ضرورت برخورد با جمهوری اسلامی برای جلوگیری از تداوم اقدام‌های تروریستی سپاه پاسداران در اروپا را بدل به موضوع اصلی رسانه‌های هلند و آلمان کرد.

در جریان دادگاه متهمان میکونوس، ابوالقاسم مصباحی از مقام‌های امنیتی سابق جمهوری اسلامی تحت عنوان شاهد «سی» (c)، فاش کرد که از بدو تاسیس نظام اسلامی، شورایی تحت عنوان عملیات ویژه زیر نظر رهبران حکومت و با عضویت فرمانده سپاه پاسداران مسئولیت تعیین سوژه ترورها را برعهده داشته و سپاه اجرای آن‌ها را برنامه‌ریزی کرده است.

ترور سیروس الهی از رهبران سازمان درفش کاویانی نیز بار دیگر تایید حضور تروریستی نیروهای سپاه در اروپا بود. علی قربانی‌فر یکی از متهمان پرونده فاش کرد که با دستور مستقیم جمهوری اسلامی این ترور انجام شده است. در این پرونده نیز همانند پرونده ترور دیگر رهبران سازمان درفش کاویانی، جلسات دادگاه افشاکننده مسئولیت سپاه پاسداران در برنامه‌ریزی و انجام ترور بود.

افشای برنامه‌ریزی بمب‌گذاری در نشست سازمان مجاهدین خلق نیز بار دیگر نفوذ تروریستی سپاه پاسداران در اروپا را فاش کرد. اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت ایران در اتریش، مسئول نظارت و برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در نشست سازمان مجاهدین خلق در پاریس را در سال ۹۷ برعهده داشت، پرونده‌ای که طی جلسات دادگاه بار دیگر نام سپاه پاسداران در نقش سفارش‌دهنده این عملیات را روشن کرد.

اما در سال‌های اخیر، چند پرونده دیگر نیز ماجرای عملیات تروریستی سپاه در خاک کشورهای مختلف را به رسانه‌های جهان کشانده است. از جنجالی‌ترین این پرونده‌ها فاش‌شدن طرح ترور جان بولتون و مارک پمپئو در سال ۲۰۲۲ بود.

در این پرونده، وزارت دادگستری آمریکا یک ایرانی با نام شهرام پورصفی را که با نام مستعار مهدی رضایی شناخته می‌شود، متهم کرد ضمن عضویت در سپاه قدس، بنا داشته است با پرداخت مبالغی به افراد مختلف در آمریکا آن‌ها را مامور ترور این دو مقام آمریکایی کند.

ترور احمد مولا از فعالان سیاسی عرب مخالف جمهوری اسلامی در لاهه و کلاهی صمدی در شهر المیره هلند نیز پرونده‌هایی‌اند که با دستگیری رضوان تاگی، شهروند هلندی مغربی‌اصل، مشخص شد به سفارش سپاه پاسداران انجام شده‌اند.

سوابق قاچاق کوکایین در پرونده رضوان تاگی نشانگر آن بود که برنامه‌ریزی و سازماندهی ترورها سپاه پاسداران در خاک اروپا شکل تازه‌ای به خود گرفته است و سپاه برای پنهان ماندن نقش مستقیم خود از نیروهای نیابتی منطقه‌ای، مسلمانان اجیرشده تندرو و حتی باندهای قاچاق و مافیای اروپایی نیز برای اقدام‌های تروریستی بهره می‌برد.

اما ترور و بمب‌گذاری تنها حوزه فعالیت تروریستی سپاه پاسداران در اروپا نیست. این سازمان در سال‌های اخیر، پروژه‌های متعددی برای ربایش مخالفان حکومت را برنامه‌ریزی کرده است که اگرچه در بسیاری از آن‌ها ناکام مانده، اما ربایش روح‌الله زم، جمشید شارمهد، فرود فولادوند، آرش شعاع شرق، حبیب اسیود، صبری حسن‌پور و شایان کاویانی بیرون از مرزهای ایران، مشخص کرد که بازوی انجام عملیات تروریستی نیروهای سپاه از اروپا تا کشورهای همسایه پهن شده است.

نکته قابل تامل اینجا است که فرماندهان سپاه و مقام‌های امنیتی جمهوری اسلامی بارها، صراحتا از این نفوذ گسترده در کشورهای اروپایی، آمریکا و کشورهای منطقه با افتخار یاد کرده‌اند.

کارنامه بلندبالای حضور تروریستی نیروهای سپاه پاسداران در خاک کشورهای اروپایی، این روزها در صفحات کاربران ایرانی بازخوانی می‌شود و آن‌ها با ارجاع به آن و دیگر سوابق اقدام‌های تروریستی سپاه طی چهار دهه گذشته، می‌خواهند که تردید پارلمان و شورای اتحادیه اروپا پایان‌ یافته و ماشین سرکوب و ترور حکومت وارد فهرست سازمان‌های تروریستی و شامل تحریم‎‌های گسترده‌تر جامعه جهانی شود.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه