در کمتر از یک ماه، دست‌کم ۴۰۰هزار کسب‌وکار آنلاین خسارت دیدند

اتحادیه فناوران رایانه: تقاضا برای خرید فیلترشکن ۳هزار درصد افزایش یافته است

ATTA KENARE / AFP

قطع اینترنت و مسدودکردن رسانه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌هایی مانند اینستاگرام و واتس‌اپ موجب شد که دست‌کم ۴۰۰هزار کسب‌وکار کوچک با مشکل مواجه شوند. 

این خبر را حمیده حبیبی، عضو انجمن کسب‌وکارهای اینترنتی، اعلام کرد و گفت: «قطعی و فیلتر نت این روزها درست شبیه این است که شما در یک پاساژ مغازه‌ای اجاره کنید و برای ادامه کار در آن پاساژ را ببندند و یا قرار باشد از پشت شیشه خرید کنند.»

به گفته او در ۲۵ روز گذشته نه‌‌تنها کسب‌وکارهای کوچک که حتی کسب‌وکارهای متوسط و بزرگ‌تر نیز کانال‌های بازاریابی‌شان را تا حدود ۹۰درصد از دست دادند.

احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی، وعده داده است که خسارت‌ها با پرداخت تسهیلات به کسب‌وکارهای مجازی جبران می‌شود؛ اما این عضو انجمن کسب‌وکارهای اینترنتی در واکنش به این وعده گفت: «پرداخت تسهیلات شاید کمک‌کننده پرداخت هزینه‌های کسب‌وکار یا نگه‌داشت نیرو باشد، اما برای جذب مشتری که دسترسی به اینترنت ندارد، چه کمکی می‌تواند بکند؟»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حبیبی به مسئله جایگزینی رسانه‌های اجتماعی تولید داخل که حکومت آن‌ها را مطرح می‌‌کند نیز واکنش نشان داد و گفت «به‌طور مشخص» امکان اینکه نرم‌افزار و یا رسانه اجتماعی را جایگزین کنیم، وجود ندارد، به‌علت اینکه رسانه‌های اجتماعی خارجی محل مراجعه تعداد زیادی کاربرند که این امکان در نرم‌افزارهای داخلی نیست.

این فعال کسب‌وکارهای اینترنتی در ادامه با بیان اینکه اینستاگرام، تلگرام، توییتر و گوگل، کانال‌های بازاریابی آنلاین‌اند، گفت: «از این میان تنها سرچ گوگل مانده که آن هم دسترسی محدود شده است؛ یعنی تمام کانال‌ها از دست رفته است. ضمن اینکه پیام‌رسانی مثل واتس‌اپ هم یک راه ارتباطی بوده که فیلتر شده و عملا کسب‌وکار، زیرساختی برای ارتباط ندارد.»

حبیبی در ادامه به قطع پیامک تلفن‌های همراه نیز اشاره کرد و گفت: «همه این‌ها مساوی است با مرگ کسب‌وکار.»

بنابر اعلام انجمن کسب‌وکارهای اینترنتی همزمان با قطع اینترنت در ایران و تحت تاثیر قرار گرفتن کسب‌وکارهای کوچک، دست‌کم ۱۰میلیون نفر دچار مشکل شدند و به گفته حبیبی در این شرایط، خیلی از کسب‌وکارهای کوچک ترجیح دادند تعطیل کنند، چون اجاره‌بها و حقوق ندارند که بدهند. 

از طرفی، با ادامه قطعی اینترنت، در کسب‌وکارهای بزرگ‌تر نیز نیروهای مرتبط با فعالیت‌های دیجیتال درحال تعدیل‌اند.

گزارش سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران از تاثیر محدودیت‌ها و قطع اینترنت بر کسب‌وکارها نیز نشان می‌دهد که تا ۱۷ مهرماه، بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها ۲۵ تا ۵۰ درصد درآمد خود را از دست داده‌اند و حدود ۴۷ درصد هم بیشتر از ۵۰ درصد کاهش فروش داشته‌اند.

در خبری دیگر، سعید نقوی، عضو هیئت‌مدیره اتحادیه فناوران رایانه، از افزایش ۳هزار درصدی تقاضا برای خرید فیلترشکن خبر داد و گفت: «گزارش‌ها نشان می‌دهد دامنه جست‌وجوی کاربران ایرانی برای دریافت فیلترشکن یک رکود تاریخی را ثبت کرده است.» 

به گفته او، این حجم از تقاضا حتی بعد از فیلتر تلگرام در ایران تجربه نشده بود.

نقوی به خبرگزاری ایلنا گفت: «بخشی از کسب‌وکار‌های سنتی به‌دلیل رکودی که در بازار آن‌ها ایجاد شده بود، کسب‌وکار خود را به واتس‌اپ و اینستاگرام هدایت کردند از این‌رو بعد از فیلترینگ و محدودشدن استفاده از پلتفرم‌های خارجی متقاضی خرید فیلترشکن شدند تا بتوانند فعالیت اقتصادی خود را حفظ و دنبال کنند.»

در روزهای گذشته برخی رسانه‌های داخلی ایران گزارش‌هایی از شمار زیاد دست‌فروشان در خیابان‌ها و قطارهای شهری منتشر کردند و نوشتند که کسب‌وکارهای کوچک با فیلتر اینستاگرام راهی خیابان‌ها شده‌اند. 

درحالی‌که منابع رسمی تایید کرده‌اند امرار معاش دست‌کم ۱۰میلیون نفر از جمعیت ایران با کسب‌وکارهای آنلاین پیوند دارد، مقام‌های جمهوری اسلامی پاسخ روشنی به انتقادها نمی‌دهند و از فیلترینگ دفاع می‌کنند.

پس از دفاع شماری از نمایندگان مجلس از فیلتر اینستاگرام، محمود لیائی، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست، هم در پاسخ به کشاورزان روستایی که به فیلتر اینستاگرام معترض بودند، گفت: «خودتان باید به فکر می‌بودید و از ابتدا از ابزاری نظیر اینستاگرام استفاده نمی‌کردید.»

وب‌سایت ‌دیجیاتو، روز یکشنبه ۲۴ مهرماه، اعلام کرد که دسترسی به تمام ابزارهای تغییردهنده آی‌پی قطع شد و «پس از فیلتر حدود ۲۰ پلتفرم پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و حتی بازی موبایلی در یک ماه اخیر، روند مسدودسازی وی‌پی‌ان‌ها به اوج خود رسید». این در حالی است که عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی، ادعا کرده بود تمام محدودیت‌های بین‌المللی به‌جز دو اپلیکیشن (واتس‌اپ و اینستاگرام) برداشته شده‌اند.