کاخ سفید روز جمعه، اول مهر (۲۳ سپتامبر)، اعلام کرد که جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، افغانستان را از فهرست متحدان اصلی آمریکا در خارج از پیمان امنیتی ناتو، حذف کرده است.

در یادداشت رئیس‌جمهوری آمریکا به وزارت خارجه که در سایت کاخ سفید منتشر شد، آمده است: «با توجه به اختیاراتی که قانون اساسی و قوانین ایالات متحده به عنوان رئیس‌جمهوری به من داده‌ است، بدین وسیله برای اهداف قانونی کنترل صادرات تسلیحات، به عضویت افغانستان به عنوان متحد غیرناتویی ایالات متحده پایان می‌دهم.»

رئیس‌جمهوری ایالات متحده در اوایل ژوییه در نامه‌ای به اعضای آمریکا خبر داده بود که به عضویت افغانستان در فهرست متحدان اصلی آمریکا در خارج از پیمان امنیتی ناتو پایان خواهد داد. بایدن در آن نامه اشاره کرده بود که «بر اساس بند ۵۱۷ قانون کمک‌های خارجی ۱۹۶۱، با اصلاحیه یو.اس.سی.۲۳۲۱کی، لغو نامگذاری افغانستان به عنوان متحد اصلی غیرناتو را اعلام می‌کنم.»

با خروج افغانستان از فهرست متحدان اصلی آمریکا در خارج از پیمان امنیتی ناتو، اینک دولت‌های آرژانتین، استرالیا، بحرین، پاکستان، برزیل، کلمبیا، اسرائیل، اردن، کویت، مراکش، نیوزیلند، فیلیپین، قطر، کره جنوبی، تایلند و تونس در این فهرست قرار دارند.

متحدان آمریکا در خارج از پیمان امنیتی ناتو علاوه بر اینکه از امتیازهایی مانند دریافت وام و حمایت‌های مالی و نظامی برخوردارند، انبار تجهیزات نظامی آمریکا نیز به حساب می‌آیند و آمریکا در صورت نیاز، می‌تواند تجیهزات سنگین نظامی خود را در این کشورها مستقر کند.

در ۲۰ سال حضور نظامی آمریکا و متحدانش در افغانستان، هزاران نظامی افغان در داخل آمریکا و دیگر کشورها زیرنظر مربیان آمریکایی آموزش دیدند. بیشتر خلبان‌های دولت پیشین افغانستان هم در مراکز نظامی آمریکا دوره دیده بودند.

یک‌ سال پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان که هدف انتقاد شدید منتقدان دولت باید قرار گرفت، افغانستان جایگاه خود را در فهرست متحدان غیرناتویی آمریکا از دست داد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در ماه ژوییه در واکنش به تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا در مورد حذف افغانستان از فهرست متحدان اصلی خارج از پیمان امنیتی ناتو آمریکا، گفت که این تصمیم بر اوضاع افغانستان تاثیری نخواهد گذاشت.

افغانستان در سال ۲۰۱۲ به متحدان اصلی ایالات متحده در خارج از پیمان امنیتی ناتو پیوست و از امتیازهایی نظیر دریافت کمک‌های تسلیحاتی و مالی برخوردار شد. بازگشت طالبان به قدرت که به باور بسیاری از آگاهان در نتیجه توافقنامه صلح دوحه ممکن شد، این کشور را بار دیگر به پناهگاه دشمنان آمریکا تبدیل کرد.

نیروهای آمریکایی اواخر ژوییه، در یک حمله هوایی به خانه‌ای در کابل، ایمن الظواهری، رهبر سازمان تروریستی القاعده، را کشتند. پس از کشته شدن الظواهری در کابل، روابط طالبان و بسیاری از دولت‌های جهان به سردی گرایید و مقام‌های آمریکایی نیز طالبان را به نقض توافقنامه دوحه متهم کردند.

وزارت خارجه آمریکا روز جمعه، ۱ مهر ۱۴۰۱، در بیانیه‌ای اعلام کرد در نشستی که میان فرستادگان آمریکا و چند کشور اروپایی در امور افغانستان، در واشنگتن برگزار شد، از حضور تروریست‌های خارجی به ویژه القاعده در افغانستان ابراز نگرانی شده است.

مقام‌های غربی در این بیانیه، از طالبان خواستند به تعهدهای ضدتروریسم خود پایبند بمانند و به تروریست‌های خارجی اجازه ندهند که از خاک افغانستان منافع کشورهای جهان را تهدید کنند.