بسیاری از رهبران که زمانی شکست‌ناپذیر به نظر می‌رسیدند، در نتیجه‌ انقلاب‌ها، کودتاهای نظامی یا اعتراض‌های مردمی، ناچار به اختفا یا فرار از کشور شده‌اند تا از بازداشت، اعدام یا انتقام سیاسی دولت‌های بعدی در امان بمانند. تازه‌ترین چهره‌ای که به این فهرست پیوسته آندری راجولینا، رئیس‌جمهوری ماداگاسکار، است که این هفته در پی کودتای نظامی سرنگون شد. سقوط او پس از هفته‌ها اعتراض به فقر، کمبود فرصت‌های شغلی و قطعی برق در این کشور رخ داد.

اسوشیتدپرس نگاهی داشته است به رهبرانی که در پی شورش‌ها و اعتراض‌های مردمی گریخته‌اند.

بشار اسد

در سال ۲۰۲۴، بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین سوریه، هم‌زمان با پیشروی شورشیان به‌سوی دمشق، به روسیه گریخت، اقدامی که به ۵۱ سال حکومت خانواده‌ اسد بر سوریه پایان داد. او سال‌ها از حمایت روسیه و جمهوری اسلامی ایران در جریان جنگ داخلی ۱۳ ساله سوریه برخوردار بود. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، به اسد، خانواده‌اش و شماری از نزدیکانش پناه داد و از استردادشان به سوریه خودداری کرد.

شیخ حسینه

در اوت ۲۰۲۴، شیخ حسینه، نخست‌وزیر بنگلادش که طولانی‌ترین دوره رهبری در تاریخ این کشور را داشت، پس از هفته‌ها اعتراض‌های گسترده‌ دانشجویی که دولتش را سرنگون کرد، مجبور به استعفا و فرار شد. دفتر حقوق بشر سازمان ملل گزارش داد که در جریان سرکوب اعتراض‌ها، حدود ۱۴۰۰ نفر کشته شدند. حسینه که هم‌اکنون در هند به سر می‌برد، نخستین بار در سال ۱۹۹۶ به قدرت رسید و در سال ۲۰۰۸ دوباره نخست‌وزیر شد. پدرش، شیخ مجیب‌الرحمن، نخستین رهبر بنگلادش مستقل بود که در سال ۱۹۷۵ در کودتای نظامی کشته شد.

گوتابایا راجاپاکسا

در ژوییه ۲۰۲۲، پس از ماه‌ها تظاهرات علیه بحران اقتصادی شدید، گوتابایا راجاپاکسا، رئیس‌جمهوری سریلانکا، کشور را ترک کرد و به مالدیو گریخت. بحران اقتصادی باعث ورشکستگی دولت، کمبود ارز برای واردات غذا و سوخت، و صف‌های طولانی مردم برای دریافت کالاهای اساسی شد. مردم راجاپاکسا و خانواده‌ قدرتمندش را عامل این فاجعه می‌دانستند. گوتابایا راجاپاکسا، برادرش ماهیندا که نخست‌وزیر بود، دو برادر و یک برادرزاده‌ دیگرش از مقام‌های کابینه استعفا کردند.

ویکتور یانوکویچ

در فوریه ۲۰۱۴، پس از اعتراض‌های گسترده و خونین، ویکتور یانوکویچ، رئیس‌جمهوری اوکراین، از کی‌یف گریخت و سرانجام، در روسیه دیده شد. این اعتراض‌ها پس از تصمیم یانوکویچ برای لغو توافق با اتحادیه‌ اروپا و پذیرش وام ۱۵ میلیارد دلاری از روسیه آغاز شد. او همان شب که با مخالفان توافقی برای پایان بحران امضا کرد، مخفیانه پایتخت را ترک کرد. پارلمان یانوکویچ را برکنار و حکم بازداشت صادر کرد. بعدها، پوتین و یانوکویچ تایید کردند که نیروهای روسیه به خروج او از طریق کریمه کمک کردند.

معمر قذافی

معمر قذافی، رهبر لیبی، در جریان جنگ داخلی ۲۰۱۱ و در پی بهار عربی، پس از چهل سال حکومت سقوط کرد. البته او از لیبی خارج نشد اما نیروهای شورشی طرابلس را تصرف و قذافی را وادار کردند به شهر زادگاهش، سرت، فرار کند. او هفته‌ها در محاصره ماند تا اینکه در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۱، هنگام تلاش برای فرار از شهر، کاروانش هدف حمله‌ هوایی ناتو قرار گرفت. مخالفان قذافی را در یک فاضلاب یافتند و بازداشت کردند. جسد قذافی چند روز در معرض دید عموم قرار گرفت و سپس، در مکانی نامعلوم دفن شد.

مارک راوالومانانا

مارک راوالومانانا، رئیس‌جمهوری ماداگاسکار از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۹، در پی کودتای نظامی به رهبری آندری راجولینا، شهردار وقت آنتاناناریوو، برکنار شد. او قدرت را به شورای نظامی واگذار کرد و به آفریقای جنوبی گریخت. جامعه‌ بین‌الملل این اقدام را کودتا خواند و همه‌ کمک‌ها غیر از کمک‌های بشردوستانه را متوقف کرد. راوالومانانا، به‌‌طور غیابی، به جرم توطئه برای قتل محکوم و به حبس ابد محکوم شد؛ عفو بین‌الملل این حکم را ناعادلانه دانست. پس از پنج سال تبعید، راوالومانانا بازگشت و بازداشت شد، اما یک سال بعد آزاد شد.

ژان-برتران آریستید

ژان-برتران آریستید، رئیس‌جمهوری پیشین هاییتی، دو بار در پی کودتا کشور را ترک کرد. نخستین بار در سال ۱۹۹۱، شش ماه پس از انتخاب به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهوری کشور بود، وقتی اصلاحاتش خشم نظامیان را برانگیخت و دولتش سقوط کرد. او به ونزوئلا گریخت و با کمک آمریکا در سال ۱۹۹۴ به کشور بازگشت و تا سال ۱۹۹۶ حکومت کرد. در سال ۲۰۰۰ دوباره انتخاب شد، اما در سال ۲۰۰۴ با شورش‌های مردمی مواجه و ناچار به استعفا شد. آریستید با هواپیمای آمریکا به جمهوری آفریقای مرکزی رفت و سپس، در آفریقای جنوبی اقامت گزید. آریستید در سال ۲۰۱۱ به هاییتی بازگشت.