وزیران دفاع پاکستان و رژیم طالبان بر سر آتش‌بس توافق کردند. عکس‌های منتشرشده از مذاکرات این مقام‌ها در دوحه نشان می‌دهد که از سوی رژیم طالبان، ملا یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، و از سوی پاکستان، خواجه آصف، وزیر دفاع آن کشور، این توافقنامه را امضا کرده‌اند. این توافق پس از درگیری‌های مرزی و حملات هوایی متعدد پاکستان به خاک افغانستان انجام شد.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی رژیم طالبان، روز یکشنبه ۲۷ مهر (۱۹ اکتبر) اعلام کرد که مذاکرات با پاکستان با میانجی‌گری قطر و ترکیه به پایان رسیده است.
او نوشت: «بر اساس توافقنامه دوجانبه، هر دو طرف بر تعهد خود به صلح، احترام متقابل و روابط نیک همسایگی تاکید کرده‌اند. هر دو جانب خواستار حل مشکلات از طریق گفتگو هستند. طرفین بر آتش‌بس کامل و معنادار توافق کرده‌اند.»
در اطلاعیه طالبان ذکر شده است که این رژیم و پاکستان اقدامات «خصمانه» علیه یکدیگر انجام نمی‌دهند و از حملات گروه‌هایی که علیه دولت پاکستان فعالیت دارند حمایت نخواهند کرد. در این اطلاعیه همچنین آمده است که طالبان و پاکستان توافق کرده‌اند هیچ گونه حمله‌ای علیه نیروهای نظامی، مردم غیرنظامی و تاسیسات یکدیگر انجام ندهند.
در بخش دیگری از این اطلاعیه ذکر شده است: «در آینده، به وساطت کشورهای قطر و ترکیه، ساختاری ایجاد خواهد شد تا ادعاهای دوجانبه بررسی و توافقنامه عملی شود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با این حال، طالبان جزئیات دقیق مذاکرات و محتوای کامل توافقنامه را مشخص نکرده‌اند و تمامی بندهای آن معلوم نیست. افزون بر این، در متن رسمی طالبان هیچ نامی از تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) برده نشده است. پاکستان مدعی است که این گروه از قلمرو افغانستان علیه اهدافی در پاکستان اقدام می‌کند.
از سوی دیگر، هم حکومت پاکستان و هم رژیم طالبان تمایل نداشتند این جنگ ادامه یابد. پاکستان زیر فشار سنگین اقتصادی قرار دارد و نمی‌خواهد هزینه هنگفتی را صرف جنگ با رژیم طالبان کند؛ گروهی که پاکستان طی دو دهه گذشته، طی جنگ طالبان با حکومت پیشین افغانستان و متحدان غربی‌اش، حامی اصلی آنها بود.
از سویی دیگر، رژیم طالبان در جهان منزوی است و افزایش تنش با پاکستان، باعث فشار بیشتر بر این رژیم خواهد شد. هزینه جنگ برای طالبان نیز سنگین است، زیرا این گروه با کمبود بودجه و منابع مالی روبه‌رو است.
برخی از ناظران اوضاع افغانستان معتقدند طالبان با کوبیدن طبل جنگ و ادعای «دفاع» از افغانستان در برابر خارجی‌ها، می‌خواستند از این طریق باعث جلب حمایت مردم افغانستان شوند.
در همین حال، وزارت خارجه قطر روز شنبه ۲۶ مهر اعلام کرد که در پی برگزاری مذاکرات میان پاکستان و افغانستان در دوحه، دو کشور درباره آتش‌بس فوری توافق کردند. این گفتگوها با هدف کاهش تنش و ایجاد ثبات پایدار در مرزهای دو کشور انجام شده است.
بر اساس بیانیه وزارت خارجه قطر، اسلام‌‌آباد و کابل توافق کرده‌اند سازوکارهایی برای نظارت بر اجرای آتش‌بس و تقویت روند صلح ایجاد کنند. همچنین قرار است نشست‌های پیگیری در روزهای آینده برگزار شود تا از تداوم و اجرای موثر توافق اطمینان حاصل شود. وزارت خارجه قطر ابراز امیدواری کرده است که این گام نقطه آغازی باشد برای پایان درگیری‌ها و برقراری صلح پایدار میان دو کشور همسایه و به امنیت و ثبات منطقه کمک کند.
همزمان، اسحاق دار، وزیر امور خارجه پاکستان، نیز با استقبال از این توافق، آن را «نخستین گام در مسیر درست» توصیف کرد.
آقای دار در پیامی در حساب اکس خود نوشت که از نقش «سازنده و برادرانه» قطر و ترکیه در تسهیل گفتگوها و پیشبرد توافق میان دو طرف «عمیقا قدردانی» می‌کند.
او افزود: «منتظر برگزاری نشست بعدی به میزبانی ترکیه هستیم تا سازوکار مشخص و قابل راستی‌آزمایی برای نظارت ایجاد شود؛ سازوکاری که هدف آن رسیدگی به تهدید تروریسمی است که از خاک افغانستان متوجه پاکستان می‌شود. مهم است که برای جلوگیری از تلفات بیشتر انسانی تلاش شود.»
توافق آتش‌بس دوحه در حالی صورت گرفته است که روابط میان پاکستان و رژیم طالبان طی هفته‌های گذشته به‌شدت پرتنش بود. در پی درگیری‌های مرزی و حملات هوایی پاکستان به استان‌های پکتیکا، قندهار و کابل، شماری از غیرنظامیان کشته شدند.
هنوز پرسش‌های زیادی درباره مفاد پنهان این توافق، به‌‌ویژه درمورد فعالیت‌های تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی)، وجود دارد که بی‌پاسخ مانده است.
از سوی دیگر، هیچ تضمینی وجود ندارد که میان رژیم طالبان و حکومت پاکستان درباره موضوع تی‌تی‌پی درگیری نظامی تازه‌ای رخ ندهد یا پاکستان حملات هوایی‌اش را از سر نگیرد. تحریک طالبان پاکستان روابط ایدئولوژیک و نزدیکی با رژیم طالبان دارد. تی‌تی‌پی داعیه تطبیق (اجرای) شریعت اسلامی در مناطق قبایلی ایالت خیبرپختونخوا را دارد و این داعیه باعث جلب توجه و حمایت شماری از فرماندهان و نیروهای طالبان شده است. اگر طالبان مانع حضور تی‌تی‌پی در افغانستان شوند، تی‌تی‌پی در جنگ در مناطق قبایلی با مشکل مواجه می‌شود و در چنین شرایطی ارتش پاکستان دست بالاتری برای هدف قراردادن این گروه پیدا می‌کند. در مقابل، اگر طالبان همچنان به حمایت از تی‌تی‌پی ادامه دهد، قلمرو افغانستان به مرکز تجهیز و پشتیبانی لجستیکی این گروه تبدیل خواهد شد و هرگاه تی‌تی‌پی تحت فشار ارتش پاکستان قرار گیرد، می‌تواند از خاک افغانستان برای تجدید قوا استفاده کند.
این دقیقا همان سناریویی است که در دو دهه گذشته در افغانستان رخ داد و باعث فرسایش حکومت پیشین و ارتش افغانستان شد. پاکستان اکنون نمی‌خواهد همان تجربه فرسایشی در قالبی جدید علیه خود او تکرار شود. در آن زمان، هرگاه حکومت افغانستان، ایالات متحده و ناتو بر طالبان فشار می‌آوردند، این گروه با تکیه بر عقبه استراتژیک خود در پاکستان و پشتیبانی ارتش و سازمان اطلاعات نظامی آن کشور، تجدید قوا می‌کرد و دوباره دست به حمله می‌زد.
