به دنبال تشدید رویارویی روسیه و غرب در اوکراین، روابط بسیاری از کشورهای اروپای غربی و شمالی با مسکو هم تیره و پرتنش شد و کشمکش میان دو طرف همچنان در حال افزایش است. در این میان، روز جمعه، ۱۷ ژوئن ۲۰۲۲، یک کشتی جنگی روسی حریم دریایی دانمارک را نقض کرد و به آب‌های سرزمینی این کشور وارد شد.

ارتش دانمارک ضمن اینکه ورود این کشتی روسی به قلمرو دریایی کشورش را اقدامی تحریک‌آمیز و غیرقابل پذیرش خواند، خاطرنشان کرد که این کشتی بدون اخذ مجوز برای محموله خود، به آب‌های دانمارک وارد شده است.

نقض حریم دریایی دانمارک تنها کشمکشی نیست که روابط روسیه با این کشور را به سمت تنش هدایت می‌کند؛ به‌ویژه اینکه روابط مسکو و کپنهاگ طی هفت سال گذشته بارها با بحران‌های متعددی در عرصه‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی مواجه بوده و حتی تا مرز تهدید به حمله اتمی هم پیش رفته است.

در مارس ۲۰۱۵، روسیه تهدید کرد که در صورت مشارکت دانمارک در طرح سپر دفاع موشکی ناتو، این کشور در معرض حمله اتمی قرار خواهد گرفت. در آن زمان، میخائیل فانین، سفیر وقت روسیه در کپنهاگ، در مقاله‌ای که در روزنامه دانمارکی یولاندز پستن منتشر شد، اعلام کرد: «دانمارک عواقب پیوستن به برنامه دفاع موشکی ناتو را به‌درستی درک نکرده است؛ اگر چنین امری اتفاق بیفتد، کشتی‌های جنگی دانمارک هدف سلاح‌های هسته‌ای روسیه قرار خواهند گرفت.»

روسیه از زمان ارائه طرح سپر دفاع موشکی ناتو در سال ۲۰۱۰ که قرار است تا سال ۲۰۲۵ به مرحله اجرا درآید، مخالفت خود را با این راهبرد دفاعی اعلام کرده بود.

پس از جابه‌جایی نیروهای ارتش روسیه در مرزهای اوکراین، وزارت دفاع دانمارک اعلام کرد که با هدف تقویت قدرت و حاکمیت در حوزه بالتیک، ناو «پیتر ویلموس» و چهار جنگنده اف-۱۶ را برای پیوستن به نیروی دریایی ناتو اعزام خواهد کرد.

در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۲، چند روز قبل از آغاز عملیات تهاجم روسیه به اوکراین، کپنهاگ با انتشار سندی به نام «راهبرد جدید سیاست خارجی و امنیتی دانمارک»، اعلام کرد که روسیه در قبال دانمارک و همسایگانش سیاستی تهاجمی را دنبال می‌کند. در این سند، آمده بود: «در حالی‌ که روسیه به رفتار تهاجمی خود در قبال دانمارک، کشورهای همسایه و منطقه ادامه می‌دهد، ما نیز تعهد خود به دفاع از ارزش‌ها و منافع مالی در مناطق مجاور شرقی را اعلام می‌کنیم.»

با آغاز جنگ اوکراین، دانمارک و روسیه در روابط دیپلماتیک خود با بحران شدیدی مواجه شدند. کپنهاگ ۱۵ دیپلمات روس را به اتهام جاسوسی اخراج کرد و مسکو با اخراج هفت دیپلمات دانمارکی به این اقدام واکنش نشان داد. علاوه بر آن، دانمارک از درخواست فنلاند برای پیوستن به ناتو استقبال کرد و اعمال فشار بیشتر بر کرملین برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را خواستار شد.

پس از آنکه یک فروند هواپیمای شناسایی روسی در اوایل ماه مه، حریم هوایی دانمارک را نقض کرد، کپنهاگ سفیر روسیه را احضار کرد. سپس، در ۲۸ مه، سفارت دانمارک در مسکو به استثنای ویزای سفرهای رسمی، پذیرش درخواست‌ها برای ویزاهای کوتاه‌مدت و مجوزهای اقامت در دانمارک را تعلیق کرد.

از سوی دیگر و پس از آنکه دانمارک حاضر نشد هزینه گاز روسیه را به روبل بپردازد، مسکو در تاریخ ۳۱ مه ۲۰۲۲، صادرات گاز به دانمارک را قطع کرد.

ناظران معتقدند که قطع صادرات گاز به دانمارک پاسخی به اقدام کپنهاگ برای پیوستن به تحریم‌های غرب علیه روسیه و همراهی آن با سیاست مشترک امنیتی-دفاعی اتحادیه اروپا است.

کپنهاگ به تحریم‌های غرب علیه روسیه پیوست و شرکت کشتیرانی دانمارکی «مرسک» عملیات کشتیرانی از مبدا و به مقصد روسیه را به حالت تعلیق درآورد و آمادگی خود برای اعمال تحریم‌های بیشتر در بخش انرژی و مالی روسیه را اعلام کرد.

تحول دیگری که خشم روسیه را برانگیخت، این بود که ۶۷ درصد از رای‌دهندگان دانمارکی در چهارم ژوئن ۲۰۲۲، به پیوستن کشورشان به سیاست دفاعی اروپا که در ۳۰ سال گذشته از آن دوری کرده بودند، رای دادند.

هرچند دانمارک از دهه ۱۹۷۰ به اتحادیه اروپا پیوست، رد پیمان ماستریخت، معاهده‌ای که در سال ۱۹۹۲، با ۵۰.۷ درصد از آرای رای‌دهندگان به تاسیس اتحادیه اروپا منجر شد، دانمارک را خارج از سیاست‌های دفاعی اتحادیه قرار داد.

پس از تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، دانمارک درصدد تقویت نیروهای دفاعی خود برآمد و برای رسیدن به این هدف، به نیروهای ایالات متحده اجازه داد در قلمرو این کشور مستقر شوند. علاوه بر آن، کپنهاگ اعلام کرد که تصمیم گرفته بیش از دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به بخش نظامی اختصاص دهد؛ این رقم معادل هزینه‌ای است که ناتو خواستار آن است.

از سوی دیگر، دانمارک و کانادا به دلیل نگرانی از احتمال حمله روسیه، مرزهای زمینی خود در جزیره موردمناقشه هانس را تعیین کردند و به اختلاف‌نظری که نزدیک به ۵۰ سال روابط دو کشور را متشنج کرده بود، پایان دادند.

جمال عبدالحمید، کارشناس روابط بین‌الملل، در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز عربی، گفت: «نگرانی از آینده و آنچه به‌اصطلاح به عنوان «تروریسم روسی» یاد می‌شود، دانمارک را پس از حمله روسیه به اوکراین، به همگرایی با کشورهای اروپایی وادار کرد.

او افزود: «روسیه نه تنها برای دانمارک بلکه برای سراسر کشورهای اروپای شرقی یک تهدید جدی شناخته می‌شود؛ بنابراین، شکی نیست که نقض حریم هوایی و دریایی دانمارک این کشور اروپایی را بر آن داشت تا برای حفظ امنیت خود به دنبال راهکاری جایگزین باشد.»

جمال عبدالحمید خاطرنشان کرد: «درگیری کنونی به‌زودی پایان نمی‌یابد و مسکو می‌خواهد به کشورهای بالتیک، سوئد و فنلاند این پیام را برساند که پیوستن به اروپا ممکن است برای این کشورها دردسر بزرگی ایجاد کند و آرامش آن‌ها را به هم بزند.»