تداوم سفره‌های خالی با یارانه معیشتی ۱۰ دلاری

قدرت خرید یارانه معیشتی ۳۰۰ هزار تومانی دولت حدود یک چهارم یارانه ۴۵ هزار تومانی یک دهه قبل

نزدیک به ۹۰ درصد جامعه ایران قرار است ماهانه حدود ۱۰ دلار به عنوان یارانه کمک معیشتی دریافت کند، عددی کوچک برای گرانی‌های گسترده‌ای که دامنه آن هر روز وسیع‌تر از قبل، سفره خانوارهای ایرانی را تهدید می‌کند.

بیش از دو سال قبل، حدود ۶۰ میلیون ایرانی به دلیل آنچه مشکلات معیشتی عنوان می‌شد، مشمول دریافت کمک‌ از سوی دولت بودند. حالا افراد نیازمند به دریافت کمک معیشتی گستره بسیار وسیع‌تری پیدا کرده و ۹۰ درصد جامعه ایران را شامل شده است. طبق تصمیم دولت ۳۰ درصد از جمعیت ایران که در دهک‌های یک تا سه قرار دارند ماهانه ۴۰۰ هزار تومان و ۶۰ درصد دیگر نیز مشمول کمک حمایتی ۳۰۰ هزار تومانی شده‌اند. یعنی تنها لایه نازکی از دهک‌ بالای درآمدی جامعه، از دایره کمک‌های معیشتی خارج هستند.

رشد شتابات تورم و کاهش شدید ارزش پول ملی، آنچه قرار است جایگزین یارانه ۴۵ هزار تومانی شود را به عددی کوچک و ناکارآمد در معیشت ایرانی‌ها تبدیل ساخته است. سال ۱۳۸۹، نخستین سال آغاز پرداخت یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی بود، سالی که متوسط نرخ دلار حدود یک هزار و ۳۳ تومان بود. این بدان معنا بود که ایرانی‌ها در آن سال ماهانه حدود ۴۵ دلار به عنوان یارانه معیشتی دریافت می‌کردند.

یارانه ۴۵ هزار تومانی در فاصله بیش از یک دهه، لابه‌لای شیب تند تورم و کاهش ارزش پول ملی گم شد و قدرت خرید آن به حداقل کاهش یافت. عددی که مدتی قبل ابراهیم رئیسی، ارزش یارانه ۴۵ هزار تومانی را معادل هفت هزار تومان فعلی عنوان کرده بود. اما آنچه امروز دولت در صدد است با مانور تبلیغاتی گسترده، آن را به عنوان نمایشی از حمایت معیشتی دولت از مردم به تصویر کشد، قدرت خریدی به مراتب کمتر از همان یارانه ۴۵ هزار تومانی یک دهه قبل دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

قیمت دلار حالا از مرز ۲۹ هزار و ۶۰۰ تومان هم فراتر رفته است. یارانه معیشتی ۳۰۰ هزار تومانی برمبنای نرخ دلاری که در نزدیکی ۳۰ هزار تومان قرار گرفته، کمی بیشتر از ۱۰ دلار است. یعنی قدرت یارانه ۳۰۰ هزار تومانی فعلی، حدود یک چهارم همان یارانه‌ ۴۵ هزار تومانی‌ای است که سال ۱۳۸۹ برای کمک معیشتی پرداخت می‌شد. حالا این یارانه ۱۰ دلاری قرار است چه بخشی از سبد خانوارهای ایرانی‌ را پر کند؟

سال ۱۳۸۹، زمانی‌ که نخستین یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی به حساب سرپرستان خانوار واریز شد، قیمت مرغ حدود دو هزار ۶۰ تومان بود. گوشت گوساله نیز در همان سال حدود نه هزار و ۲۰۰ تومان در هر کیلو عرضه می‌شد. برنج ایرانی نزدیک به سه هزار و ۷۰ تومان و برنج وارداتی هم کمتر از هزار و ۸۰۰ تومان بود. هر ایرانی با یارانه ۴۵ هزار تومانی (۴۵ دلاری در سال ۱۳۸۹) می‌توانست ماهانه چند کیلوگرم گوشت، مرغ و برنج خریداری کند.

آنچه امروز می‌توان با یارانه ۱۰ دلاری از ارزان‌ترین نوع کالاها تهیه کرد به مراتب ناچیزتر از یارانه‌ای است که یک دهه قبل به میزان یک چهارم یارانه کنونی به ایرانی‌ها پرداخت می‌شد. اگر قرار بود قدرت خرید یارانه ۴۵ هزار تومانی سال ۱۳۸۹ تکرار شود، امروز دولت به جای ۳۰۰ هزار تومان، باید عددی نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برای پرداخت یارانه معیشتی در نظر می‌گرفت.

قدرت خرید پایین یارانه معیشتی جدید بدان معناست که باز هم باوجود پرداخت یارانه به ۹۰ درصد جامعه ایران، بخشی از کالاهایی که طی چند سال اخیر از سبد خرید خانوارها حذف شدند، همچنان غایب سفره‌ ایرانی‌ها باقی خواهند ماند.

بیشتر از اقتصاد