عصمت‌الله ایرگاشف، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ازبکستان در امور افغانستان، گفت که طالبان یک نیروی مستقل و مسلط بر افغانستان است و ازبکستان جز تعامل با آنان چاره‌ای ندارد. با این حال او تاکید کرد که این به معنای به رسمیت شناختن طالبان نیست.
ازبکستان یکی از همسایه‌های شمالی افغانستان است که با روی کار آمدن طالبان، بالافاصله ارتباط نزدیک با آنان را آغاز کرد و هرچند دولت ازبکستان مدعی است که طالبان را به طور رسمی به رسمیت نمی‌شناسد، با استفاده از فرصتی که تحریم‌های آمریکا با منزوی کردن طالبان در افغانستان به‌وجود آورد، در هشت ماه گذشته، مبادلات تجاری و اقتصادی با دولت خودخوانده طالبان را آغاز کرد. علاوه بر این، ازبکستان در حال حاضر یکی از مراکز کلیدی ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان است.
عصمت‌الله ایرگاشف روز چهارشنبه، ۱۴ اردیبهشت (۴ آوریل)، در مصاحبه‌ای با صدای آمریکا، تصریح کرد: «ما با طالبان ارتباط محکمی داریم و مرتب صحبت می‌کنیم.»
او توضیح داد: «ازبکستان، طالبان را واقعیتی می‌داند که باید پذیرفته شود. ما هیچ گزینه دیگری نمی‌بینیم. ما مرز، تاریخ و فرهنگ مشترک داریم. اگر ما درگیر شویم، فقط درگیری بیشتر، خون بیشتر، فقر بیشتر و تهدید بیشتر برای دیگر همسایگان و جامعه جهانی خواهد بود.»
پیش از این، شوکت میرزایف، رئیس‌جمهوری ازبکستان، هم در مورد تعامل با طالبان گفته بود: «ما به آینده‌ای مشترک با منافع مشترک و عظیم نگاه می‌کنیم؛ صرف نظر از اینکه چه کسی آنجا در قدرت است.»
شوکت میرزایف اخیرا هیئتی را نیز به واشنگتن اعزام کرد و خواستار کمک بیشتر به افغانستان شد. ایرگاشف، نماینده رئیس‌جمهوری ازبکستان برای افغانستان، مدعی است که تاشکند اتحادیه اروپا را برای بازگرداندن دیپلمات‌ها به کابل متقاعد کرده است و می‌کوشد تا آمریکا نیز اقدامی مشابه کند. او افزود: «طالبان نمی‌خواهد منزوی باشد. آن‌ها می‌خواهند در جامعه بین‌المللی به رسمیت شناخته شوند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما کشورهای جهان روی چه گزینه‌های به توافق نرسیده‌اند تا به طالبان مشروعیت بین‌المللی بدهند؟
سه نکته اساسی سد راه طالبان در کسب مشروعیت جهانی است که کشورهای جهان هم بارها بر آن‌ها تاکید کرده‌اند. نکته اول، تشکیل یک حکومت فراگیر با حضور همه اقوام، مذاهب و برابری جنسیتی است که طالبان هنوز با آن موافقت نکرده است. نکته دوم، رعایت حقوق زنان و حقوق بشر است که طالبان نسخه پیشنهادی غرب را خلاف اصول شریعت می‌داند. نکته سوم هم جلوگیری از تبدیل افغانستان به خاستگاه تروریسم بین‌المللی است که هنوز در این زمینه، نگرانی‌هایی جدی وجود دارند.
عصمت‌الله ایرگاشف نیز با اشاره به همین نکات مدنظر جامعه جهانی برای به رسمیت شناختن دولت طالبان، گفت: «ما به تنهایی آن‌ها را به رسمیت نخواهیم شناخت. وقتی این اتفاق بیفتد، ما می خواهیم صدای جمعی داشته باشیم و در هماهنگی با جامعه جهانی پیش خواهیم رفت.»
با این حال، او تاکید کرد که برای طالبان دشوار است شرایط برای به رسمیت شناختن را به‌سرعت برآورده کنند. ایرگاشف افزود: «طالبان حداقل به مدت ۲۰ سال، با غرب و ماموریت آن جنگید تا سرانجام آن‌ها حکومتی مبتنی بر اصول طالبان را وعده دادند. چگونه می‌توان انتظار داشت که طالبان به این سرعت در برنامه خود تجدیدنظر کنند؟»
به گفته ایرگاشف، طالبان به زمان نیاز دارند تا گام‌به‌گام تنظیم شود و نیز اختلاف‌های داخلی خود را حل کند. او خاطرنشان کرد: «اکثر اعضای دولت طالبان در زمینه حکومت‌داری یا مدیریت تجربه بسیار اندکی دارند.»
در همین حال، دانیل روزنبلوم، سفیر ایالات متحده در ازبکستان، نیز به صدای آمریکا گفت که نگرانی در مورد تروریسم یکی از دغدغه‌های مشترک ازبکستان و ایالات متحده است. او تصریح کرد: «گروه‌های تروریستی در افغانستان فعالیت می‌کنند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد از زمان تغییر دولت (تسلط طالبان) در تابستان گذشته، شمار و توانایی‌های آن‌ها (گروه‌های تروریستی) افزایش یافته است.»
این در حالی است که گروه داعش، اواسط آوریل، ویدیویی از شلیک با سلاح سنگین از خاک افغانستان به ازبکستان منتشر کرد و هرچند دولت ازبکستان این ادعای گروه داعش را رد کرد، روز شنبه، ۳۰ آوریل، یک هواپیمای بدون سرنشین ازبکستانی بر فراز آسمان مزارشریف- هم مرز با ازبکستان- دیده شد.
پیش از این نیز، نخست‌وزیر روسیه در نشست کشورهای همسایه افغانستان در چین، گفته بود که یافته‌های آنان از گسترش قلمرو و سربازگیری داعش در مناطق شمالی افغانستان حکایت دارد.
