شش سال از حبس کامران قادری، زندانی دو تابعیتی ایرانی-اتریشی گذشت

این روزها مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، ایرانی‌ها را به بازگشت به کشور تشویق می‌کنند

کامران قادری در دادگاهی که نه او و نه وکیلش نتوانستند بیش از دو کلمه حرف بزنند، به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم شد- عکس از twitter: @harika_ghaderi

 شش سال پیش در سال نو میلادی، یک تاجر ایرانی-اتریشی با همسر و سه فرزندش خداحافظی کرد و سوار پروازی از وین به تهران شد. کامران قادری قرار بود ۵ تا ۶ روز بعد به خانه بازگردد، اما در عوض روز دوم دی ماه ۱۳۹۴ بازداشت شد و اکنون شش سال را در زندان اوین تهران سپری کرده است.

این روزها مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، ایرانی‌ها را به بازگشت به ایران تشویق می‌کنند. در همین شرایط، روزنامه گاردین در گزارشی به بررسی ماجرای دستگیری و حبس کامران قدیری، زندانی دو تابعیتی ایرانی - اتریشی پرداخته است.

در اکتبر ۲۰۱۶، در دادگاهی که نه او و نه وکیلش نتوانستند بیش از دو کلمه حرف بزنند، به اتهام جاسوسی برای یک کشور خارجی به ۱۰ سال زندان محکوم شد. حکم او بر اساس اعترافاتی بود که همسرش، هاریکا، می‌گوید تحت شکنجه بوده است، صادر شد. با این حال هیچ حکم کتبی در مورد خانواده او داده نشده است.

هاریکا در مصاحبه‌ای می‌گوید: «اثر این ماجرا بر روی سه فرزند ما، دردناک‌ترین جنبه این داستان است. من نمی‌توانم آنها را آرام کنم. دخترانم نه و دوازده ساله بودند و الان ۱۵ و ۱۸ ساله هستند. پسر ما دو ساله بود و الان هشت ساله است. او پدرش را به یاد نمی‌آورد و هر روز می‌پرسد: «پدرم کجاست؟» وقتی کوچک بود عکس‌هایی به او نشان دادم، اما فکر می‌کرد پدرش مرده است. وقتی چهار ساله بود پرسید که آیا پدرش در زندان است؟»

همسر آقای قادری در ادامه افزود: بچه‌های بزرگ‌تر می‌ترسیدند که ممکن است دستگیر شوند. آنها هنوز مراقب هستند که ببینند آیا کسی آنها را دنبال می‌کند یا خیر.

در سالگرد دستگیری، همسر او تمام جنبه های ناپدید شدن او را به یاد می آورد.  کامران قادری  که در سال ۱۹۸۳ برای تحصیل در رشته مهندسی برق در وین از ایران خارج شده بود ، یک فعال سیاسی نبود.  او به عنوان مشاور فناوری اطلاعات سفرهای کاری زیادی به سراسر خاورمیانه داشته است و در سال ۲۰۱۵ پس از توافق هسته ای ایران، با یک هیئت تجاری رسمی اتریش به سرپرستی رئیس جمهور وقت اتریش هاینز فیشر به تهران رفت.

معمولاً در سفرهای تهران در خانه مادر سالمند خود می‌ماند. هاریکا می‌گوید: «روز اول معمولاً با او تماس نمی‌گیرم، زیرا او جلسات زیادی دارد، بنابراین معمولاً یک روز منتظر می‌مانم. این بار وقتی با مادرش صحبت کردم، او گفت: «نه، او اینجا نیست»، و این خبر شوک بزرگی بود. او افزود: «من ابتدا فکر کردم که ممکن است در هواپیما دچار حمله قلبی شده باشد. این یک پرواز مستقیم نبود و یک ترانزیت در استانبول وجود داشت، بنابراین من به فرودگاه استانبول زنگ زدم و پرسیدم که آیا او می‌تواند در بیمارستان باشد. فرودگاه گفت که آنها چنین اطلاعاتی ندارند. تنها چیزی که می‌دانستم این بود که او در پرواز از وین بوده است. یکشنبه بود و همه آژانس‌های مسافرتی تعطیل بودند، به فرودگاه رفتم و گفتم باید بدانم آیا او در پرواز استانبول یا تهران بوده است یا نه. گفتند به شخص ثالث اطلاعات نمی‌دهند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

هاریکا در ادامه می‌افزاید: فکر کردم یک راننده تاکسی به خاطر پولش به او حمله کرده است. همه چیز در ذهنم بود، اما هرگز فکر نمی‌کردم که او توسط دولت ایران دستگیر شده باشد. روز بعد برادرش به فرودگاه تهران رفت و به او گفتند که او را دستگیر و از آنجا برده‌اند. ما نمی‌دانستیم چه کسی و به چه دلیل او را دستگیر کرده است. یک ماه و نیم بعد از دستگیری، [سپاه پاسداران انقلاب اسلامی] به او اجازه داد که با من تماس بگیرد و بگوید که زنده است. از او پرسیدم چه اتفاقی افتاده است و کامران با گریه گفت اجازه ندارد به من بگوید.

سه ماه بعد با مادرش تماس گرفت و گفت که می‌تواند با او ملاقات کند. طی ملاقات مشخص شد که او ۱۶ کیلو وزن کم کرده است و گفت که تحت فشار دو اعتراف امضا کرده است.

شاید تصادفی نباشد که ایرانیان دو تابعیتی فرانسوی، آلمانی، بریتانیایی و آمریکایی در بازداشت ایران هستند. آن هم در حالی که کشورهای متبوع آنها جزو امضاکنندگان توافق هسته‌ای هستند. به نظر می رسد ادامه حبس قادری نیز، اقدامی برای معامله با اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت ایران در اتریش باشد. در واقع شاید ایران در ازای تبادل قادری مستقیماً از اتریش چیزی نخواهد، بلکه خواسته‌هایش را از اتحادیه اروپا مطرح کند.

درهرصورت، دولت اتریش نرم‌ترین رویکردها را در قبال وضعیت اسفناک او اتخاذ کرده است و اصرار دارد که دیپلماسی آرام بهترین راه حل است.

در همین رابطه، خانواده زندانیان دو تابعیتی ایرانی- اتریشی نامه سرگشاده‌ای خطاب به وزارت خارجه اتریش نوشتند. در نامه سرگشاده خانواده زندانیان دو تابعیتی ایرانی-اتریشی به دولت اتریش آمده است: «شما علناً درخواست آزادی آنها را نمی‌کنید و بی‌عدالتی، شکنجه و غیرقانونی بودن زندانی شدن آنها را محکوم نمی‌کنید. پس از سال‌ها تداوم تکیه بر «دیپلماسی خاموش»، ما این را به‌عنوان نشانه فقدان تعهد و اراده برای بررسی استراتژی‌های جایگزین تفسیر می‌کنیم.»

به نوشته گاردین، بزرگترین طنز این است که ایران در حال راه‌اندازی کمپینی است که از شهروندان ایرانی خارج از کشور می‌خواهد تا برای کار و سرمایه‌گذاری به کشورشان بازگردند. بهتر است با نگاهی به خانواده قادری و سایر زندانیان دو تابعیتی، ایرانی‌ها برای بازگشت به کشور عجله نکنند.