انتخابات و اختلافات؛ پیپچیدگی بیشتر وضعیت امنیتی عراق

انتخابات مجلس به‌جای این‌که عراق را به سمت وحدت و همگرایی سوق دهد، آن را دچار آشفتگی بیشتری می‌کند

ناظران ابراز نگرانی می‌کنند که ادامه کشمکش سر نتایج انتخابات مجلس، ممکن است عراق را با چالش‌های امنیتی تازه‌ای روبه‌رو کند - AHMAD AL-RUBAYE / AFP

هرچند شمار زیادی از شهروندان عراق نسبت به انتخابات زودهنگام مجلس این کشور خوش‌بین بودند و چنین تصور می‌کردند که برگزاری انتخابات مجلس که عمده‌ترین خواسته متعرضان در اعتراضات مردمی اکتبر سال ۲۰۱۹، محسوب می‌شود، ممکن است عراق را از باتلاق آشفتگی‌ها و کشمکش‌های احزاب سیاسی بیرون کند، اما اکنون چنین به نظر می‌رسد که انتخابات مجلس به‌جای این‌که عراق را به سمت وحدت و همگرایی سوق دهد، آن را دچار آشفتگی بیشتری می‌کند.

در واقع، رفتن به سوی انتخابات در هر شرایطی نمی‌تواند مثبت واقع شود، به ویژه هنگامی‌که گروه‌های رقیب و حاکم بر یک نظام سیاسی، انتخابات را تنها ابزاری برای کسب منافع خود بدانند و نامزدهای انتخابات در فضای ناسالم و غیر ملی به رقابت بپردازند.

از همین‌رو، برخی از کارشناسان عراقی، از هنگام اعلام تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام مجلس عراق، نگرانی خود را نسبت به این مسئله ابراز کردند و اصرار داشتند که اجرای انتخابات در سایه تنش‌های شدید سیاسی و حضور گروه‌های مسلح ممکن است کشور را بیشتر از پیش دچار آشفتگی و ناامنی کند.

شکی نیست که برگزاری انتخابات، بهترین گزینه برای بیرون‌رفت از اختلافات داخلی و گام نهادن در مسیر ایجاد نظام مردم سالاری است که تحت فشار و نفوذ گروه‌های سیاسی متخاصم نباشد و بتواند سرنوشت ملت و کشور را در فضای آزاد و دور از تاثیر مافیای سیاسی رقم زند. اما مشروط بر این‌که فضایی که در آن انتخابات برگزار می‌شود، فراخور این ویژگی باشد و معیارهای لازم آزادی و شفافیت در روند رای‌گیری رعایت شود، در غیر این‌صورت، انتخابات باعث تشدید تنش می‌شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

گروه‌ها و ائتلاف‌های سیاسی که قادر به کسب آرای مردم به میزانی که انتظار آن را دارند، نشوند، به سرعت بحث تقلب را مطرح می‌کنند و طرف‌های رقیب را به تقلب و دستکاری در انتخابات متهم می‌کنند و سرانجام نتایج انتخابات را رد می‌کنند. در مقابل، گروه‌هایی که آرای بیشتری به دست آورند و خود را در آستانه پیروزی ببینند، اصرار می‌ورزند که انتخابات در فضای کاملا آزادانه و شفاف اجرا شده و هیچ تقلبی در آن صورت نگرفته است و نتایج آن باید مورد پذیرش همگان باشد.

عراق نیز به دنبال برگزاری انتخابات زودهنگام مجلس در دهم ماه اکتبر جاری با همین ناهنجاری سیاسی روبه‌رو شد و گروه‌های متخاصم علاوه بر تنش‌های قبلی، خود را در برابر کشمکش تازه‌ای یافتند که تداوم آن می‌تواند منجر به افزایش آشفتگی شود و کشور را بیشتر در عمق بحران تنش و ناامنی فرو برد.

به محض اعلام نتایج مقدماتی انتخابات، «جریان صدر» به رهبری مقتدی صدر که آرای زیادی کسب کرده بود، خود را پیشتاز انتخابات اعلام کرد و از همه طرف‌های شرکت‌کننده در انتخابات خواست که به آرای مردم احترام بگذارند و نتایج اعلام شده را بپذیرند. در حالی‌که ائتلاف‌های سیاسی دیگر، به ویژه ائتلاف فتح به رهبری هادی العامری که رهبری شبه‌نظامیان حشدالشعبی را نیز بر عهده دارد، نتایج انتخابات را رد کرد و آن را نپذیرفتنی تلقی کرد. البته دلیل عمده‌ای رد نتایج انتخابات از سوی هادی العامری این است که ائتلاف تحت زعامت او به‌رغم نفوذ سیاسی و نظامی گسترده‌ای که در عراق دارد و برخلاف توقع رهبران این ائتلاف، نتوانست در کسب آرای مردم در انتخابات به پیروزی برسد و آنچه از انتخابات به دست آورده است در مقایسه با جایگاه سیاسی و توانایی نظامی آن بسیار ناچیز به شمار می‌رود.

به همین دلیل، ناظران ابراز نگرانی می‌کنند که ادامه کشمکش سر نتایج انتخابات مجلس، ممکن است عراق را با چالش‌های امنیتی تازه‌ای روبه‌رو کند و عراق به ‌جای این‌که در پی برگزاری انتخابات زودهنگام مجلس، در مسیر رهایی از تسلط احزاب سیاسی و تهدید گروه‌های شبه‌نظامی گام بردارد، بیش از پیش دچار آشفتگی و درگیری‌های داخلی شود.