مردم به نسبت دهه ۸۰ کمتر می‌خورند و بیشتر هزینه می‌کنند

سفره ایرانی‌ها در ۱۰ سال گذشته روزبه‌روز کوچک‌تر شده است

ظرف پنج سال گذشته فشار بسیاری به رفاه خانواده‌های ایرانی وارد شده است - ATTA KENARE / AFP

ایرانی‌ها در دهه ۹۰ به نسبت دهه ۸۰ هم‌ غذای کمتری خورده‌ و هم برای اقلام خوراکی مثل گوشت، لبنیات، برنج، قند و شکر هزینه بیشتری پرداخت کرده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که سفره خانواده‌های ایرانی در ۱۰ سال گذشته روزبه‌روز کوچک‌تر شده و مصرف برخی خوراکی‌ها مثل اقلامی پروتئینی حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است.

نتایج یک گزارش که در اتاق بازرگانی تهران مطرح شده است نشان می‌دهد که زنگ هشدار مصرف اقلام خوراکی در ایران به صدا درآمده است؛ به طوری که مصرف برخی مواد غذایی مثل گوشت به نسبت دهه ۸۰ حدود ۵۰ درصد کمتر شده است. این در حالی است که مردم در دهه ۹۰ برای تامین مایحتاج غذایی خود مجبور بوده‌اند هزینه‌ بیشتری پرداخت کنند و این افزایش هزینه تمام اقلام خوراکی از گوشت تا قند و شکر را شامل شده است.

به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، این موضوعی است که امنیت غذایی در کشور را تهدید می‌کند. در این میان، به نظر می‌رسد که عامل اصلی کوچک شدن سفره خانوارها وقوع دو قله تورمی در ابتدا و انتهای دهه ۹۰ است که باعث شدند درآمد خانوارها از رشد قابل‌توجه قیمت‌ها عقب بیفتد. کارشناسان اقتصادی تاکید می‌کنند که علاوه بر تورم بالا در کشور، رشد اقتصادی نزدیک به صفر در دهه ۹۰ هم مصرف خانوارهای ایرانی را تحت تاثیر قرار داده است.

کاوه زرگران، تهیه‌کننده این گزارش و عضو اتاق بازرگانی تهران، با بیان اینکه قیمت سبد خوراکی‌ در تیرماه سال ۱۴۰۰ به نسبت زمان مشابه در سال ۱۳۹۵ حدود چهار برابر افزایش پیدا کرده است، گفت: «این گزارش نشان می‌دهد که ظرف این پنج سال چه فشاری به رفاه خانواده‌های ایرانی وارد شده است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته زرگران، بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، در فاصله سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹، سرانه مصرف آبزیان ۵۰ درصد و گوشت قرمز ۴۶ درصد کاهش یافته است. وی با استناد به گزارش مرکز آمار، افزود: «سرانه مصرف آبزیان در یک دهه اخیر ۵۰ درصدی کاهش داشته است به طوری که از چهار کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به دو کیلوگرم در سال ۹۹ رسیده است.» به گفته وی، سرانه مصرف گوشت قرمز نیز در این مدت با کاهش ۴۶ درصدی مواجه شده و از ۱۳ کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به هفت کیلوگرم در سال گذشته تقلیل یافته است.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران در ادامه به کاهش ۳۳ درصدی سرانه مصرف قند و شکر در یک دهه اخیرهم اشاره کرده که از ۲۴ کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به ۱۶ کیلوگرم در سال ۱۳۹۹ رسیده است.

به گفته زرگران و بنا بر داده‌های مرکز آمار، در سال ۱۳۹۰ سرانه مصرف برنج ۴۴ کیلوگرم بوده که آن هم در سال ۱۳۹۹ به ۳۳ کیلوگرم کاهش یافته است و افت سرانه مصرف ۲۵ درصدی را نشان می‌دهد. سرانه مصرف لبنیات هم در این مدت با افت ۱۷ درصدی مواجه شده و سرانه مصرف این محصولات برای خانوار ایرانی را که در سال ۱۳۹۰ معادل ۱۲۷ کیلوگرم بود، به ۱۰۶ کیلوگرم در سال ۱۳۹۹ کاهش داده است.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران تصریح کرد که افت شدید سرانه مصرف این اقلام زنگ خطری جدی را برای امنیت غذایی کشور به صدا درآورده است. تصویری که کاوه زرگران از سفره مردم در دهه ۹۰ عیان کرده است، به‌خوبی اثرات یک دهه تحریم، یک دهه نوسان اقتصادی و یک دهه تورم سنگین را که تنها در برخی مقاطع مهار شدند، نشان می‌دهد.

در دهه ۹۰، علاوه بر اینکه تورم در کشور به اوج رسید، بحران بیکاری، همه‌گیری کرونا، رشد منفی اقتصادی، تحریم‌ها و تنش‌هایی که حکومت در سطح بین‌الملل ایجاد کرد نیز در کوچک شدن سبد خرید خانواده‌ها تاثیر داشتند. پیش‌تر غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، نیز گفته بود که با وجود همه آمارهایی که ارائه می‌شود، رشد اقتصادی در ۱۰ سال اخیر صفر بوده است.

مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی، نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا با بیان اینکه هفت دهک جامعه زیرخط فقرند، گفت که کاهش درآمد ملی و توزیع نابرابر آن از «وخامت معیشتی» درصد قابل‌توجهی از مردم کشور حکایت دارد. او با تاکید بر اینکه هم‌زمان با کاهش درآمد ملی، سهم تک‌تک خانوارها کم می‌شود، اظهار داشت که این به معنای کاهش قدرت خرید است.

کارشناسان اقتصادی هشدار داده‌اند در صورتی‌ که برجام احیا نشود و تحریم‌های علیه ایران ادامه یابد، تا پایان سال ۱۴۰۰ ایران تورم بی‌سابقه‌ای در پیش خواهد داشت.

بیشتر از اقتصاد