حروف «تی‌پی‌ای» نشان اختصاری کدام کشور در المپیک است؟

در ۱۹۷۹ کمیته بین‌المللی المپیک قطعنامه ناگویا را تصویب کرد که به تایوان اجازه می‌داد تحت نام مبهم فعلی «چین تایپه» رقابت کند

کو سینگ چون، وزنه بردار تایوانی برنده مدال طلا، که روی لباسش حروف اختصاری «تی‌پی‌ای» نوشته شده است- Vincenzo PINTO / AFP

روز سه‌شنبه، ۲۷ ژوئیه، کو سینگ چون، برنده مدال طلای وزنه‌برداری، وزنی بسیار بیشتر از ۱۴۰ کیلوگرم را بالای سر خود نگه داشت: او با حجم عمده‌ای از کشمکش‌های سیاسی میان چین و تایوان و سایر دنیا مواجه بود.

مدال طلای او به صورت رسمی به کشوری که اکثرا با نام تایوان شناخته می‌شود و کشوری است دموکراتیک با ارز رایج، دولت، مرزهایی مشخص، و ۲۳ میلیون نفر جمعیت، نخواهد رسید، بلکه به چین تایپه خواهد رفت که با حروف اختصاری «تی‌پی‌ای» مشخص شده است و نام المپیک برای این جزیره مورد منازعه خارج از سرزمین چین است.

دلیل به‌کارگیری این حروف برای نام این تیم، به جنگ داخلی چین برمی‌گردد که در سال ۱۹۴۹ پایان یافت. پس از آن درگیری، ملی‌گرایان مغلوب و دولت انان که به جمهوری‌خواهان چین معروف هستند، به جزیره تایوان گریختند و کمونیست‌های پیروز هوادار مائو تسه دونگ، نظام جمهوری خلق چین را در سرزمین اصلی مستقر کردند. گرچه پکن هیچ‌وقت کنترل آن جزیره را در دست نداشته است، اما تاکید می‌کند که تایوان بخشی از «چین واحد» است. (ایالات متحده هم از سال ۱۹۷۹ موضعی مشابه اتخاذ کرده است.)

از همان زمان، این جزیره با نام‌های متعدد و ترتیب‌هایی متفاوت در رقابت‌های المپیک شرکت کرده است. نخستین بار، در سال ۱۹۳۲ این کشور جمهوری چین نامیده شد. در سال ۱۹۵۲ هر دو کشور تایوان و چین به المپیک دعوت شدند و هر دو ادعای نمایندگی از چین را داشتند، تا آن که تایوان بالاخره عقب نشست.

طی دور بعدی بازی‌ها در سال ۱۹۵۶، تایوان با نام «فورموسا چین» در المپیک شرکت کرد که نامی بود که دریانوردان پرتغالی از قرن ۱۵۰۰ میلادی برای این جزیره برگزیده بودند. آن اقدام باعث شد که چین آن بازی‌ها را تحریم کند و بعدتر، کاملا از کمیته بین‌المللی المپیک خارج شود.

سپس به درخواست کمیته بین‌المللی المپیک، تایوان با همان نام تایوان در سه دوره بعدی شرکت کرد، تا آن که در سال ۱۹۷۲ دوباره نام جمهوری چین را برگزید.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در ۱۹۷۵، جمهوری خلق چین خواستار پیوستن به رقابت‌های المپیک شد، ولی همچنین خواست که «جمهوری چین» به عنوان کشوری مستقل انگاشته نشود. اما چون توافقی حاصل نشد، هر دو کشور بازی‌های آن سال را تحریم کردند.

در ۱۹۷۹ به نوعی راه‌حلی پیدا شد. کمیته بین‌المللی المپیک قطعنامه ناگویا را تصویب کرد که به آن جزیره اجازه می‌داد تحت نام مبهم فعلی «چین تایپه» رقابت کند؛ بدون آن که پرچم یا سرود ملی خود را داشته باشد. در سال ۲۰۱۸ رای‌دهندگان تایوانی در یک همه‌پرسی شرکت کردند و دوباره رای به تغییر نام تیم خود به تایوان دادند.

المپیک که از نظر سیاسی رسما موضعی بی‌طرفانه دارد، با جنجال‌های ارضی غریبه نیست. تیمی در المپیک حضور دارد که پناهندگان را نمایندگی می‌کند، و نیز تیمی برای پورتوریکو که عملا مستعمره ایالات متحده است، و تیم دیگری هم برای سرزمین‌های اشغالی فلسطین که در دید اکثر دنیا مشکلاتی حقوقی دارد و از نظر بسیاری از کشورها، از جمله ایالات متحده، به‌عنوان کشور به رسمیت شناخته نمی‌شود.

در بازی‌های امسال، کمیته رسمی المپیک ملی روسیه هم حضور ندارد، چون به دلیل دوپینگ با ممنوعیت مواجه شد، ولی ورزشکاران روسی در این بازی‌ها حاضرند و بدون نمادهای رسمی مانند پرچم روسیه، تحت تیمی با نام کمیته المپیک روسیه بازی می‌کنند.

چنان که ایندیپندنت پیش‌تر در سال جاری میلادی گزارش کرد، تعداد رو به رشدی از ساکنان ایالت هاوایی هم می‌خواهند تیم خود را در بازی‌های المپیک داشته باشند.  مبنای این خواست، اشاره به کودتای غیرقانونی مورد حمایت ایالات متحده دارد که باعث شد حکومت پادشاهی آن جزیره سرنگون شود. این رویکرد این بار بیش از همیشه قابل توجه است، زیرا ورزش موج‌سواری که اولین بار در این جزیره ابداع شده است، امسال برای نخستین بار در المپیک توکیو حضور خواهد داشت.

© The Independent

بیشتر از ورزش