ابهام درباره اثربخشی واکسن تولید مشترک ایران و کوبا

ادعاهای ایران و کوبا درباره میزان اثربخشی این واکسن هنوز تایید نشده است

سوبرانا واکسن مشترک ایران و کوبا است که در ایران با نام «پاستور» شناخته می‌شود_ JOAQUIN HERNANDEZ / AFP

کوبا اعلام کرده واکسن کرونای «سوبرانا۲» که در این کشور تولید شده است تا ۹۱.۲ درصد مقابل ویروس کارایی دارد. سوبرانا واکسن مشترک ایران و کوبا است که در ایران با نام «پاستور» شناخته می‌شود و ۸ تیرماه مجوز استفاده اضطراری دریافت کرده اما هنوز به مرحله تولید نرسیده است.

روز پنجشنبه ۱۷ تیر، کوبا اعلام کرد مراحل آخر آزمایش‌های بالینی نشان داده است که دو دوز واکسن سوبرانا به علاوه یک دوز تقویت‌کننده «سوبرانا پلاس» تا ۹۱.۲ درصد مقابل ویروس کرونا ایمنی ایجاد می‌کند.

پس از اینکه اخبار مشابهی درباره میزان کارایی دو واکسن سوبرانا و ابدالا منتشر شد، شرکت دولتی زیست‌دارویی کوبا که بر تولید دو واکسن یاد‌شده در این کشور نظارت دارد، اطلاعاتی درباره میزان اثربخشی واکسن سوبرانا منتشر کرد.

سازنده واکسن سوبرنا۲ موسسه فینلای است و واکسن ابدالا هم در «مرکز مهندسی و زیست‌شناسی کوبا» ساخته شده است. شرکت زیست‌دارویی کوبا در ماه ژوئن اعلام کرده بود اثربخشی واکسن ابدالا ۹۲.۲۸ درصد است. این در حالی است که ادعاهای کوبا درباره اثربخشی واکسن‌های این کشور هنوز تایید نشده است و جزئیات و نتایج دقیق آن مشخص نیست. این کشور تحت تحریم‌های ایالات‌ متحده آمریکا است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در حال حاضر، واکسن‌های فایزر‌ـ‌بیون‌تک، اسپوتنیک، مدرنا و نوواکس با کارایی بیش از ۹۰ درصد ساخته شده‌اند.

مرکز مهندسی و زیست‌شناسی کوبا با تولید ۸۰ درصد واکسن‌های مورد استفاده در این کشور و صادرات برخی از آن‌ها، سابقه‌ای طولانی در واکسن‌سازی دارد. کشور کمونیستی کوبا نخستین کشور در آمریکای لاتین و حوزه کاراییب است که واکسن کرونا تولید کرده است.

به گزارش روزنامه انگلیسی‌زبان دیکن هرالد، بیماری کرونا و توقف گردشگری باعث شده است تا اقتصاد این کشور در نیمه اول سال ۲۰۲۱ با رکود قابل‌توجهی روبه‌رو شود. کوبا اعلام کرده است در حال تولید پنج واکسن است اما دو واکسن ابدالا و سوبرانا زودتر از بقیه مجوز استفاده اضطراری دریافت می‌کنند و برای تایید، به سازمان بهداشت جهانی ارسال می‌شوند. تاکنون، مکزیک، ویتنام و آرژانتین برای خرید واکسن از کوبا ابراز تمایل کرده‌اند.

هر دو واکسن ابدالا و سوبرانا بر اساس فناوری قدیمی ساخته شده‌اند، به این معنا که از روش‌های سنتی برای ساخت آن‌ها استفاده شده است. ساخت این واکسن‌ها هزینه کمتری دارد، ذخیره آن‌ها آسان‌تر است و به‌دلیل نیاز نداشتن به زنجیره سرد، حمل‌ونقل آن‌ها نیز راحت‌تر است. واکسن ابدالا در سه مرحله با فاصله دو هفته تزریق می‌شود و واکسن سوبرانا در سه مرحله با فاصله چهار هفته قابل تزریق است.

واکسن سوبرانا۲ که در ایران با نام واکسن کووپاستور شناخته می‌شود، با مشارکت ایران در حال تولید است. پس از اینکه در ۸ تیر، مجوز استفاده اضطراری از این واکسن صادر شد، سفارت کوبا در تهران اطلاعاتی را درباره آن منتشر کرد. اطلاعیه سفارت کوبا و سخنان مینو محرز درباره واکسن پاستور این شائبه را ایجاد کرد که طرف کوبایی منکر پروژه مشترک خود با ایران شده و اولویت را به واکسیناسیون شهروندان خود و کشورهای آمریکای جنوبی داده است. اگرچه علیرضا بیگدلی گفته‌های مینو محرز را تکذیب کرد، او در اواخر اردیبهشت‌ قول داده بود که تا پایان خرداد، چهار میلیون دوز واکسن پاستور در اختیار وزارت بهداشت قرار می‌گیرد. این در حالی است که با وجود گذر از نیمه تیرماه، همچنان از واکسن پاستور خبری نیست.

نکته دیگر تردیدها درباره میزان کارایی این واکسن است. بیگلری پیش‌تر مدعی شده بود که واکسن پاستور بیش از ۸۰ درصد اثربخشی دارد؛ در حالی‌ که اطلاعیه سفارت کوبا در تهران و نتایج تحقیقات موسسه‌های داخلی این کشور نشان داده که کارایی این واکسن، در صورت دریافت دو دوز، ۶۲ درصد است. اما کوبا در آخرین اطلاعیه‌اش مدعی اثربخشی ۹۱ درصدی واکسن سوبرانا شده است، البته به شرطی که دوز تقویت‌کننده سوم به نام سوبرانا پلاس نیز تزریق شود.