جلبک‌های برفی نشانه وجود حیات در سیاره پلوتون است؟

کشف جلبک‌های برفی در «مارپیچ‌های یخی» ارتفاعات دورافتاده رشته کوه‌های آند، می‌تواند نشانه این باشد که امکان حیات در سیاره پلوتون وجود دارد.

این میکروب‌ها در شیلی و در نزدیکی «یویایاکو»، دومین آتشفشان مرتفع دنیا یافت شده است. یویایاکو یکی از ناملایم‌ترین محیط‌های زمین است که دارای بادهای سهمگین، تغییرات دمایی شدید و بالاترین میزان اشعه ماوراء بنفش است.

مارپیچ‌های یخی شگرف، یا «پِنیتِنته»‌ها، ساختارهایی نوک تیز هستند که ارتفاعشان می‌تواند به ۴.۵ متر برسد. این حجم‌ها تنها در مناطق خشک ارتفاعات بالای کوه‌های آند یافت می‌شوند. این مارپیچ‌های یخی همچنین در پلوتون نیز کشف شده‌اند و گمان می‌رود که در سیاره اروپا، یکی از اقمار سیاره ژوپیتر نیز وجود داشته باشند.

تحقیقات جدید منتشر شده در نشریه «آرکتیک، آنتارکتیک اَند آلپاین ریسرچ» به جزئیات پیدا شدن نخستین نشانه‌های حیات در این محیط‌های سخت پرداخته است.

یک زیست شناس دانشگاه «کلرادو بولدر» متوجه وجود رنگ قرمز -علامت وجود میکروبِ فعال- در پهنه‌های «پنیتنته» در ارتفاعات حدود ۴ هزار و ۸۷۷ متری از سطح دریا شده است. او نمونه‌هایی را برای بررسی جمع‌آوری کرده است. محققان پس از تحلیل این نمونه‌ها، وجود دو گونه جلبک را در یخ تایید کرده‌اند. این اولین سند وجود حیات در چنین محیطی است.

استیو اشمیت، پروفسور میکروب‌شناسی و از نویسندگان این تحقیق می‌گوید: «ما به طور کلی به این موضوع که ارگانیسم‌ها چطور خود را با محیط های سخت سازگار می‌کنند، علاقمند هستیم. این شرایط بهترین محل برای آغاز تحقیق درباره امکان حیات در شرایط حداکثری (شرایط فراتر از حد قابل تصور) است».

به نظر محققان، این مارپیچ‌های یخی، یک منبع دسترسی به آب برای میکروب‌ها هستند و به همین جهت در یک محیط خشک و خالی از منابع مغذی، پناهگاهی برای میکروب‌ها به شمار می‌روند.

دکتر اشمیت می گوید: «این مکان بسیار دور افتاده است و دسترسی به آن مشکل است. پشت یکی از وانت‌های ما فقط از بشکه‌های آب پر شده بود. خیلی معمول نیست که کسی به آنجا برود و این یکی از دلایلی است که روی این مجموعه خاص مطالعه زیادی انجام نشده است».   

لارا ویمرکاتی، نویسنده اصلی این تحقیق و محقق مقطع دکترا در دانشگاه کلرادو بولدر می‌گوید: «جلبک‌های برفی به طور کلی در یخ‌پوسته‌های تکه‌های برف و یخ یافت شده‌اند، اما یافته‌های ما برای اولین بار نشان‌دهنده حضورشان در ارتفاعات شدیدا بالا و خشک بود».

او ادامه می‌دهد: «جالب است که بیشتر جلبک‌های برفی پیدا شده در این محیط خیلی نزدیک به جلبک‌هایی برفی موجود در کوه‌های آلپ و محیط‌های قطبی هستند».

عنوان «پِنیتنته» برگرفته از کلمه اسپانیایی است به معنای «توبه‌کار» که اشاره به شباهت این ساختارها به راهبانی در رداهای سفید دارد که مشغول توبه و طلب بخشش هستند.

«پنیتنته»‌ها در بسترهای برفی در معرض تشعشعات بالا، رطوبت پایین، و باد خشک شکل می‌گیرند.

خانم ویمرکاتی می‌گوید: «مطالعات ما نشان می‌دهد که صرف‌نظر از شرایط محیطی، اگر آب مایع موجود باشد، حیات راهی برای خود پیدا می‌کند».