محمود واعظی مذاکره با آمریکا را رد کرد

علی‌اکبر صالحی هشت سال قبل همزمان با مذاکرات محرمانه با آمریکا، آن را انکار می‌کرد

محمود واعظی-عکس از شفقنا

محمود واعظی، رئیس‌ دفتر رئیس‌ جمهوری ایران در واکنش به اظهارات وزیر امور خارجه روسیه در مورد مذاکره مستقیم تهران-واشینگتن، به تسنیم گفت: «ما با آمریکایی‌ها بنای مذاکره نداریم و خیلی روشن موضع خودمان را اعلام کرده‌ایم.» واعظی در ادامه به «اعتراف آمریکا به اشتباه خود و بازگشت به برجام» به عنوان شرط مذاکره اشاره کرده است.

هشت سال پیش نیز در ۲۳ آبان ۱۳۹۱، علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه وقت در واکنش به نخستین پیشنهاد علنی برای مذاکره مستقیم ایران و آمریکا که از جانب روسیه مطرح شد، گفته بود: «مذاکره سیاسی دوجانبه با ایالات‌متحده تنها به نظر رهبر بستگی دارد». او یک ماه قبل از آن هم در واکنش به گزارش نیویورک‌تایمز در همین زمینه گفته بود: «ما مسئول پاسخگویی به اخبار منتشره آنها نیستیم و چیزی هم به نام مذاکره با آمریکا نداریم.» صالحی در حالی این اظهارات را مطرح می‌کرد که با چراغ سبز رهبر جمهوری اسلامی هدایت تیمی را بر عهده داشت که در ویلای شخصی سلطان قابوس، پادشاه فقید عمان در حال مذاکره مستقیم با نمایندگان آمریکا بودند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صالحی بعدا در یادآوری خاطرات خود از این مذاکرات در مصاحبه با روزنامه ایران گفت که روند این رایزنی‌ها از سال ۱۳۹۰ و با میانجی‌گری عمان آغاز شده بود. همین رایزنی‌های مخفیانه در مسقط در نهایت زمینه را برای گفت‌و‌گو‌های علنی وزیران خارجی ایران و آمریکا فراهم کرد.

در واقع اظهارات سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه در مورد خواست کرملین برای مذاکره ایران و آمریکا، باوجود اطلاع از در جریان بودن مذاکرات در مسقط؛ نه یک پیشنهاد، بلکه نقشه راهی بود که پیش روی تهران قرار داشت.

ایران باوجود قطع روابط دیپلماتیک و رسمی خود با ایالات‌متحده همواره در طول چهار دهه گذشته از طرق کانال‌های پشت‌پرده با واشینگتن در ارتباط بوده است. گاهی هم در شرایط ویژه مانند حمله آمریکا به افغانستان و عراق در اوایل دهه ۸۰ شمسی یا عمیق‌تر شدن بحران هسته‌ای و فشار تحریم‌ها در دهه اوایل دهه ۹۰ شمسی، نمایندگان دو طرف از دالان‌های مذاکره به رو‌به‌روی دوربین‌ها هدایت شده‌اند.

در مقایسه شرایط امروز ایران با آنچه که در طول دو دهه زمینه‌ساز مذاکرات مستقیم تهران با آمریکا شد، فاکتورهای ثابت از شرایط منطقه‌ای و سیاسی گرفته تا چالش‌های اقتصادی، رو به وخامت گذاشته‌اند.

از همین رو، نمی‌توان انتظار داشت اظهارات واعظی در رد مذاکره با آمریکا، همه واقعیت باشد. همانگونه که صالحی هشت سال قبل، در حین رایزنی‌های مستقیم نمایندگان ایران و آمریکا، آن را انکار می‌کرد.