درپی درگیریهای تظاهراتکنندگان لبنانی با پلیس، صلیب سرخ آن کشور امروز، یکشنبه ۱۹ مردادماه، اعلام کرد که در تظاهرات روز گذشته دستکم ۶۵ زخمی به بیمارستانهای اطراف منتقل شدهاند و ۱۸۵ نفر هم در صحنه مداوا شدهاند. خبرگزاری آسوشیتدپرس هم از کشتهشدن دستکم یک پلیس خبر دادهاست.
در پی انفجاری که هفته گذشته پایتخت لبنان را لرزاند و به کشتهشدن بیش از ۱۵۰ نفر انجامید، خیابانهای این شهر در روز گذشته شاهد تظاهرات مردمی بود که از آنچه «ناکارآمدی و فساد دولت» میخوانند به ستوه آمدهاند.
عصر دیروز، شنبه ۱۸ مردادماه، معترضان به ساختمانهای دولتی از جمله ساختمان وزارت امور خارجه هجوم بردند و پلیس سعی کرد با شلیک گار اشکآور تظاهراتکنندگانی را که در مرکز شهر بیروت گردآمده بودند، متفرق کند.
تصاویر درگیری مردم با پلیس، یک روز پس از آن منتشر شد که رسانهها تصاویری از صحنههایی را انعکاس دادند که در آن مردم به صورت خودجوش به پاک کردن خیابان از آوارها و خرده شیشههای باقیمانده از انفجار میپرداختند.
معترضانی که دیروز به خیابانهای بیروت رفتند، معتقدند که سهلانگاری و فساد دولت موجب انفجار پنج روز پیش شده است. معترضان نام تظاهرات روز شنبه را «روز حساب» گذاشتند. بسیاری از تحلیلگران سیاسی معتقدند که با توجه به سقوط اقتصاد لبنان، این انفجار، فروپاشی این کشور را تسریع کردهاست.
حسان دیاب، نخستوزیر لبنان، برای خاموش کردن آتش خشم معترضان اعلام کرده است که انتخابات زودهنگام برگزار میکند و از احزاب سیاسی میخواهد که اختلافات را کنار بگذارند. دولت کنونی لبنان، ائتلافی از امل، حزبالله و جنبش میهنی آزاد است. معترضان لبنانی روز شنبه شعارهایی علیه حزبالله سردادند و ماکتهای مقامهای لبنان و حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، را به دار آویختند.
منال عبدالصمد، وزیر اطلاعرسانی لبنان، روز یکشنبه استعفای خود را اعلام کرد. او در استعفانامه خود نوشت: «پس از این فاجعه عظیم که در بیروت رخ داد، من استعفای خود را به دولت ارایه میکنم. من از لبنانیها عذر میخواهم. ما نتوانستیم انتظاراتشان را برآورده کنیم.»
این وزیر مستعفی، سیستم سیاسی لبنان را «الیگارشی» (حکومت گروهی اندک بر عامه مردم) خواند و افزود: «حامیان مالی، بودجه این دولت پوسیده را تامین میکردند، و در عین حال، آن را به نابودی میکشاندند. اما هیچکس انتظار این را نداشت.»
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، دو روز پس از حادثه به بیروت رفت و خواستار اصلاحات سیاسی در آن کشور شد.
او در جریان بازدید از محل انفجار، وعده داد که به زودی نشستی برای جمعآوری کمکهای بین المللی برای لبنان بحرانزده برگزار میشود.
مکرون همچنین اعلام کرد که اول سپتامبر به لبنان بازمیگردد و اگر تا آن زمان سیاستمداران لبنانی نتوانند اوضاع را مدیریت کنند، خودش مسئولیت سیاسی کشور را به عهده میگیرد.
ناامیدی نسبت به سیاستمداران لبنانی به حدی است که پس از سفر مکرون به لبنان، توماری برای امضا آماده شده است که از فرانسه تقاضا میکند بار دیگر و دستکم برای ۱۰ سال آینده، حاکمیت بر لبنان را بهعهده بگیرد. این تومار در همان ۲۴ ساعت اول، به امضای بیش از ۵۷ هزارنفر رسید.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از سفر مکرون، سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، آمادگی این حزب را برای مشارکت در طرح پناه دادن به آوارگان انفجار بیروت اعلام کرد. او در واکنش به سفر رئیس جمهوری فرانسه به لبنان گفت: «ما به هر سفر و کمکی در این روزها با دید مثبت مینگریم.»
سفارت آمریکا در لبنان هم در توییتی به اعتراضهای روز شنبه بیروت واکنش نشان داد: «مردم لبنان متحمل سختیهای بسیاری شدهاند و شایسته رهبرانی هستند که به حرف آنها گوش دهند و در راستای خواستههای عموم مبنی بر شفافیت و مسئولیتپذیری، مسیرشان را عوض کنند. ما از حق اعتراض مسالمتآمیز مردم حمایت کرده و همه طرفهای درگیر را به پرهیز از خشونت دعوت میکنیم.»
علی مطهری، نماینده مجلس دهم از حوزه انتخابیه تهران، در توییتی به سخنان نصرالله واکنش نشان داد: «سخن سیدحسن نصرالله درباره سفر مکرون و کمکهای فرانسه به لبنان باید درسی برای انقلابیهای وطن باشد که حتی کمکهای پزشکان بدون مرز را به بهانه جاسوسی بازگرداندند. موضع نصرالله حاکی از تدبیر او برای حفظ وحدت کلمه در لبنان و رفع مشکلات این کشور است.»
در ایران اما همه واکنشها به این اقدامات فرانسه مثبت نبود. منصور حقیقتپور، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نهم، گفت: «عاملان انفجار بیروت همانهایی هستند که دو هفته قبل متعرض هواپیمای مسافری ایران در آسمان سوریه شدند.»
این نماینده مجلس افزود: «رئیسجمهوری فرانسه اگر فکر میکند که خیلی توانمند است، مشکل جلیقهزردهای کشورش را حل کند.»
بسیاری از دیگر کشورها، از جمله بریتانیا، به ارسال پیامهای همدردی و کمکهای بشردوستانه به لبنان بسنده کردند. بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، گفت که از دیدن صحنههای انفجار بیروت شوکه شده و تمرکز کشورش بر رفع نیازهای مردم آن کشور است.
فرماندهی مرکزی آمریکا از قطر، چند هواپیمای ترابری سی-۱۷ با محمولههای مواد غذایی، آب و تدارکات پزشکی به لبنان ارسال کرد.
جمعیت هلال احمر ایران هم یک روز بعد از حادثه، نخستین محموله امدادی خود را به لبنان ارسال کرد.
حالا بهنظر میرسد که پس از برخوردهایی که روز شنبه میان پلیس و معترضان در بیروت درگرفت، جای پای سیاستمداران لبنانی سستتر شدهاست. پس از آن تظاهرات، وزارت خارجه فرانسه با صدور بیانیهای تاکید کرد که وضعیت در لبنان مشخص نیست. فرانسه در آن بیانیه تصریح کرد که رخدادهای آن کشور را از نزدیک دنبال میکند.
روز سهشنبه گذشته انفجار مهیبی در بیروت رخ داد که دستکم جان ۱۵۰ نفر را گرفت. به گفته مقامهای لبنانی، آن انفجار به دلیل انبار شدن دو هزار و ۷۵۰ تُن ماده منفجره نیترات آمونیوم در یکی از انبارهای بندر بیروت رخ داده است. در پی آن انفجار، شش هزار نفر مجروح و ۳۰۰ هزار بیخانمان شدند.
آن انفجار در حالی ضربه مالی و جانی مهلکی بر لبنان وارد کرد که این کشور با بحران مالی بیسابقهای مواجه بود. ارزش پول لبنان در مدتی کوتاه از آغاز سال جاری میلادی ۸۰ درصد کاهش یافته بود. کمبود سوخت شهرها را فلج کرده است و شهروندان را مجبور هستند ۲۰ ساعت از شبانهروز را بدون برق بگذرانند.