از زمان شروع این بیماری جهان‌گستر اکثر ما به تماس تصویری با دوستان و خانواده‌هامان عادت کرده‌ایم، و حتی این ابزار به سرگرمی کوچکی برای ما تبدیل شده که درد و سردرگمی حاصل از ویروس را برای لحظاتی از زندگی ما کنار می‌گذارد.

برای من، این تماس‌ها وسیله‌ای بود تا به جوامعی نزدیک‌تر شوم که مورد حمایت کمیته فجایع اضطراری هستند و این نزدیکی مرا سرشار از بیم و وحشت کرد.

اخیرا در تماسی ویدیویی با دکتری در یمن، او به ما گفت در اندک بیمارستان‌های باقی‌مانده در این کشور جنگ‌زده تاکنون پنج پزشک را به خاطر کووید-۱۹ از دست داده‌اند.

او اکنون نگران آن است که بدون دریافت تجهیزات مراقبت شخصی، او و سایر پزشکان نمی‌توانند به فعالیت خود در بیمارستان‌ها ادامه دهند و گرچه او هنوز درهای بیمارستان خود را باز نگه داشته است، ولی می‌داند که بسیاری از همکارانش بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های خود را تعطیل کرده‌اند.

برای من این امر شخصا ویرانگر است. من در یمن به دنیا آمده‌ام و وقتی چهار ساله بودم، به بریتانیا مهاجرت کردیم. مرتب به آنجا سر زده‌ام. اوایل برای دیدن خویشاوندان، و اخیرا به گونه‌ای حرفه‌ای‌تر برای کمک به این کشور فقیر اما باثباتی که به آتش جنگ داخلی درافتاد و به بدترین بحران انسانی دنیا، حتی قبل از شیوع کووید-۱۹، تبدیل شد.

در حال حاضر، آمار رسمی مرگ‌های حاصل از کووید-۱۹ در یمن ۴۱۸ نفر است. اما گورکنان شهر جنوبی عدن داستان دیگری تعریف می‌کنند. سر آنها تاکنون این قدر شلوغ نبوده است و گورستان‌ها در حال پیشروی هستند تا جای بیشتری برای دفن درگذشتگان مهیا شود.

کمیته فجایع اضطراری هفت منطقه بحرانی را شناسایی کرده است که برای مبارزه با ویروس کرونا به آنها کمک شود: پنج تا از آسیب‌پذیرترین کشورهای دنیا به علاوه افغانستان، و بزرگ‌ترین کمپ پناهندگان دنیا در بازار کاکس در بنگلادش.

پیش‌تر، پس از درخواست کمک کمیته فجایع اضطراری برای آن نواحی، من از بسیاری از این اماکن دیدار کرده‌ام. اما هر یک از مناطق پس‌زمینه متفاوتی دارد.

در کشور درگیر خشکسالی و جنگ‌‌زده سومالی، فکر من پیش حمسه و دخترش سدا است که آنها را در سال ۲۰۱۷ ملاقات کردم. خانواده آنها پس از آن که به خاطر خشک‌سالی تمام زندگی خود را از دست داده بودند، در چادری ساده در اردوگاهی برای افراد آواره اقامت داشتند. امکانات آنجا خیلی حداقلی بود و برای تامین غذا و امکانات پزشکی به کمک سازمان‌های دیگر وابسته بود. ما امکان شستن دستان خود را امکانی بدیهی می‌دانیم، اما در اردوگاه‌هایی مشابه آنجا، شنیده‌ایم که مردم دستان‌شان را با خاکستر می‌شویند چون به صابون دسترسی ندارند.

اما وضعیت کودکان روهینگیا که آنان را در محیطی کودکانه در بازار کاکس ملاقات کردم، چگونه بود؟ آن فضا سرابی آرام برای بازی کودکانی بود که در اردوگاهی متراکم و شلوغ زندگی می‌کردند که پناهگاه‌های آن در دامنه گل‌آلود تپه‌های محل ساخته شده است. در آن کمپ، خانواده‌های بزرگ کنار هم در یک چادر کوچک زندگی می‌کنند و به نظر می‌رسد که تراکم جمعیت این اردوگاه که ۱.۵ برابر تراکم جمعیت شهر نیویورک است، عامل کلیدی شیوع کووید-۱۹ در آنجا است. رعایت فاصله در اجتماع در این محل تقریبا ناممکن است.

آن کودکان و والدین آنها پیش از این نیز با فرار از آن طرف مرز در میانمار که شاهد یک سرکوب نظامی ظالمانه بود، از نظر روحی وحشت کرده‌اند و از نظر فیزیکی آسیب دیده‌اند. زجردهندگان آنان با اسلحه و نارنجک و چاقو به شهر و کاشانه آنها رفتند، و اکنون نیز در اقامتگاه جدید تحت خطر دشمنی تازه و ساکت قرار دارند. با توجه به این که هیچ دستگاه تنفس مصنوعی یا تخت‌های مراقبت ویژه در آن اردوگاه موجود نیست، آنها باید چند نفر دیگر از اعضای خانواده خود را این بار به کووید-۱۹ از دست بدهند؟

و این ویروس تنها تهدید پیش روی آنها نیست. تاثیر جانبی آن حتی می‌تواند از خود بیماری مرگ‌آورتر باشد. چرخه تامین مواد غذایی در سطح جهان با اخلال بی‌سابقه‌ای مواجه شده است. برنامه تامین غذای دنیا پیش‌بینی می‌کند که تعداد افرادی که با گرسنگی شدید دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌تواند به زودی دو برابر شود و به بیش از ۲۵۰ میلیون نفر برسد. در یمن من نوزاد یک‌ساله‌ای را دیدم، عمَر، که تنها پنج کیلوگرم وزن داشت؛ چیزی نصف وزنی که واقعا باید می‌داشت.

خیریه‌های کمیته فجایع اضطراری و دیگر سازمان‌های یاری‌رسان به سختی در تلاش هستند تا از مردم آسیب‌پذیر در برابر این ویروس محافظت کنند، به نظام‌های پزشکی و بهداشتی آن کشورها کمک کنند و در شکننده‌ترین جوامع دنیا، به مبارزه با قحطی و گرسنگی بروند. کمک‌هایی ساده، نظیر فراهم کردن صابون، ایستگاه‌های شست‌وشوی دست، بندهای قرنطینه، و منابع غذایی اصلی، می‌تواند تاثیری شگرف داشته باشد. افرادی که ما از آنان حمایت می‌کنیم، اکنون بیش از همیشه به کمک شما نیاز دارند. آیا به آنها کمک می‌کنید و کنارشان می‌ایستید؟

صالح سعید مدیرعامل کمیته فجایع اضطراری است.