پانزده خرداد روز جهانی «کودکان قربانی خشونت»

کودکان بسیاری در جهان قربانی سوء‌استفاده در مناطق جنگی می‌شوند

کودک سربازی در جنگ ایران و عراق - عکس از رسانه‌ها

چهارم ماه ژوئن، برابر با ۱۵‌ام خرداد ماه شمسی در تقویم سازمان ملل متحد ⁧روز جهانی «کودکان قربانی خشونت» است. روزی به یاد و برای حمایت از کودکانی‌ست که در مناطق جنگ‌زده و بحران‌خیز جهان در معرض سوء‌استفاده‌های گوناگون قرار گرفته و می‌گیرند. کودکانی که گاه از آنها به عنوان «کودک سرباز» و گاه به عنوان «گروگان» و یا «برده جنسی» سوء‌استفاده می‌شود و صدای اعتراضشان به هیچ گوشی شنوا نیست.

شعاری که امسال سازمان ملل برای  این روز انتخاب کرده این است: «حملات به کودکان را متوقف کنید.»

هنوز در بسیاری از مناطق جنگ زده کودکان در نقش سربازان اسلحه به دست و یا مجهز به «بمب» در میدان‌های نبرد طعمه مرگ می‌شوند و تعداد این کودکان در بسیاری از مناطق تحت سلطه داعش و یا نیروهای افراطی مذهبی مشابه، روزبه‌روز در حال افزایش است. 

براساس گزارش‌ها عمده کشورهایی که سوء‌استفاده از کودکان در جنگ‌ها رایج است در آفریقا و بخش‌هایی از خاورمیانه هستند؛ افغانستان، عراق ،یمن ، سوریه و میانمار در آسیا و سودان جنوبی، نیجریه، سومالی، کنگو و آفریقای مرکزی در قاره آفریقا از جمله ایم کشورها هستند هرچند که نام کشورهای بیشتری  در این فهرست وجود دارد. 

براساس آمارهای سازمان یونیسف حداقل ۶۵‌هزار کودک در جهان ناگزیر به نقش کودک-‌سرباز درآمدند. 

وجود گروه‌های افراطی مذهبی از یک‌سو و جنگ‌های طولانی مدت در برخی از این کشورها باعث شده است تا چرخه تولید خشونت در میان عده‌ای از مردمان این سرزمین‌ها از کودکی به راه بیفتد. 

در ابتدای سال جاری میلادی بود که کارشناسان سازمان ملل متحد در گزارشی درباره وضعیت «کودکان سوری» از «تجاوز به دختران»، «بردگی جنسی»، «شکنجه پسران» و «اجبار آنها به آموزش نظامی و بمباران مدارس و بیمارستان‌ها» خبر داده  بودند.

گزارش سازمان ملل می‌گفت که در جریان جنگ سوریه «گروه‌های مختلف از کودکان به‌عنوان گروگان استفاده‌ کرده‌اند تا از نزدیکانشان باج بگیرند».

کمیسیون مستقل و بین‌المللی تحقیق درباره سوریه که در سال ۲۰۱۱ از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل تشکیل شده است در گزارش سوء استفاده و خشونت علیه کودکان سوری را  «فراتر از تصور» خوانده بود. 

در گزارش این کمیسیون سازمان ملل توضیح داده شده بود که «نیروهای داعش پسران را برای نبرد در صحنه جنگ داخلی آموزش می‌دهند تا در میدان جنگ حاضر شوند و گاه دست به کشتن افراد در انظار عمومی بزنند».

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

بنابر قوانین دیوان بین‌المللی کیفری «سربازگیری یا نام‌نویسی از افراد زیر ۱۵ سال برای شرکت در درگیری‌های نظامی ممنوع و یک جرم جنگی محسوب می‌شود.» این قانون از سال ۲۰۰۲ اجرایی شده است هرچند که بسیاری از کشورها از آن پیروی نمی‌کنند.  در «پیمان‌نامه بین‌المللی حقوق کودک» آمده است که «گروه‌های سیاسی نباید از افراد زیر پانزده سال در جنگ استفاده کنند». همچنین «پروتکل اختیاری شرکت کودکان در جنگ» از طرفین درگیری‌ها می‌خواهد که به افراد زیر هجده سال اجازه شرکت در جنگ داده نشود و سربازگیری اجباری در مورد این افراد نیز ممنوع است.

مقامات جمهوری اسلامی هیچ‌گاه مستقیما روایتی از سربازگیری از میان کودکان و نوجوانان نداشته است. هرچند که شاید در روایت مقامات جمهوری اسلامی استفاده از کودکان در جنگ ناپسند باشد اما برجسته کردن روایت‌هایی هم‌چون شهادت حسین فهمیده و یا داستان‌های بسیار از رشادت نوجوانان در جنگ نشان از تفکری متفاوت با ظاهرسازی مقامات دارد.