سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد با وجود وقوع همه‌گیری کرونایی، دیگر از ممنوعیت جهانی کشتارگاه‌های روباز حیوانات وحشی حمایت نمی‌کند. معترضان به این تصمیم می‌گویند که این بازارها زمینه‌ساز شیوع بیماری‌اند.

پیتر بن امبارِک، متخصص بهداشت غذا و بیماری‌های حیوانی این سازمان، گفت که بازارهای حیوانات وحشی منبع ضروری تأمین غذا و محل درآمد میلیون‌ها نفر بود و با آن که می‌دانیم ممکن است این بازارها منشأ شیوع بیماری‌ در انسان‌ها شود، مسئولان باید به جای تمرکز بر غیرقانونی اعلام کردن این بازارها، در بهبود شرایط آن‌ها بکوشند.

بسیاری از پژوهشگران گفته‌اند که به احتمال زیاد یک بازار خرید و فروش حیوانات در ووهانِ چین، نقش اساسی در شیوع ویروس جدید کرونا داشته است و این ویروس احتمالاً توسط مورچه‌خوار پولک‌دار به خفاش، و از آنجا به انسان منتقل شده است. با این حال، سازمان جهانی بهداشت توصیه نمی‌کند که این بازارها در سراسر جهان تعطیل شوند.

دکتر امبارک گفت: «در این محیط‌ها حفظ سلامت غذا بسیار دشوار است و جای تعجب ندارد که گاهی شاهد چنین رویدادهایی در این بازارها هستیم.»

او گفت، می‌توان با بهبود وضعیت بهداشتی و رعایت معیارهای سلامت غذا در این بازارهای غالباً شلوغ، خطر انتقال بیماری از حیوانات به انسان را کاهش داد و مثلاً حیوانات زنده را از انسان‌ها دور نگه داشت.

در آسیای جنوب شرقی، هندوستان، آفریقا و آمریکای جنوبی، حیوانات را برای فروش در قفس‌ها و غرفه‌های خیابانی نگه می‌دارند و اغلب همان‌جا آن‌ها را سلاخی می‌کنند. البته از این حیوانات برای نگهداری در منزل، و از اعضای بدن‌شان برای «مصارف دارویی» نیز استفاده می‌کنند.

اما ترزا تلکی، معاون حیات وحش مؤسسه جامعه انسانی بین‌الملل (هیومین سوسایتی اینترنشنال)، گفت: «با این حرف‌ها مشکل حیات وحشی که در این بازارها تبدیل به خوراک انسان می‌شود، همچنان پا بر جا است. با توجه به وجود شواهد علمی دال بر این که منشأء بیماری‌هایی مانند کووید ۱۹ و سارس، این بازارها هستند، باید حواس‌مان به این تمایز باشد.»

«تجارت حیات وحش موجب وقوع همه‌گیری کووید ۱۹ شد و سازمان جهانی بهداشت وظیفه خود می‌داند به کشورها توصیه کند که با غیرقانونی اعلام کردن این بازارها «در کاهش خطر وقوع همه‌گیری بعدی بکوشند.»

 مارک جونز، دامپزشک مؤسسه بورن فری، گفت: «معلوم نیست همه‌گیری بعدی از کجا شروع شود، پس بازارهای حیوانات وحشی خطر بزرگی محسوب می‌شوند. به نظر ما سازمان جهانی بهداشت باید رویکردی پیشگیرانه در این باره اتخاذ کند. تقریباً ممکن نیست بتوان اقدامات بهداشتی مؤثری در همه بازارهای حیات وحش انجام داد تا این خطر کاهش یابد.»

در سراسر جهان مردم و نهادهای بسیاری روز به روز بیشتر خواستار اعمال محدودیت‌های شدیدتر بر فعالیت این بازارها و استفاده از حیات وحش در داروهای سنتی می‌شوند. با این حال، تحقیقات ماه گذشته ایندیپندنت نشان می‌دهد که در بخش‌هایی از چین و آسیای جنوب شرقی، بسیاری از تاجران حیات وحش پس از وقفه‌ای کوتاه، کار خود را از سر گرفته‌اند.

ماه گذشته مسئولان سازمان جهانی بهداشت از کشورهای جهان خواستند که بازارهای حیوانات زنده را به علت خطراتی که ایجاد کرده‌اند، تعطیل کنند.

تدروس ادهانوم گبریه‌سوس، دبیر کل این سازمان، گفت که بازارهای «تره‌بار» که در آن‌ها محوطه اسکان حیوانات را با (آب‌پاشی با) شلنگ می‌شویند، «منبع مهم تأمین غذا و محل درآمد میلیون‌ها انسان در سراسر جهانند»، اما افزود که قوانین مشخص و درستی ناظر بر فعالیت بسیاری از این بازارها نیست و شرایط بهداشتی بسیار بدی دارند.

او گفت «موضع سازمان جهانی بهداشت این است که فقط به این شرط باید به این بازارها اجازه از سرگیری فعالیت داده شود که معیارهای سختگیرانه سلامت و بهداشت غذا را رعایت کنند.»

او البته در ادامه گفت که دولت‌ها «باید ممنوعیت‌های شدیدی علیه فروش و تجارت حیات وحش برای مصارف غذایی اعمال کنند.»

خانم تلکی از سازمان جهانی بهداشت خواست تا در باره نظرات دکتر امبارک توضیحات بیشتری بدهد و «تصریح کند که حیوانات وحشی نباید در این بازارها خرید و فروش شوند.»

این متخصص سلامت غذا گفت، هنوز مشخص نیست که آیا بازار ووهان منشأ این ویروس بوده یا فقط باعث شیوع بیشتر آن شده است. او افزود، از زمان آغاز شیوع این بیماری تا کنون مطالعات بیشتری انجام شده است که نشان می‌دهد سایر گونه‌ها، از جمله گربه، ببر، موش‌‌خرما و سگ نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.

او گفت که با شناسایی سایر گونه‌های آسیب‌پذیر می‌توان اقداماتی برای جلوگیری از همه‌گیری‌های بعدی انجام داد: «نمی‌خواهیم دیگر شاهد تبدیل شدن جانوران به منشأ بیماری‌ عفونی تازه‌ای باشیم که به انسان منتقل می‌شود.»  

چین از سازمان جهانی بهداشت یا سایر متخصصان امر نخواسته است که در تحقیقاتش پیرامون این همه‌گیری با آن همکاری کنند، اما دکتر امبارک گفت که احتمالاً در آن کشور به قدر کافی متخصص برای انجام این مطالعه هست و سازمان جهانی بهداشت حرفی از عدم تمایل چین به همکاری با دیگران نزده است.

ماه گذشته بیش از ۲۰۰ گروه حافظ محیط زیست در سراسر جهان در نامه‌ای سرگشاده به سازمان جهانی بهداشت، از این سازمان خواستند که هرچه در توان دارد انجام دهد تا از پدید آمدن بیماری‌های جدید ناشی از تجارت حیات وحش و ایجاد همه‌گیری‌ در سطح جهانی، جلوگیری کند. 

جامعه انسانی بین‌الملل گزارشی منتشر کرد که در آن جزئیات ارتباط میان بازارهای تره‌بار و کووید ۱۹ آمده است. ایندیپندنت پویشی با هدف وضع قوانین سختگیرانه‌تر برای تجارت حیات وحش در سراسر جهان به راه انداخته است.