نمایندگان غیرنظامی لبنان و اسرائیل، روز چهارشنبه سوم دسامبر (۱۲ آذر) نخستین گفت‌وگوی مستقیم خود را پس از چندین دهه برگزار کردند؛ نشستی که بخشی از سازوکار نظارت بر آتش‌بس در جنگ با حزب‌الله محسوب می‌شود و یک سال از آغاز آن می‌گذرد.

منابع مطلع به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند که این نشست تا ظهر روز چهارشنبه همچنان «در حال برگزاری» بوده و در مقر یونیفل، نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در ناقوره، در نزدیکی مرز لبنان و اسرائیل انجام شده است. مورگان اورتگاس، نماینده ویژه آمریکا در امور لبنان نیز در این مذاکرات حضور دارد.

سیمون کرم، سفیر پیشین لبنان در آمریکا، نمایندگی دولت این کشور را در این گفت‌وگوها بر عهده دارد. براساس گزارش شبکه لبنانی ام‌تی‌وی، نماینده اسرائیل در این مذاکرات نیز اوری رزنیک، از شورای امنیت ملی این کشور است.

ساعاتی پیش از آغاز نشست، دفتر نخست‌وزیر اسرائیل تایید کرده بود که بنیامین نتانیاهو از گیل رایش، سرپرست شورای امنیت ملی خواسته است نماینده‌ای را برای دیدار با مقام‌های دولتی و اقتصادی لبنان اعزام کند. این اقدام، بنا بر اعلام دفتر نتانیاهو، «تلاشی اولیه برای ایجاد پایه‌ای از روابط و همکاری اقتصادی میان اسرائیل و لبنان» است.

لبنان پیش‌تر گفته بود که به درخواست آمریکا تصمیم گرفته است به‌جای اعزام مقام‌های نظامی، یک نماینده غیرنظامی معرفی کند. گزارش‌ها نشان می‌دهد واشینگتن همین فشار را بر نتانیاهو نیز وارد کرده است.
نجات شرف‌الدین، سخنگوی ریاست‌جمهوری لبنان اعلام کرد که «رئیس‌جمهوری جوزف عون، سیمون کرم، سفیر پیشین را برای ریاست هیئت لبنانی منصوب کرده است.» او افزود این تصمیم پس از درخواست آمریکا و «پس از اطلاع از اینکه اسرائیل نیز با حضور یک عضو غیرنظامی در هیئت خود موافقت کرده»، اتخاذ شده است.

این نشست بخشی از «سازوکار اجرای توقف خصومت‌ها» است؛ چارچوبی شامل مقام‌های آمریکا، یونیفل، اسرائیل، فرانسه و لبنان که هدف آن پیشبرد آتش‌بسی است که اندکی بیش از یک سال پیش میان اسرائیل و حزب‌الله برقرار شد.

آخرین بار، بیروت و اورشلیم در سال ۲۰۲۲ در ناقوره گفت‌وگوهای غیرمستقیم برای نهایی‌کردن مرز دریایی انجام دادند. این توافق هم با میانجی‌گری آمریکا حاصل شده بود.

نشست روز چهارشنبه در حالی برگزار شده است که مقام‌های اسرائیل و آمریکا هشدار داده‌اند در صورت عدم پیشرفت دولت لبنان در خلع سلاح حزب‌الله، ارتش اسرائیل ممکن است عملیات گسترده‌ای را آغاز کند.

تنش‌ها در هفته‌های اخیر به‌شدت افزایش یافته است؛ ارتش اسرائیل حزب‌الله را به نقض آتش‌بس نوامبر ۲۰۲۴ متهم کرده و حملات خود علیه مواضع این گروه را تشدید کرده است، که کشتن رئیس ستاد نظامی حزب‌الله در حمله‌ای کم‌سابقه در بیروت، بخشی از آن بود.

بر اساس مفاد آتش‌بس، حزب‌الله باید جنوب لبنان را ترک می‌کرد و اسرائیل نیز موظف بود ظرف ۶۰ روز از منطقه خارج شود. ارتش اسرائیل اعلام کرد که به‌جز پنج پایگاه در امتداد مرز، از سایر مواضع عقب‌نشینی کرده است؛ زیرا «زیرساخت‌های حزب‌الله در جنوب لبنان به‌طور کامل برچیده نشده است.»

ارتش اسرائیل اعلام کرد که طی دوره آتش‌بس، علاوه بر صدها حمله هوایی، نیروهای زمینی این نهاد نظامی بیش از ۱۲۰۰ عملیات کوچک و یورش در جنوب لبنان انجام داده که بیشتر در اطراف همان پنج پایگاه استراتژیک، برای جلوگیری از بازسازی توان حزب‌الله بوده است. این مجموعه عملیات شامل تخریب زیرساخت‌های نظامی، خنثی‌سازی تلاش‌های اطلاعاتی حزب‌الله و ضربه به توان عملیاتی آن بود. ارتش اسرائیل همچنین اعلام کرد که در چند عملیات مختلف، سلاح، پایگاه‌های شلیک راکت و دیگر تاسیسات وابسته به حزب‌الله کشف شده است.

اسرائیل در سپتامبر ۲۰۲۴ به خاک لبنان حمله کرد؛ اقدامی که به‌گفته تل‌آویو با هدف بازگرداندن حدود ۶۰ هزار شهروند اسرائیلی انجام شد که از اکتبر ۲۰۲۳ و در پی حملات تقریبا روزانه حزب‌الله به شمال اسرائیل آواره شده بودند. این حملات یک روز پس از یورش گروه هم‌پیمان حزب‌الله، یعنی حماس، به جنوب اسرائیل و آغاز جنگ غزه شدت گرفت.

یک روز قبل از جلسه امروز میان نمایندگان دولت‌های لبنان و اسرائیل نیز بنیامین نتانیاهو با مورگان اورتگاس، معاون فرستاده ویژه آمریکا به خاورمیانه، در اسرائیل دیدار کرده بود. اسرائیل کاتس، وزیر دفاع، و سرلشکر شلومی بایندر، رئیس اطلاعات ارتش اسرائیل هم در این جلسه شرکت کردند.

یک مقام امنیتی به اورشلیم‌پست گفت: «اگر تا پایان دوره توافق تغییر چشمگیری رخ ندهد، دور دیگری از جنگ در شمال تقریبا اجتناب‌ناپذیر است.» مقامات ارشد اسرائیلی می‌گویند دولت و ارتش لبنان اقدامات کافی برای خلع سلاح حزب‌الله انجام نمی‌دهند و هشدار می‌دهند که این گروه صفوف خود را گسترش داده و موشک‌ها و راکت‌های قاچاق شده از سوریه را دوباره به انبارهای خود منتقل می‌کند.