هیئتی از مقام‌های طالبان در سفر به استان خاروغ تاجیکستان با مقام‌های این کشور برای همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله تبادل اطلاعات، امور امنیتی، گسترش تجارت و ایجاد کمیسیون‌هایی برای تقویت امنیت در مرز میان دو کشور به توافق رسیدند.
هیئت طالبان که روز چهارشنبه از استان خاروغ تاجیکستان دیدن کرد، در نشستی با حضور مقام‌های امنیتی این کشور، بر تقویت همکاری‌های دوجانبه تاکید کردند. در این راستا، حکمت‌الله آخندزاده، رئیس اداره انرژی طالبان در بدخشان، با صدور اطلاعیه خبری، اعلام کرد که اسماعیل غزنوی، استاندار بدخشان، در راس هیئتی به خاروغ سفر کرده و ماموریت او تقویت همکاری‌ها به منظور حفاظت از مرز و توسعه روابط میان طالبان و تاجیکستان است.
این مقام طالبان تصریح کرد که دو طرف توافق کردند از این پس، اطلاعات امنیتی به‌ویژه در مورد مرزها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و برای «تقویت فضای اعتماد متقابل» تلاش کنند.
بر اساس این اطلاعیه، مقام‌های طالبان و تاجیکستان توافق کرده‌اند یک روند تماس مستقیم میان مقام‌های امنیتی طالبان و تاجیکستان ایجاد شود تا مسائل مرتبط به امور مرزی را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. حکمت‌الله آخندزاده این گفتگو را «مرحله‌ای تازه و مهم در ارتقای همکاری‌ها در سطوح بالا» میان طالبان و تاجیکستان دانست و افزود که این گفتگوها، علاوه بر افزایش اعتماد سیاسی، به شکل‌گیری چارچوبی عملی و موثر به منظور هماهنگی‌های اقتصادی، امنیتی و مرزی میان دو کشور کمک خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال اداره نیروی مرزبانی طالبان هم در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که مولوی عبدالمنان حسان، فرمانده نیروهای مرزبانی این گروه، نیز در ترکیب هیئت اعزامی به استان خاروغ تاجیکستان حضور داشته و با همتایان تاجیکستانی خود ملاقات کرده است. افغانستان و تاجیکستان حدود یک هزار و ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند که از چندین سال پیش به یکی از گذرگاه‌های اصلی انتقال مواد مخدر از افغانستان به آسیای میانه و اروپا تبدیل شده ست.
هرچند مرز افغانستان و تاجیکستان بارها صحنه حوادث امنیتی و به‌ویژه فعالیت قاچاقچیان مواد مخدر بوده، از زمان بازگشت طالبان به قدرت، میزان تلاش قاچاقچیان برای انتقال محموله‌های مواد مخدر به‌ویژه مواد مخدر صنعتی از طریق این مرز افزایش یافته است. مقام‌های تاجیکستان در این چهار سال به منظور جلوگیری از ورود عناصر خطرناک، از جمله اعضای جماعت انصارالله که متشکل از شهروندان تاجیکستان و در خاک افغانستان مستقر است، در امتداد مرز دست‌کم ۱۸ پاسگاه مرزی جدید با تجهیزات پیشرفته نظامی ایجاد کرده‌اند.
هیئت طالبان در حالی که تاجیکستان سفر کرد که دو هفته پیش، یک هیئت متشکل از مقام‌های سازمان امنیت و وزارت خارجه تاجیکستان به کابل سفر رفته و با مقام‌های طالبان از جمله امیرخان متقی، وزیر خارجه این گروه دیدار کرده بود. هرچند جزئیات این دیدارها علنی نشد، وزارت خارجه طالبان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد دو طرف در مورد گسترش همکاری در عرصه‌های مختلف صحبت کردند.
پیش از آن، یوسف وفا، استاندار طالبان در بلخ و از چهره‌های قدرتمند نزدیک به ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، در راس هیئتی به دوشنبه پایتخت تاجیکستان سفر کرده بود. سفارت افغانستان در دوشنبه که ظاهر اغبر، نماینده دولت پیشین افغانستان، آن را اداره می‌کند، در مورد سفر هیئت‌های طالبان به تاجیکستان سکوت اختیار کرد. کنسولگری افغانستان در شهر خاروغ تاجیکستان را نماینده طالبان اداره می‌کند، اما ظاهر اغبر از وزارت خارجه طالبان دستور نمی‌گیرد و حکم این وزارتخانه را برای برکناری خود نادیده گرفته است.
پس از بازگشت طالبان به قدرت و گسترش روابط این گروه با دولت‌های آسیای میانه، تاجیکستان با رویکرد انتقادی از شکل نگرفتن دولت فراگیر در کابل، از برقراری روابط رسمی با طالبان خودداری کرد و به سران جبهه مقاومت ملی افغانستان به رهبری احمد مسعود پناه داد. مسعود در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، در چندین نشست علنی در تاجیکستان شرکت کرد و از دوشنبه با رسانه‌ها مصاحبه کرد. پس از آنکه روابط تاجیکستان با طالبان با اعزام دیپلمات‌هایی به کابل آغاز شد، فعالیت‌های علنی جبهه مقاومت ملی در خاک تاجیکستان محدود شد و در یک سال اخیر هیچ نشست علنی برگزار نکرده است.
امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که سپتامبر ۲۰۲۱ برگزار شد، از رویکرد طالبان در اداره افغانستان انتقاد کرد و گفت تا زمانی که در کابل دولت فراگیر با حضور نمایندگان همه اقوام و جریان‌های سیاسی شکل نگیرد، ساختار کنونی را به رسمیت نمی‌شناسد. او همچنین تاکید کرد که تاجیکستان در قبال اوضاع افغانستان بی‌تفاوت نمی‌ماند و در چارچوب مسئولیت‌هایش، برای بهبود شرایط تلاش می‌کند.
با این حال، به رسمیت شناختن رژیم طالبان از سوی دولت روسیه که در تیرماه امسال اعلام شد، باعث شد تاجیکستان نیز روابطش را با طالبان گسترش دهد. تاجیکستان به‌عنوان تنها کشوری که بدون اعلام رسمی، از مقاومت علیه طالبان حمایت کرده بود، در حالی روابطش را با طالبان توسعه داده است که جبهه‌های مخالف طالبان در چهار سال گذشته نتوانسته‌اند قلمرو مشخصی را از کنترل این گروه خارج کند.
