وبسایت اورشلیم پست روز دوشنبه در گزارشی، با اشاره به ابعاد تازهای از چگونگی موفقیتآمیز بودن حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران، به تشریح فعالیت واحد اطلاعات، برنامهنویسی، دانش سایبری و دادههای ارتش اسرائیل به نام «ماتسپن» (قطبنما) پرداخت.
این نشریه اشاره میکند که واحد ماتسپن مدتها است که برای ارتش اسرائیل به منظور آمادگی در نبردهای مختلف، اطلاعات فراهم میکند، اما در این گزارش تازه آمده است که این واحد در طول عملیات «طلوع شیران» در ماه ژوئن، قابلیتهای اطلاعاتیاش را تا هزار و ۵۰۰ کیلومتر دورتر افزایش داد تا بتواند به ارتش اسرائیل اطلاعات و دادههای کافی تحویل دهد.
این گزارش میافزاید که اطلاعات به دست آمده از واحد ماتسپن بهویژه برای شروع حمله اسرائیل مهم بود و به این منجر شد که تهران در ساعات اولیه جنگ، گیج شود و واکنشی باتاخیر و ناکافی داشته باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
برای واحد ماتسپن، اصولا پیدا کردن راههایی برای اثربخشی بیشتر عملیاتهای ارتش اسرائیل در خاک دشمن دشوار است، با این حال انجام دادن این کار در جمهوری اسلامی به دلیل فاصله بسیار دور آن از اسرائیل، چالشی اساسی و متفاوت بود.
به نوشته اورشلیم پست، اسرائیل که تا پیش از آن، اغلب عملیاتش را در نزدیکی مرزهای خود و بهویژه در غزه انجام داده بود، تلاش کرد برای حمله به جمهوری اسلامی از تکنیکها و برنامههای جدیدی بهره بگیرد که ماتسپن مامور تهیه آنها شد.
یکی از نکات اصلی برنامههای ماتسپن انتقال سریع دادهها به سطوح مختلف فرماندهان میدانی در مورد مکان دقیق نیروهای دشمن است.
ارتش اسرائیل قبل از هفتم اکتبر، برای نظارت و حملات، از پهپادها در مقیاس وسیع استفاده میکرد، اما این موارد در مقیاس حملهای که به جمهوری اسلامی انجام شد، بسیار ناچیز است. شناسایی، پیشبینی واکنش دشمن و تطبیق سریع برای ضدحمله بدون تاخیر دستاوردهای جدیدیاند که ارتش اسرائیل در جنگ ۱۲روزه به آنها رسید.
عملیات موفقیتآمیزی که اسرائیل در این دوره انجام داد، ارسال مداوم حجم عظیمی از دادهها به وسیله حسگرهای جدید به تیمهای پهپادی و سایر پلتفرمها بود تا به آنها در «شکار» جنگندههای طرف مقابل با سرعتی بسیار بیشتر از آنچه در جنگهای قبلی ممکن بود، کمک کند.
ماتسپن همچنین دادههایی را در اختیار فرماندهی جبهه داخلی ارتش اسرائیل قرار داد که به تصمیمگیری در مورد نحوه واکنش به تهدیدهای مختلف موشکهای بالیستیک، پهپادها و راکتها کمک کند و برای به حداکثر رساندن زمان و نحوه استفاده از قابلیتهای دفاعی چند لایه مختلف اسرائیل، قابلیتهای جدیدی را توسعه دهد.
اورشلیم پست نوشت که علاوه بر این، ماتسپن نسخه اختصاصی ارتش اسرائیل از چتجیپیتی (ChatGPT) و سایر چتباتها را توسعه داد تا کارکنان ارتش بتوانند به صورت شفاهی با آنها ارتباط برقرار کنند. این نسخه چتجیپیتی برای ارتش اسرائیل به طور منحصربهفردی کارآیی دارد، زیرا اصطلاحات و فرهنگ نظامی را در بر میگیرد و به تصمیمگیری فرماندهان میدانی کمک میکند.
با این حال ماتسپن در رصدهایش اطمینان حاصل میکند که عوامل خارجی نتوانند برنامههای این چتبات را بهراحتی هک کنند یا برای آنها قابل دسترسی باشند. به این منظور، چتبات عملیاتی ارتش اسرائیل که به نوعی از گوگلدرایو متصل میشود، برای بررسی و ایمنسازی دادهها، تنظیمات دیجیتالی و فیزیکی نیز دارد که بسیار قویاند و میتوانند در مقیاس وسیع انجام شوند.
اورشلیم پست همچنین نوشت که در مورد دادههای ماهوارهای و سایر دادههای نظارتی، ماتسپن یک طراحی دیجیتال ویژه تدارک دید که دادهها را از ماهوارهها به طور سریع منتقل میکند.
بر اساس این گزارش، پلتفرمی بهنام «ماپیت» (MAPIT) دادههای تصویری ماهوارهها و هواپیماهای شناسایی را به مدلهای سهبعدی تبدیل میکند و آنها را در اختیار فرماندهان میدانی و نیروهای زمینی میگذارد. وزارت دفاع اسرائیل پیش از این، فاش کرده بود که اسرائیل قادر است روزانه صدها هزار کیلومترمربع از خاک ایران را زیر نظر داشته باشد. حالا به نظر میرسد که این اقدام با این روش انجام میشود.
در حوزه دفاع سایبری، نیز ماتسپن زیرساختهایی را برای محافظت از سامانههای ارتش در برابر نفوذ خارجی فراهم میکند. به گفته منابع نظامی اسرائیل، ماموریتهای ماتسپن اکنون از جمعآوری اطلاعات تا هدایت حملات پهپادی و تحلیل رفتار دشمن را در برمیگیرد که در هر گام آن، دادههای عظیم و الگوریتمهای یادگیری ماشینی نقش محوری دارند.

