کار اجرایی پروژه اکتشاف و استخراج میدان گازی طوطی در استان جوزجان، روز یکشنبه ۲۳ شهریور، با حضور ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، و شماری از مقامهای این گروه و تعدادی از مقامهای ازبکستانی آغاز شد.
ملا عبدالغنی برادر در مراسم آغاز این پروژه مدعی شد که با استخراج گاز این ساحه (منطقه) نیاز داخلی افغانستان به گاز تا حد زیادی تامین خواهد شد و زمینه صادرات گاز به خارج نیز فراهم میشود.
او همچنین مدعی شد که در دوران حاکمیت طالبان امنیت در کشور برقرار شده است و این موضوع سرمایهگذاران داخلی و خارجی را به سرمایهگذاری در افغانستان تشویق کرد. ملا برادر گفت: «امارت اسلامی افغانستان براساس سیاست اقتصادمحور خویش، با فراهم کردن هر نوع سهولت ممکن، به تمامی سرمایهگذاران بالقوه خوشآمد گفته و از آنان حمایت میکند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این سخنان در حالی بیان میشود که طالبان در دوران حکومت پیشین افغانستان، با انجام عملیات مسلحانه، انفجاری و انتحاری، سبب گسترش ناامنی در کشور و کاهش شدید سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی شده بودند و اکنون که قدرت را در دست دارند شعار تامین امنیت سر میدهند.
معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان تاکید کرد که «امارت اسلامی» بر مبنای سیاست «اقتصادمحور»، زمینه سرمایهگذاری را فراهم خواهد کرد. او همچنین از شرکت استخراجکننده ساحه گازی طوطی خواست که در فعالیتهایش معیارها و ضوابط رژیم طالبان را رعایت کند.
مهرماه سال گذشته، وزارت معادن و پترولیم طالبان برای استخراج گاز میدان طوطی قراردادی را با یک شرکت ازبکستانی امضا کرد. در آن زمان، هدایتالله بدری، وزیر معادن و پترولیم طالبان، گفته بود که در این پروژه نزدیک به یک میلیارد دلار سرمایهگذاری خواهد شد. همچنین براساس این قرارداد، قرار است در دو سال نخست از گاز استخراجشده صد مگاوات برق تولید شود.
بنا به گفته طالبان، ساحه گازی طوطی حدود هفتهزار کیلومتر مربع مساحت دارد و از بزرگترین و وسیعترین منابع گازی افغانستان به شمار میرود.
از زمان تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، ازبکستان روابط نزدیکی با این گروه برقرار کرده است. در این مدت، هیئتهای بلندپایه متعددی از ازبکستان به کابل سفر کرده و با مقامهای طالبان دیدار کردهاند. ازبکستان نیز میزبان مقامهای بلندپایه طالبان بوده است.
ازبکستان به دنبال آن است که در افغانستان نقش اقتصادی ایفا کند و با استفاده از موقعیت جغرافیایی افغانستان، به آسیای جنوبی و بهویژه به پاکستان دسترسی پیدا کند. سرمایهگذاری در پروژه استخراج گاز ساحه طوطی نیز در همین چارچوب ارزیابی میشود.
با این حال، طالبان تاکنون شرایط دقیق عقد قرارداد و جزئیات این پروژه را علنی نکردهاند.
حکومت طالبان میکوشد با استخراج معادن افغانستان بخشی از هزینههایش را تامین کند، اما به این دلیل که هم در داخل و هم در سطح بینالملل با بحران مشروعیت مواجه است، شرکتهای خارجی برای عقد قرارداد با طالبان با موانع و مشکلات قانونی روبهرو میشوند.
به جز روسیه، هیچ کشور دیگری رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته است و این رژیم تحت تحریمهای ایالات متحده و کشورهای غربی قرار دارد.
طالبان طی سالهای اخیر برای افزایش عوایدشان از طریق منابع معدنی و زیرزمینی افغانستان بسیار کوشیدهاند، اما از ارائه اطلاعات شفاف درمورد میزان درآمدشان از این منابع خودداری کردهاند. بخش زیادی از این درآمدها صرف هزینههای حکومتی و فعالیتهای نظامی طالبان میشود.
همزمان، به دلیل سرکوب شدید و اختناق حاکم بر افغانستان نظارت نهادهای مدنی و رسانههای داخلی بر روند عقد قراردادها و عملیات استخراج معادن ناممکن شده است.