خمیر دندان از جنس موی بدن؛ تحولی بزرگ در ترمیم و پیشگیری از پوسیدگی دندان

کراتین، پروتئینی که در موی انسان، پوست، ناخن و پشم گوسفند وجود دارد، لایه معدنی و متراکمی ایجاد می‌کند که باعث تقویت ساختار و عملکرد مینای طبیعی دندان می‌شود و از دندان محافظت می‌کند

عکس تزیینی‌ــ زنی دندان‌هایش را مسواک می‌زندــ Canva

پژوهشگران با استفاده از کراتین، پروتئینی که در مو و ناخن یافت می‌شود، روشی نوین برای محافظت از دندان‌ها در برابر پوسیدگی و ترمیم آسیب‌های اولیه یافته‌اند که حتی می‌تواند بهتر از فلوراید عمل کند و گامی تازه در بازسازی طبیعی مینای دندان باشد.

پیش‌تر ثابت شده است که فلوراید موجود در خمیردندان به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و باعث می‌شود دندان‌ها در برابر اسیدهای ناشی از پلاک و باکتری‌هایی که موجب پوسیدگی می‌شوند، مقاوم‌تر باشند، اما اکنون پژوهشگران دانشگاه کینگز کالج لندن اعلام کرده‌اند ماده‌ای یافته‌اند که نه‌تنها بهتر از فلوراید از پوسیدگی جلوگیری می‌کند، بلکه آسیب‌های اولیه دندان را نیز ترمیم می‌کند. این ماده کراتین است.

به‌ گزارش نیویورک‌پست، آن‌ها دریافته‌اند کراتین، پروتئینی که مو، ناخن و لایه بیرونی پوست را تشکیل می‌دهد، می‌تواند یک پوشش معدنی متراکم ایجاد کند که ساختار و عملکرد مینا را تقلید و از دندان‌ها محافظت کند. این ماده حتی ممکن است کانال‌های عصبی در معرض آسیب قرار گرفته (به دلیل فرسایش مینا) را که باعث حساس شدن دندان و درد می‌شوند، بپوشاند.

شریـف الشرقاوی، نویسنده ارشد مطالعه و مشاور پروتزهای دندانی در کینگز کالج لندن، می‌گوید: «ما به دوره‌ای هیجان‌انگیز وارد شده‌ایم که در آن، زیست‌فناوری به ما امکان می‌دهد نه‌تنها علائم را درمان کنیم، بلکه با استفاده از مواد خود بدن، عملکردهای زیستی را هم بازگردانیم. با پیشرفت کار و همکاری با صنعت، شاید به‌زودی بتوانیم با استفاده از چیزی ساده مثل مو، دندان‌های قوی‌تر و سالم‌تری بسازیم.»

پژوهشگران بریتانیایی امیدوارند از این قابلیت کراتین در قالب یک خمیردندان روزانه یا ژل مخصوص زدن روی دندان استفاده کنند و نقاط آسیب‌دیده دندان را مستقیم هدف بگیرد. آن‌ها امیدوارند این محصول را طی دو تا سه سال آینده روانه بازار کنند. 

در این پژوهش، کراتین از پشم استخراج شد. محققان دریافتند زمانی که این پروتئین روی سطح دندان قرار می‌گیرد، با مواد معدنی موجود در بزاق واکنش می‌دهد و ساختار بلوری‌مانند می‌سازد که شبیه مینا است. این به‌اصطلاح «داربست» یون‌های کلسیم و فسفات را هم از بزاق جذب می‌کند و زمینه را برای رشد تدریجی یک پوشش شبیه مینا مهیا می‌کند

مینای دندان فاقد سلول‌های زنده است، بنابراین بدن قادر به بازرویاندن آن نیست و وقتی از بین برود، دیگر بازنمی‌گردد.

یافته‌های مربوط به کراتین به‌عنوان پیشرفتی در حوزه «دندان‌پزشکی بازساختی» موردتوجه قرار گرفته است؛ رشته‌ای که به‌جای استفاده از مواد مصنوعی، بر بهره‌گیری از سازوکارهای ترمیمی خود بدن به‌منظور ترمیم و بازرویاندن بافت‌های آسیب‌دیده دندانی تمرکز دارد. محققان نتایج این مطالعه را در مجله «مواد پیشرفته مراقبت‌های بهداشتی»‌ (‌Advanced Healthcare Materials‌) منتشر کردند.

سارا گاما، پژوهشگر دکترا در کینگز کالج لندن و نویسنده اصلی این تحقیق، می‌گوید: «کراتین جایگزینی تحول‌آفرین برای درمان‌های فعلی دندان‌پزشکی ارائه می‌دهد، زیرا نه‌تنها به‌طور پایدار و از مواد زیستی زائد مانند مو و پوست به‌ دست می‌آید که نیاز به رزین‌های پلاستیکی سنتی را که معمولا در دندان‌پزشکی ترمیمی استفاده می‌شوند و سمی و کم‌دوام‌اند، از بین می‌برد.»

بهداشت ضعیف دهان و دندان، مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی، شکر، افزایش سن، ژنتیک و شرایطی مانند خشکی دهان، بیماری بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس معده) و دندان‌قروچه می‌توانند به فرسایش مینای دندان منجر و باعث حساس شدن، درد و از دست رفتن دندان شوند.

بیشتر از علوم