در پی گزارش‌هایی مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی ایران از طریق میانجی‌های عرب به آمریکا و اسرائیل برای پایان درگیری و ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای پیام ارسال کرده است، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز دوشنبه گفت که تهران به‌دنبال گفتوگو برای کاهش تنش است و باید «پیش از آنکه دیر شود»، این کار را انجام دهد.
به گزارش تایمز اسرائیل، ترامپ در آغاز دیدار با مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، در حاشیه نشست گروه ۷ در کانادا به خبرنگاران گفت: «می‌گویم ایران در این جنگ پیروز نیست، و باید گفتوگو کند، و باید فورا این کار را انجام دهد، پیش از آنکه دیر شود.»
این سخنان در پی گزارش‌هایی مطرح شد مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی از طریق کشورهای عربی علامت داده که خواهان پایان درگیری با اسرائیل و بازگشت به میز مذاکره است. گزارش‌ها حاکی از آن است که تهران خواستار آتش‌بس به‌عنوان پیش‌شرط بازگشت به دیپلماسی شده و کشورهای حاشیه خلیج فارس از واشینگتن خواسته‌اند برای کاهش تنش، وارد عمل شود.
در حالی که تبادل حملات میان جمهوری اسلامی و اسرائیل ادامه دارد، وال استریت ژورنال روز دوشنبه گزارش داد که تهران به مقام‌های عربی گفته در صورتی که آمریکا در عملیات نظامی مشارکت نکند، احتمال ازسرگیری گفت‌و‌گوها وجود دارد.
این مقام‌های عربی گفتند کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، قطر و عمان، از آمریکا خواسته‌اند اسرائیل را به توقف حملات ترغیب کند و هشدار داده‌اند که در صورت عدم بازگشت به مذاکره، درگیری ممکن است تشدید شود و زیرساخت‌های انرژی در سراسر خلیج فارس را به خطر بیندازد و بازارهای جهانی نفت و اقتصاد را مختل کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رویترز نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که تهران از قطر، عربستان سعودی و عمان خواسته است ترامپ را متقاعد کنند اسرائیل را برای پذیرش آتش‌بس فوری تحت فشار بگذارد، و در ازای این موضوع، تهران آمادگی انعطاف در مذاکرات هسته‌ای را دارد.
جمهوری اسلامی به‌صراحت به عمان و قطر گفته در حالی که تحت حمله است مذاکره نمی‌کند و فقط پس از پایان پاسخ‌دهی به حملات اسرائیل، وارد گفت‌و‌گوهای جدی خواهد شد.
به گزارش منابع منطقه‌ای، عمان در حال تدوین پیشنهادی برای آتش‌بس است که هدف آن آغاز مجدد مذاکرات هسته‌ای میان آمریکا و ایران است. دور ششم این مذاکرات که به‌دلیل امتناع جمهوری اسلامی از توقف غنی‌سازی به تعویق افتاد، قرار بود روز یکشنبه در مسقط برگزار شود، اما با آغاز حملات اسرائیل لغو شد.
پیش‌نویس این طرح خواستار تعلیق غنی‌سازی اورانیوم به‌مدت یک تا سه سال با بازرسی‌های دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و در آینده، اجازه غنی‌سازی تا ۳.۶۷ درصد را تحت نظارت کنسرسیومی بین‌المللی می‌دهد. یک منبع ایرانی گفت تهران ممکن است با تعلیق یک‌ساله و دسترسی کامل آژانس موافقت کند، به‌شرطی که اسرائیل آتش‌بس را بپذیرد.
در مقابل، جمهوری اسلامی انتظار دارد آمریکا حق دسترسی ایران به انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز را به رسمیت بشناسد و تحریم‌ها را لغو کند. همچنین از ترکیه خواسته شده است که به ترامپ فشار بیاورد و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، نیز پذیرفته است با ترامپ و نتانیاهو گفتوگو کند.
در پاسخ به اینکه آیا سازوکاری دیپلماتیک برای پایان دادن به درگیری در حال تدوین است، تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، روز دوشنبه به رادیو ارتش گفت: «برای این صحبت‌ها هنوز زود است. کسی که وارد جنگ می‌شود، سه روز بعد به‌دنبال پایان آن نیست.»
دیپلمات‌های عربی که با مقام‌های جمهوری اسلامی دیدار کرده‌اند به وال استریت ژورنال گفتند تهران روی این موضوع حساب کرده است که اسرائیل توان ادامه درگیری طولانی‌مدت را ندارد و در نهایت، مجبور به پذیرش راه‌حل دیپلماتیک خواهد شد.
در ادامه گزارش آمده است مقام‌های جمهوری اسلامی معتقدند اسرائیل طرح مشخصی برای پایان درگیری ندارد و برای وارد آوردن آسیب جدی به تاسیسات مستحکمی چون فردو، به حمایت آمریکا نیاز دارد.
یک مقام عربی گفت جمهوری اسلامی می‌داند آمریکا از اسرائیل حمایت می‌کند و مطمئن است که از نظر لجستیکی هم پشت اسرائیل است. اما تهران می‌خواهد تضمینی داشته باشد که آمریکا در حملات مشارکت نمی‌کند.
وال استریت ژورنال افزود که جمهوری اسلامی به مقام‌های عرب گفته است اگر چشم‌اندازی برای ازسرگیری مذاکرات با آمریکا وجود نداشته باشد، ممکن است برنامه هسته‌ای‌اش را تسریع کند و دامنه درگیری را گسترش دهد.
یک مقام اسرائیلی به تایمز اسرائیل گفت عملیات علیه جمهوری اسلامی ممکن است دو تا سه هفته طول بکشد، اما این بازه زمانی به تصمیم‌های رهبری سیاسی درباره وسعت عملیات بستگی دارد. او همچنین گفت هدف رسیدن به توافقی سختگیرانه‌تر میان جمهوری اسلامی و قدرت‌های غربی است و اسرائیل به‌دنبال آن است که «آن‌قدر به برنامه هسته‌ای آسیب وارد کند که بتوان به مسیر دیپلماسی بازگشت و به توافق خوبی رسید».
نتانیاهو روز یکشنبه گفت اگر جمهوری اسلامی با خواسته‌های آمریکا مبنی بر برچیدن برنامه هسته‌ای‌اش موافقت کند، اسرائیل آماده است عملیات را متوقف کند. در غیر این صورت، «پایان وقتی است که ما این ظرفیت‌ها را حذف کنیم، و این کار را خواهیم کرد».
