آژانس بین‌المللی انرژی اتمی: سانتریفیوژهای نطنز احتمالا نابود شده‌اند

گروسی: «ارزیابی ما این است که با قطع ناگهانی برق، سانتریفیوژها به احتمال بسیار زیاد به‌شدت آسیب دیده‌اند، اگر نگوییم به‌کلی نابود شده‌اند. آسیب تقریبا کامل به سامانه‌های الکتریکی وارد شده است.»

تصویر هوایی از نیروگاه نطنز- Satellite image ©2021 Maxar Technologies / AFP

رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به بی‌بی‌سی گفت پس از حملات روز جمعه اسرائیل به ایران، سانتریفیوژهای تاسیسات زیرزمینی غنی‌سازی اورانیوم در نطنز «اگر به‌کلی نابود نشده باشند، احتمالا به‌شدت آسیب دیده‌اند». او افزود این آسیب‌ها به‌دلیل قطع برق ناشی از حمله‌ای بود که تاسیسات روی زمین را «به‌طور کامل ویران کرد».

گروسی گفت سالن زیرزمینی محل نگهداری سانتریفیوژها هرچند مستقیم هدف قرار نگرفت، این دستگاه‌ها آسیب دیده‌اند. گروسی همچنین گفت چهار ساختمان در سایت هسته‌ای اصفهان نیز آسیب دیده‌اند، اما هیچ آسیبی در تاسیسات زیرزمینی فردو مشاهده نشده است.

جمهوری اسلامی روز یکشنبه بار دیگر تاکید کرد که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و از شورای حکام ۳۵ نفره آژانس خواست حملات اسرائیل را به‌شدت محکوم کند.

گروسی صبح دوشنبه به شورای حکام آژانس گفت این نهاد از نزدیک در حال پایش وضعیت در ایران است، موقعیت تاسیسات هسته‌ای را بررسی می‌کند و از طریق ارتباط با مقام‌های محلی، سطح تشعشعات را ارزیابی می‌کند.

او گفت حمله روز جمعه به نطنز بخش «تاسیسات آزمایشی غنی‌سازی سوخت» را که روی زمین قرار دارد نابود کرده است، محلی که مجموعه‌ای از سانتریفیوژها اورانیوم با غلظت تا ۶۰ درصد را غنی‌سازی می‌کردند‌ــ که به سطح ۹۰ درصد لازم برای اورانیوم تسلیحاتی بسیار نزدیک است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

گروسی در ادامه گفت: «هیچ نشانه‌ای از حمله فیزیکی به سالن زیرزمینی سانتریفیوژها که بخشی از تاسیسات آزمایشی غنی‌سازی سوخت و تاسیسات اصلی غنی‌سازی را در بر می‌گیرد، وجود ندارد. اما قطع برق در این سالن ممکن است به سانتریفیوژها آسیب رسانده باشد.»

گروسی در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی افزود: «ارزیابی ما این است که با این قطع ناگهانی برق، سانتریفیوژها به احتمال بسیار زیاد به‌شدت آسیب دیده‌اند، اگر نگوییم به‌کلی نابود شده‌اند. آسیب تقریبا کامل به سامانه‌های الکتریکی وارد شده است.»

گروسی همچنین گفت آلودگی‌های تشعشعی و شیمیایی در محل دیده شده، اما سطح تشعشعات در خارج از سایت تغییری نکرده و در سطح طبیعی باقی مانده است.

ارتش اسرائیل اعلام کرده است که سالن زیرزمینی سانتریفیوژها نیز در جریان حمله به نطنز آسیب دیده، اما مدرکی ارائه نداده است.

گروسی گفت در حمله روز جمعه به مرکز فناوری هسته‌ای اصفهان، چهار ساختمان تخریب شدند: آزمایشگاه مرکزی شیمی، کارخانه تبدیل اورانیوم، کارخانه تولید سوخت راکتور تهران، و تاسیسات در دست احداث برای تبدیل گاز هگزافلوراید اورانیوم به فلز اورانیوم بود. او افزود به نظر نمی‌رسد فضاهای زیرزمینی این تاسیسات آسیب دیده باشند و سطح تشعشعات خارج از این محل تغییری نکرده است.

ارتش اسرائیل درباره حمله به تاسیسات اصفهان اعلام کرد تاسیسات تولید فلز اورانیوم، زیرساخت‌های تبدیل اورانیوم غنی‌شده، آزمایشگاه‌ها و زیرساخت‌های دیگر از کار افتاده‌اند.

گروسی در مورد تاسیسات فردو نیز گفت آسیب بسیار محدودی ثبت شده است و در فردو یا در راکتور آب سنگین خنداب‌– که در دست ساخت است‌– هیچ آسیبی مشاهده نشده است.

او از همه طرف‌ها خواست حداکثر خویشتن‌داری را نشان دهند و هشدار داد تشدید تنش نظامی جان انسان‌ها را تهدید می‌کند و احتمال بروز تشعشعات با پیامدهای جدی برای انسان و محیط‌زیست را افزایش می‌دهد.

شورای حکام آژانس پنجشنبه هفته گذشته، برای نخستین بار در ۲۰ سال اخیر، به‌طور رسمی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران تعهداتش در زمینه عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای را نقض کرده است. در قطعنامه‌ آمده بود که خودداری‌های مکرر جمهوری اسلامی در ارائه پاسخ‌های کامل درباره مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده، نقض تعهدات محسوب می‌شود.

بنا بر اعلام آژانس، جمهوری اسلامی به‌اندازه‌ای اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد ذخیره کرده که برای ساخت ۹ بمب هسته‌ای کافی است.