دانشمندان بریتانیایی می‌گویند اولین باکتری‌هایی که بدن ما در ساعات پس از تولد با آن‌ها مواجه می‌شود، می‌توانند از ما در برابر عفونت‌های خطرناک محافظت کنند.
به گزارش سرویس جهانی بی‌بی‌سی، این محققان برای نخستین‌بار نشان دادند که مواجهه با باکتری‌های مفید در ساعات اولیه تولد می‌تواند خطر بستری شدن کودکان خردسال به دلیل عفونت‌های ریوی را به نصف کاهش دهند.
پژوهشگران این یافته را «شگفت‌انگیز» توصیف کرده و گفته‌اند ممکن است در آینده به راهکارهای درمانی منجر شود که باکتری‌های مفید را در بدن نوزادان تقویت کند.
محققان دانشگاه یو‌سی‌ال لندن و موسسه سنگر (Sanger) در این تحقیق، مراحل اولیه ورود باکتریها، قارچ‌ها و دیگر میکروب‌ها به بدن نوزاد پس از تولد را بررسی کردند. این مرحله بسیار مهم است، چون میکروبیوم بدن (یعنی مجموعه میکروب‌های مفید) که در تنظیم سیستم ایمنی، گوارش و حتی سلامت روان نقش مهمی دارند، در همین دوران پایه‌گذاری می‌شود.
آن‌ها نمونه مدفوع هزار و ۸۲ نوزاد را در هفته نخست تولدشان جمع‌آوری و دی‌ان‌ای موجود در این نمونه‌ها را به‌دقت تحلیل ژنتیکی کردند تا دقیقا مشخص کنند در بدن هر نوزاد چه گونه‌هایی و چه میزان از میکروب‌ها وجود دارد. سپس با استفاده از داده‌های بیمارستانی، وضعیت سلامتی این نوزادان را در دو سال آینده ردیابی و بررسی کردند.
طبق نتایج به دست‌آمده، به نظر می‌رسد نوعی باکتری خاص به نام بیفیدوباکتریوم لانگوم (Bifidobacterium longum)، اثر محافظتی داشته باشد، زیرا از میان نوزادانی که این گونه باکتری را در بدنشان داشتند، فقط ۴ درصد آن‌ها طی دو سال بعد از تولد به دلیل عفونت ریوی به بستری شدن در بیمارستان نیاز پیدا کردند. در حالی که احتمال بستری شدن نوزادانی که باکتری‌های دیگر داشتند، دو تا سه برابر بیشتر بود.
این نخستین مطالعه‌ای است که نشان می‌دهد نحوه شکل‌گیری میکروبیوم روده می‌تواند بر خطر ابتلا به بیماری‌ها تاثیر بگذارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این باکتریها دقیقا چه کار می‌کنند؟
شایع‌ترین عامل بستری شدن کودکان در بیمارستان معمولا ویروسی به نام ویروس سین‌سیشیال تنفسی یا آر‌اس‌وی» (RSV) است. اما باکتری بیفیدوباکتریوم لانگوم چگونه می‌تواند خطر ابتلا به این ویروس را کاهش دهد؟
به گفته پروفسور نایجل فیلد، از دانشگاه یو‌سی‌ال لندن، «این همان سوال اصلی و بسیار مهمی است که هنوز پاسخ قطعی برایش نداریم. ما می‌دانیم که بیفیدوباکتریوم لانگوم کار خود را با تجزیه شیر مادر آغاز می‌کند؛ شیری که هم برای نوزاد ماده مغذی دارد و هم به رشد باکتری‌های مفید کمک می‌کند.»
جزئیات دقیق این فرایند هنوز کاملا مشخص نیست، اما به گفته پروفسور فیلد، به نظر می‌رسد یا خود باکتریها یا ترکیباتی که این باکتریها از طریق تجزیه شیر تولید می‌کنند، با سیستم ایمنی بدن در تعامل‌اند و بر نحوه بلوغ سیستم ایمنی و تشخیص دوست از دشمن (یعنی تمایز بین عوامل بی‌خطر و مهاجم) تاثیر می‌گذارند.
نوع زایمان چه تاثیری دارد؟
این باکتری‌های مفید هنگام زایمان طبیعی و از انتهای دستگاه گوارش مادر به نوزاد منتقل می‌شوند؛ ایده‌ای که در این حوزه با عنوان «اولین لیس» (first lick) شناخته می‌شود. به همین دلیل است که این باکتری‌های مفید در نوزادانی که از طریق زایمان طبیعی به دنیا آمده بودند، دیده شدند و در نوزادانی که به روش سزارین متولد شدند، نبودند.
البته این باکتریها در همه موارد زایمان‌های طبیعی هم دیده نشدند. لذا تحقیقات بیشتری لازم است تا این موضوع دقیق و کامل اثبات شود.
محققان تاکید می‌کنند این نتایج نباید بهانه‌ای برای رواج روش «بذرپاشی واژینال» (vaginal seeding) باشد که در آن، برخی والدین نوزادان را با نمونه‌ای از ترشحات واژن مادر آغشته می‌کنند. پروفسور فیلد هشدار می‌دهد که درباره اثربخشی این روش شواهد علمی کافی وجود ندارد. از طرفی می‌تواند خطرناک باشد، چون ممکن است باکتری‌های بیماری‌زا مثل استرپتوکوک و ویروس اچ‌پی‌وی را به نوزاد منتقل کند.
به همین دلیل بهتر است برای تقویت میکروبیوم نوزاد از روش‌های ایمن‌تر و هدفمندتر استفاده کرد. هدف بلندمدت این است که درمان‌های میکروبی‌ــ مانند ماست‌های پروبیوتیکی‌ــ ابداع شود که بتوان آن را به نوزادان داد تا میکروبیوم آن‌ها در مسیر سالمی شکل بگیرد.
