مصرف ماری‌جوآنا با بیماری‌های قلبی زودرس مرتبط است

دکتر لیلا محمدی، پژوهشگر قلب در کالیفرنیا می‌گوید که عملکرد عروقی مصرف‌کنندگان ماری‌جوآنا ۴۲ درصد پایین‌تر از افرادی است که مصرف نمی‌کنند

عکس تزیینی‌ــ زنی کنار مردی نشسته است و ماری‌جوآنا می‌کشد‌ــ Canva

نتایج یک مطالعه‌ جدید و کوچک نشان داد در افراد سالمی که به طور منظم ماری‌جوآنا می‌کشند یا خوراکی‌های حاوی تی‌اچ‌سی (THC) مصرف می‌کنند، علائمی از بروز بیماری‌های قلبی‌ــ‌عروقی زودرس، مشابه افراد سیگاری، مشاهده می‌شود.

تی‌اچ‌سی، مخفف تتراهیدروکانابینول (Tetrahydrocannabinol)، ماده روان‌گردان اصلی در گیاه ماری‌جوآنا (کانابیس) و عامل ایجاد احساس نشئگی یا اصطلاحا «های شدن» پس از مصرف ماری‌جوآنا است.

سی‌ان‌ان به نقل از متیو اسپرینگر، استاد پزشکی دانشگاه کالیفرنیا و سرپرست این پژوهش، می‌نویسد که این اولین مطالعه‌‌ای است که به بررسی تاثیر ماری جوآنا بر عملکرد عروقی در انسان‌ها می‌پردازد.

منظور از عملکرد عروقی، نحوه عملکرد رگ‌های خونی به‌ویژه توانایی آن‌ها برای منبسط و منقبض شدن (گشاد و تنگ شدن) به‌درستی، تنظیم مناسب جریان خون در اندام‌ها و بافت‌ها، تنظیم فشار خون و واکنش به محرک‌ها مانند ورزش یا استرس است.

او اضافه کرد که به نظر می‌رسد هم عمل کشیدن (دود کردن) ماری‌جوآنا و هم خود ماده تی‌اچ‌سی، هر کدام به شیوه‌ای متفاوت، در این تغییرات نقش دارند.

به گفته اسپرینگر، تحقیقات قبلی روی موش‌ها نشان دادند که دود ماری‌جوآنا به رگ‌های خونی که اکسیژن را به اندام‌های حیاتی می‌رسانند، آسیب می‌زند. با این حال، مشخص نبود که آیا دود ماری‌جوآنا می‌تواند روی سیستم عروقی انسان نیز همین تاثیر را داشته باشد یا نه.

دکتر لیلا محمدی، نویسنده اصلی مطالعه و پژوهشگر بخش قلب و عروق دانشگاه کالیفرنیا، می‌گوید: «ما دریافتیم عملکرد عروقی در افرادی که ماری‌جوآنا می‌کشند، ۴۲ درصد و در مصرف‌کنندگان خوراکی‌های حاوی تی‌اچ‌سی ۵۶ درصد کمتر از افرادی است که این ماده را به هیچ شکلی مصرف نمی‌کنند.»

البته باید توجه داشت که این تحقیق فقط یک ارتباط را نشان می‌دهد و فقط می‌توان گفت که مصرف‌کنندگان ماری‌جوآنا عملکرد عروقی ضعیف‌تری دارند، اما نمی‌توان اثبات کرد که ماری‌جوآنا باعث این ضعف شده است.

دکتر اندرو فریمن، مدیر بخش پیشگیری بیماری‌های قلبی در دنور، به نتایج به دست آمده در مورد خوراکی‌های حاوی تی‌اچ‌سی، اشاره می‌کند و می‌گوید اینکه سایر اشکال مصرف ماری‌جوآنا مثل چای‌ها، عصاره‌های دارویی یا خوراکی‌ها به آن بی‌ضرری‌ که پیش‌تر تصور می‌کردیم نباشند، نکته‌ای تامل‌برانگیز است و لازم است مطالعات بزرگ‌تری انجام شود تا بتوانیم درباره این یافته به نتیجه‌ای بهتر برسیم. 

خطر آسیب به رگ‌های خونی

در تمام رگ‌های خونی بدن، یک لایه‌ نازک از سلول‌های خاص به نام اندوتلیال وجود دارد. وقتی این سلول‌ها به‌درستی عمل می‌کنند، موادی مانند نیتریک اکسید آزاد می‌کنند که به انقباض و انبساط رگ‌ها کمک می‌کند و در نتیجه، جریان خون تنظیم می‌شود. سلول‌های اندوتلیال سالم در رشد سلولی موضعی هم نقش دارند و از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند، اما وقتی این سلول‌ها دچار التهاب شوند، احتمال تشکیل پلاک در دیواره رگ‌ها افزایش می‌یابد و این می‌تواند به مرور زمان به حمله قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی منجر شود.

آسیب به رگ‌های خونی کوچک نیز ممکن است باعث بیماری‌های کلیه و ریه، اغما، هذیان و زوال عقل شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این حال، این مطالعه‌ به طور خاص میزان پلاک‌ها را اندازه‌گیری نکرد. بنابراین یافته‌ها به این معنا نیست که ماری‌جوآنا موجب گرفتگی یا تنگی عروق شده است. بلکه دریافت که قطر رگ‌ها در زمان نیاز به عبور دادن حجم بیشتری خون، فورا افزایش پیدا نمی‌کنند؛ آنچه نشان‌دهنده‌ مشکلی در دیواره‌ رگ‌ها است و می‌تواند هشداری برای بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی در آینده باشد.

مطالعات پیشین هم به ارتباط قوی بین مصرف ماری‌جوآنا و بیماری‌های قلبی اشاره کرده‌اند. به‌طور مثال، تحقیقی در فوریه ۲۰۲۴ نشان داد که مصرف روزانه ماری‌جوآنا (چه از طریق کشیدن، چه خوراکی) خطر سکته مغزی را تا ۴۲ درصد و خطر حمله قلبی را تا ۲۵ درصد افزایش می‌دهد؛ حتی در افرادی که سابقه‌ بیماری قلبی یا مصرف دخانیات نداشتند.

نتیجه مطالعه‌ دیگری در فوریه ۲۰۲۳ هم نشان داد مصرف روزانه ماری‌جوآنا خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری را تا یک‌سوم افزایش می‌دهد.

اسپیگر در انتها خاطرنشان کرد: «اینکه می‌بینیم هم مصرف‌کنندگان ماری‌جوآنا به صورت سیگار و هم مصرف‌کنندگان خوراکی‌های حاوی تی‌اچ‌سی، هر دو عملکرد عروقی ضعیفی دارند، ممکن است باعث شود برخی نتیجه بگیرند که تی‌اچ‌سی عامل این مشکل است و دود بی‌تاثیر است، اما چنین نتیجه‌گیری‌ اشتباه است، چرا که دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد خود دود ماری‌جوآنا، به‌اندازه تی‌اچ‌سی، در آسیب به رگ‌های خونی نقش دارد.»

او افزود: «در مطالعات روی موش‌ها، وقتی این حیوانات در معرض دود ماری‌جوآنا قرار گرفتند‌ــ بدون اینکه در آن دود هیچ یک از ترکیبات شیمیایی فعال (مثل تی‌اچ‌اس) وجود داشته باشد‌ــ باز هم دچار اختلالات عروقی و قلبی شدند. همانطور که دود تنباکو هم باعث بیماری قلبی می‌شود، در حالی که هیچ تی‌اچ‌سی در آن وجود ندارد. بنابراین اگر از سیگار تنباکو به ماری‌جوآنا روی بیاورید، لطفی در حق خودتان نکرده‌اید. مصرف ماری‌جوآنا به صورت سیگار فقط باعث می‌شود که یک ضربه‌ مضاعف بخورید؛ هم از دود آن و هم از تی‌اچ‌سی موجود در آن.»

بیشتر از بهداشت و درمان