خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام امنیتی غربی و یک مقام منطقهای گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران آماده میشود تا چند پرتابگر موشک بالستیک کوتاهبرد را به روسیه تحویل دهد. به گفته مقامهای آمریکا، ایران سال گذشته نیز چنین مهماتی را به روسیه ارسال کرده است تا در جنگ اوکراین از آنها استفاده کند.
پرتابگرهای فتح-۳۶۰ در حملات سنگین روسیه به اوکراین به ارتش روسیه کمک میکنند. از سوی دیگر این امر بر گسترش روابط نظامی تهران و مسکو مهر تایید میزند.
تحلیلگران به رویترز گفتند که پرتابگر فتح-۳۶۰، که بردی ۱۲۰ کیلومتری دارد، سلاح جدیدی است که به روسیه امکان میدهد تا به خط مقدم اوکراین، اهداف نظامی نزدیک، و همچنین مراکز پرجمعیت مرزی شلیک کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایالات متحده در سپتامبر گذشته اعلام کرد که ایران تعدادی موشک را با ۹ کشتی -که آمریکا آنها را تحریم کرده بود- با پرچم روسیه به مسکو تحویل داده است. با این حال، سه منبع در آن زمان به رویترز گفتند که این محموله شامل پرتابگرها نمیشود. مقامهای امنیتی غربی و یک مقام منطقهای که نخواستند نامشان فاش شود، به تازگی گفتهاند که تحویل پرتابگر موشک فتح-۳۶۰ به روسیه نزدیک است.
روسیه و ایران پیش از این ارسال هرگونه موشک و سلاح از تهران به مسکو را انکار کردهاند. این در حالی است که مقامهای آمریکایی، اوکراینی و اروپایی میگویند جمهوری اسلامی هزاران پهپاد و گلوله توپ را در اختیار روسیه قرار داده است.
ژنرال کریستوفر کاوولی، فرمانده فرماندهی مرکزی ایالات متحده، ماه گذشته در اشارهای آشکار به موشکهای فتح-۳۶۰ به قانونگذاران آمریکایی گفت که ایران بیش از ۴۰۰ موشک بالستیک کوتاهبرد به روسیه اهدا کرده است.
بهکارگیری این سلاحها از سوی روسیه تلاش دونالد ترامپ برای برقراری صلح میان مسکو و کییف و توافق برسر برنامه هستهای ایران را دشوار میکند.
مقام منطقهای گفتگوکننده با رویترز اعلام کرد که مذاکرات آمریکا و ایران با میانجیگری عمان ازجمله «دلایل متعدد» تاخیر در تحویل این پرتابگرها بوده است. دور چهارم این مذاکرات با تعویق مواجه و اعلام شد که نمایندههای ایران و آمریکا قرار است روز یکشنبه در عمان دیدار کنند.
به گفته کارشناسان، روسیه با این پرتابگرها قادر خواهد بود فشار بر اوکراین را افزایش دهد. فابیان هینز، پژوهشگر موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، به رویترز گفت: «برای نیروهای روسی بسیار آسانتر خواهد بود که حملهای بسیار سریعتر علیه اهداف با ارزش بالا انجام دهند. پرتابگرهای فتح-۳۶۰ به آمادهسازی چندانی نیاز ندارند و زمان شلیک آنها فوقالعاده کوتاه است.»
از سوی دیگر، استقرار فتح-۳۶۰ به روسیه امکان میدهد موشکهای پیشرفتهتری نظیر اسکندر را برای حملات دوربردتر به زیرساختهای حیاتی، ازجمله شبکه برق، نگه دارد و دفاع موشکی اوکراین را تحت فشار قرار دهد. رالف ساولزبرگ، دانشیار آکادمی دفاع هلند، گفت: «فتح-۳۶۰ طوری طراحی شده است که با آموزش نسبتا کم نیز قابل استفاده باشد.»
تهران و مسکو در حالی همکاری نظامیشان در جنگ اوکراین را انکار میکنند که روز جمعه در رژه سالانه «روز پیروزی» در میدان سرخ مسکو، ارتش روسیه برای نخستینبار پهپاد انتحاری «گران ۲» مدل مونتاژی «شاهد-۱۳۶» ساخت ایران را به نمایش گذاشت.
این پهپادها در جنگ روسیه و اوکراین نقش پررنگی ایفا میکنند و پیش از این در حمله به زیرساختهای انرژی و نیروهای نظامی در میدان نبرد استفاده شدهاند.
به دلیل فروش این پهپادها به روسیه، اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا تحریمهایی را علیه ایران وضع کردهاند. جمهوری اسلامی میگوید پهپادهای انتحاری را پیش از آغاز جنگ به روسیه فروخته است.
همزمان، رهبران فرانسه، بریتانیا و آلمان روز شنبه ۲۰ اردیبهشت ماه برای مذاکره با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، وارد این کشور شدند.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، فریدریش مرتز، صدراعظم آلمان، و کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، با قطار از لهستان به اوکراین رسیدند و دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، نیز بعدا به آنها پیوست. این اولین باری است که رهبران چهار کشور اروپایی سفر مشترکی به اوکراین داشتهاند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این رهبران پیش از دیدار با زلنسکی در بیانیهای اعلام کردند: «ما در کنار ایالات متحده از روسیه میخواهیم که با یک آتشبس کامل ۳۰ روزه و بدون قید و شرط موافقت کند تا فضایی برای مذاکرات صلح عادلانه و پایدار ایجاد شود.»
دونالد ترامپ پیشنهاد آتشبس ۳۰ روزه بدون قید و شرط را بهمثابه گامی برای پایان دادن به درگیری مطرح کرده است. اما پوتین تاکنون در برابر آن مقاومت کرده است.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز جمعه اعلام کرد که روسیه از اجرای آتشبس ۳۰ روزه در جنگ اوکراین حمایت میکند، اما این حمایت مشروط به در نظر گرفتن «ظرافتها» و پیچیدگیهای این درگیری است.
روسیه پیشتر نیز بارها تاکید کرده است که اجرای یک آتشبس طولانیمدت تنها زمانی ممکن است که سازوکارهای مشخصی برای نظارت و حفظ آن ایجاد شود. این در حالی است که دور جدید درگیری میان دو کشور با حمله روسیه و نقض آتشبس پیشین از طرف این کشور آغاز شده است.