حزب کارگران کردستان ترکیه( پ‌ک‌ک) که در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا، اتحادیه اروپا و ترکیه قرار دارد، اعلام کرد که در هفته گذشته با هدف خلع سلاح و انحلال این گروه سیاسی‌ــ‌‌نظامی، نشستی «موفق» برگزار کرده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این خبر را خبرگزاری کردی ای‌ان‌اف که به این جنبش مسلحانه نزدیک است، روز جمعه ۹ مه (۱۹ اردیبهشت) اعلام کرد. این نشست به اتخاذ «تصمیم‌هایی تاریخی در رابطه با فعالیت‌های پ‌ک‌ک» منجر شد و در پی فراخوان عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار زندانی این حزب، در ماه فوریه برای انحلال کامل پ‌ک‌ک صورت گرفت.

این کنگره‌ بین روزهای دوشنبه تا چهارشنبه در «مناطق دفاعی رسانه‌ای» برگزار شد؛ اصطلاحی که این سازمان برای اشاره به کوه‌های قندیل در شمال عراق، جایی که مقر فرماندهی نظامی پ‌ک‌ک قرار دارد، به‌ کار می‌برد. به گزارش خبرگزاری ای‌ان اف، پ‌ک‌ک به زودی «اطلاعات کامل و دقیقی از نتایج این کنگره» را منتشر خواهد کرد.

اوجالان در ماه فوریه از داخل زندان، به نیروهایش پیام داد سلاحشان زمین بگذارند و به شورشی که دهه‌ها علیه دولت ترکیه ادامه داشت و ده‌ها هزار کشته به جا گذاشت، پایان دهند. اوجالان در فراخوان «تاریخی» خود، از پ‌ک‌ک خواست برای رسمی‌ کردن این تصمیم کنگره‌ای برگزار کند.

دو روز بعد، پ‌ک‌ک آتش‌بس اعلام کرد و گفت آماده برگزاری کنگره است، اما تاکید کرد «برای تحقق آن باید محیطی امن و مناسب ایجاد شود» و تصریح کرد که این روند تنها در صورتی موفق خواهد بود که اوجالان «شخصا آن را هدایت و رهبری کند».

رهبران پ‌ک‌ک در مناطق کوهستانی کردنشین شمال عراق پنهان شده‌اند؛ جایی که نیروهای ترکیه در سال‌های اخیر بارها با حملات هوایی آنجا را هدف قرار داده‌اند.

عبدالله اوجالان پ‌ک‌ک را در سال ۱۹۷۸ تاسیس و از سال ۱۹۸۴ جنگ مسلحانه علیه دولت ترکیه را رسما آغاز کرد. هدف این گروه، در ابتدا تاسیس یک کشور مستقل کرد در جنوب شرقی ترکیه بود، اما بعدها به درخواست خودمختاری فرهنگی و سیاسی برای کردها در چارچوب دولت ترکیه، تغییر موضع داد.

درگیری‌های این گروه، طبق آمارهای رسمی ترکیه، تاکنون بیش از ۴۰ هزار کشته به جا گذاشته است. پ‌ک‌ک در سال‌های ابتدایی از حمایت برخی کشورهای منطقه و برخی جریان‌های چپ‌گرا بهره‌مند بود، اما از دهه ۱۹۹۰ و به‌ویژه پس از فروپاشی شوروی، وارد فاز انزوای بین‌المللی شد و ایالات متحده، اتحادیه اروپا نیز این گروه را به‌عنوان یک «سازمان تروریستی» طبقه‌بندی کردند.

عبدالله اوجالان از سال ۱۹۹۹ در جزیره ایمرالی ترکیه در حبس انفرادی به سر می‌برد. او در دهه‌های اخیر چند بار از جایگاه رهبر معنوی این جنبش، بر مسیر صلح تاکید کرده است. مهم‌ترین دوره مذاکره بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، زمانی بود که دولت ترکیه و پ‌ک‌ک وارد فرایند رسمی آتش‌بس و گفتگو شدند. با این حال این مذاکرات در سال ۲۰۱۵ با بن‌بست مواجه و دور جدیدی از خشونت‌ها آغاز شد.

نشست اخیر در کوه‌های قندیل اولین تلاش رسمی پس از فراخوان فوریه ۲۰۲۵ اوجالان و تحقق خواسته او برای انحلال کامل این گروه به شمار می‌رود. با این حال، شماری از تحلیلگران، از جمله کارشناسان موسسه مطالعات امنیتی ترکیه، هشدار داده‌اند که بدون ضمانت‌های حقوقی و تغییر رویکرد امنیتی دولت ترکیه، انحلال واقعی پ‌ک‌ک با چالش‌های زیادی مواجه خواهد بود. برخی شاخه‌های نظامی این گروه در عراق و سوریه همچنان فعال‌اند و مشخص نیست در صورت انحلال مرکزی، ساختارهای منطقه‌ای نیز از آن پیروی کنند.

اگر روند انحلال به‌طور کامل محقق شود، می‌تواند تحولی بنیادین در روابط ترکیه و کردها ایجاد کند و فرصت بازسازی سیاسی و اجتماعی در مناطق کردنشین را فراهم آورد. از سوی دیگر این تحول ممکن است توازن نیروها در شمال سوریه و عراق را نیز دستخوش تغییر کند.