مقام‌های دولت ترامپ دیدارهای مستقیم با حماس را آغاز کرده‌اند، که این اقدام در تضاد با سیاست دیرینه آمریکا در اجتناب از گفتگو با گروه‌هایی است که واشینگتن در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی قرار داده است.

به گزارش واشینگتن پست، این دیدارها در حالی انجام می‌شود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در تلاش است برای پایان جنگ غزه و آزادی گروگان‌های باقی‌مانده‌ در دست حماس میانجی‌گری کند، تغییر رویکردی قابل‌توجه در مقایسه با دولت بایدن که از طریق میانجی‌های خارجی با حماس تعامل داشت.

اولین دیداری که گزارش شد اخیرا در دوحه در قطر بین یک مقام آمریکایی و نماینده‌ حماس صورت گرفت، که آدام بولر، نماینده ویژه آمریکا در امور گروگان‌ها، برای گفتگو درباره‌ آزادی گروگان‌ها حضور داشت. کرولاین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، روز چهارشنبه از تایید یا تکذیب این دیدار خودداری کرد اما گفت بولر «اختیار صحبت با هر کسی را دارد».

دفتر نخست‌وزیر اسرائیل نیز روز چهارشنبه با صدور بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد که «موضع خود درباره‌ این مذاکرات به‌صورت خصوصی به آمریکا اعلام کرده است».

به گفته یک منبع آگاه اسرائیلی، نتانیاهو پیش از انجام مذاکرات از طریق کانال‌های رسمی مطلع نشده بود و از این موضوع غافلگیر شد.

به گزارش تایمز اسرائیل، مذاکرات میان آمریکا و حماس بیشتر روی آزادی ایدان الکساندر، گروگان آمریکایی-اسرائیلی، و همچنین تحویل اجساد چهار آمریکایی-اسرائیلی دیگر‌ــ ایتای چن، اومر نوترا، گد هگای و جودی واینستین‌ــ متمرکز بوده است.

ترامپ روز پنجشنبه این مذاکرات را تایید کرد. او گفت «ما با حماس مشغول مذاکره‌ایم»، و اضافه کرد که آمریکا در مورد گروگان‌های اسرائیلی نیز با حماس صحبت می‌کند.

آمریکا در سال ۱۹۹۷ حماس را سازمان تروریستی معرفی کرد، سال‌ها پیش از آنکه این گروه در انتخابات غزه پیروز و از تشکیلات خودگردان فلسطین که در کرانه باختری مستقر است، به‌سرعت جدا شود. از آن زمان، حماس از مذاکرات مستقیم کنار گذاشته شده بود.

دولت بایدن در مذاکرات برای آتش‌بس و توافق آزادی گروگان‌ها مشارکت داشت، اما این کار را از طریق میانجی‌ انجام می‌داد و با این گروه فلسطینی مستقیم گفتگو نمی‌کرد.

ایالات متحده دهه‌ها ممنوعیتی سخت‌گیرانه، هرچند غیررسمی، در مورد مذاکره با گروه‌های تروریستی داشته است. با این حال، این سیاست به طور خاص بر مذاکرات مربوط به گروگان‌های آمریکایی اعمال می‌شود.

این سیاست به سال ۱۹۷۳ بازمی‌گردد، وقتی که یک گروه فلسطینی دو دیپلمات آمریکایی را در خارطوم در سودان به گروگان گرفت. ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، به خبرنگاران گفت مقابل آدم‌ربایان تسلیم نمی‌شود، زیرا این کار را نوعی «باج‌خواهی» می‌دانست. گروگان‌ها روز بعد کشته شدند.

اما در واقعیت، این سیاست همواره تا حدی انعطاف‌پذیری داشته است. برای مثال، دولت ریگان برای آزادی آمریکایی‌هایی که در جریان تسخیر سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹ گروگان گرفته شده بودند، با جمهوری اسلامی ایران وارد مذاکره شد. در دوران ریاست‌ جمهوری باراک اوباما نیز دولت آمریکا برای آزادی سرباز آمریکایی که به اسارت شبکه‌ حقانی در آمده بود، با طالبان مذاکره کرد.

زمانی که پای گروگان‌های آمریکایی در میان نبود نیز آمریکا گاهی موضعی منعطف اتخاذ می‌کرد. در سال ۱۹۹۴، بیل کلینتون، رئیس‌جمهوری وقت، با صدور ویزا برای جری آدامز، رهبر شین فین و یکی از چهره‌های کلیدی ارتش جمهوری‌خواه ایرلند، موافقت کرد و قانونی ۲۰ ساله در آمریکا را که صدور ویزا برای افراد مرتبط با گروه‌های تروریستی را ممنوع می‌کرد، نادیده گرفت.

تصمیم دولت ترامپ به گفت‌وگو با حماس با استقبال برخی متحدان مواجه شد. لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی، با حمایت از این اقدام دولت، به فاکس نیوز گفت: «من به ترامپ اعتماد دارم.»

اما برخی تحلیلگران این تصمیم را به‌ضرر اسرائیل می‌دانند. کوبی مایکل، رئیس سابق بخش فلسطین در وزارت امور راهبردی اسرائیل و پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی در تل‌آویو، می‌گوید: «هرگونه مذاکره، به‌ویژه مذاکره مستقیم، به حماس فضای مانور گسترده‌تر و همچنین مشروعیت می‌بخشد. علاوه بر این، چنین مذاکراتی به حماس اجازه می‌دهد که میان اسرائیل و آمریکا بازی و از این وضعیت سوء‌استفاده کند.»

گمان می‌رود که حماس ۲۴ گروگان زنده و همین‌طور ۳۴ جسد از گروگان‌هایی در اختیار داشته باشد که یا در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ کشته شده‌ یا در اسارت جان باخته‌اند.

ترامپ روز چهارشنبه پس از دیدار با گروهی کوچک از گروگان‌های آزادشده در کاخ سفید، در رسانه اجتماعی تروث سوشال نوشت می‌خواهد حماس «همه گروگان‌ها را همین حالا آزاد کند، نه بعدا»، و اضافه کرد که در غیر این صورت، «بهای سنگینی خواهد پرداخت».