هم‌زمان با افزایش نگرانی‌ها از رشد تروریسم در افغانستان و به‌ویژه قدرتمند شدن داعش خراسان مستقر در این کشور، ارتش روسیه و تاجیکستان روز دوشنبه ۲۷ فروردین در مرز افغانستان، برگزاری یک رزمایش مشترک نظامی چهار روزه را آغاز کردند که تا پنجشنبه ۳۰ فروردین ادامه دارد.
وزارت دفاع روسیه با انتشار اطلاعیه‌ای در کانال تلگرامی این وزارتخانه اعلام کرد که این رزمایش مشترک نظامی در پایگاه نظامی شماره ۲۰۱ روسیه در منطقه ختلان و «حرب میدان» تاجیکستان که در ۲۰ کیلومتری مرزی افغانستان قرار دارد، انجام می‌شود.
بر اساس اطلاعیه وزارت دفاع روسیه، واحدهای ویژه کوهستان، توپخانه، یگان‌های اطلاعاتی، کارشناسان مقابله با حملات شیمیایی، امنیت رادیویی الکترونیکی و واحد ویژه هلی‌کوپتر در این رزمایش شرکت دارند و با شبیهسازی نفوذ گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان به خاک تاجیکستان تلاش می‌کنند آن‌ها را مهار کنند و حذف عناصر مخرب را که قصد عبور غیرقانونی از مرز افغانستان و تاجیکستان را دارند، تمرین می‌کنند.
پایگاه نظامی ۲۰۱ در خاک تاجیکستان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی روسیه در خارج از قلمرو این کشور است. بر اساس توافق روسیه و تاجیکستان در چارچوب سازمان پیمان امنیت جمعی، نیروهای روسیه تا سال ۲۰۴۲ در این پایگاه می‌مانند. در ازای آن، روسیه تسلیحات ارتش تاجیکستان را نوسازی می‌کند و به نیروهای نظامی این کشور آموزش نظامی می‌دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روسیه در پایگاه نظامی ۲۰۱ در تاجیکستان حدود هفت هزار نیرو دارد و از زمان بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، تا حال سه بار رزمایش نظامی برگزار کرده است.
در این رزمایش که با هدف آمادگی نیروهای روسیه و تاجیکستان برای دفع حملات احتمالی از خاک افغانستان برگزار شده است، از پهپادهای نظامی تجسسی نیز استفاده می‌شود. روسیه و تاجیکستان پیش از این بارها از حضور گروه‌های تروریستی در خاک افغانستان و به ویژه قدرتمند شدن داعش خراسان و تمرکز این گروه بر جذب نیرو از شهروندان تاجیکستان ابراز نگرانی کرده‌اند.
نیروهای ارتش روسیه در پایگاه نظامی ۲۰۱ در تاجیکستان-وزارت دفاع روسیه
حمله چهار مهاجم داعش خراسان به سالن کنسرت کروکوس در حومه مسکو که شامگاه سوم فروردین رخ داد، نگرانی‌ها را از توانایی داعش خراسان برای راه‌اندازی حمله در کشورهای مختلف افزایش داد.
منابع امنیتی در ایالات متحده هشدار داده‌اند که داعش خراسان مستقر در افغانستان بیش از هر زمان برای راه‌اندازی و اجرای حمله در بیرون از خاک افغانستان توانمند شده است. مایل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، دوم فروردین، یک روز پیش از حمله داعش خراسان به سالن کنسرت کروکوس، درباره توانمند شدن این گروه اخطار داد و گفت: «خطر ناشی از این گروه در حال افزایش است.»
ژنرال فرانک مک‌کنزی، فرمانده پیشین فرماندهی مرکزی ایالات متحده، نیز اخیرا در مصاحبه‌‌ای با شبکه تلویزیونی ای‌بی‌سی گفت که داعش خراسان از زمان خروج ایالات متحده از افغانستان قدرتمندتر شده است و آمریکا دیگر مانند سه سال پیش که در افغانستان حضور نظامی داشت، امن نیست.
این هشدارها هم‌زمان با حملات مرگبار داعش خراسان در ایران، روسیه، افغانستان و پاکستان که تلفات سنگینی به نظامیان و غیرنظامیان وارد کرده‌اند، صادر می‌شوند. در هفته‌های اخیر ده‌ها نفر هم در ترکیه، تاجیکستان، ایران، پاکستان، افغانستان و برخی کشورهای اروپایی از جمله آلمان، سوئد و اتریش به اتهام همکاری با داعش خراسان بازداشت شدند.
داعش خراسان را که ثناءالله غفاری، دانشجوی پیشین دانشگاه کابل، آن را رهبری می‌کند، فرماندهان ناراضی طالبان افغانستان و پاکستان اواخر سال ۲۰۱۴ تشکیل دادند. این گروه به‌سرعت توانست مناطقی را در شرق افغانستان تصرف کند. نیروهای دولت پیشین افغانستان با حمایت هوایی نیروهای آمریکایی در بخش‌های مختلف افغانستان به ویژه استان‌های ننگرهار، نورستان و کنر درگیری‌های خونینی با داعش خراسان داشتند که به بازپس‌گیری بخشی از مناطق و ویرانی پناهگاه‌های داعش خراسان منجر شد. طالبان هم درگیری‌های خونینی با داعش خراسان داشتند که به دو طرف تلفات سنگینی وارد کرد.
سازمان امنیت ملی دولت پیشین افغانستان در فروردین ۱۳۹۹ (آوریل ۲۰۲۰)، عبدالله اوکرزی معروف به اسلم فاروقی، رهبر پیشین داعش خراسان، را به همراه ۱۹ تن از فرماندهان و اعضای این گروه در جنوب افغانستان بازداشت کرد، اما این افراد اوت ۲۰۲۱، در ساعات نخست ورود طالبان به شهر کابل، آزاد شدند.
بر اساس آخرین گزارش اداره امنیت ملی دولت پیشین افغانستان، تا آخرین هفته‌های حاکمیت دولت جمهوری، بیش از ۴۰۰ نفر از اعضای داعش خراسان که شهروندان کشورهای مختلف از جمله پاکستان، هند، تاجیکستان، بنگلادش و دیگر کشورها بودند در زندان‌های افغانستان محبوس بودند که همه آنان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ آزاد شدند.
