روانشناسان گاهی به مراجعان مضطرب و افسرده در مورد خطر «فاجعه‌سازی» هشدار می‌دهند- تمرکز بر بدترین نتیجه ممکن، اغراق در مورد خطرهای جدی اما بعید، به‌جای ارزیابی منطقی و عقلانی نتیجه.
جان کمپ در مقاله‌ای در رویترز که به علت کاهش قیمت نفت به‌رغم تنش‌ها در خاورمیانه می‌پردازد، همین توصیه را برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران صادق می‌داند و معتقد است پیش‌بینی‌های معقول و تصمیم‌ها باید بر اساس برآورد صحیح نتایج کامل باشد، نه فقط بخشی از آن.
او می‌نویسد رویدادهای مهم ناگهانی یا مجموعه پیامدهای جدی روایت‌های جالب و تیترهای خبری خوبی می‌سازند و سوژه داغ مفسران و نویسندگان می‌شوند. اما از منظر تحلیلی، تمرکز بر خطرهای با اثرگذاری بالا و بسامد پایین اشتباه است و هزینه سنگینی خواهد داشت.
خطر درگیری نظامی برای بازار نفت
کمپ در ادامه می‌افزاید در بازار نفت، تمرکز بر میزان خطر کلی به توضیح علت کاهش قیمت به‌رغم گسترش درگیری در خاورمیانه کمک می‌کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
درگیری میان اسرائیل و حماس، حزب‌الله لبنان و حوثی‌های یمن، جمهوری اسلامی، بریتانیا و آمریکا را درگیر عملیات نظامی کرده است.
این رویارویی در تردد کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها در دریای سرخ نیز اختلال ایجاد کرده است. تحلیلگران حوزه نفت و دیپلماسی هشدار داده‌اند که امکان دارد تشدید درگیری بر مسیر کشتی‌رانی تنگه هرمز و صادرات نفت و گاز کشورهای تولیدکننده نفت در منطقه خلیج فارس تاثیر بگذارد.
دولت‌های بریتانیا و آمریکا در توجیه اقدام نظامی علیه حوثی‌های یمن به خطر افزایش قیمت نفت اشاره کرده‌اند.
پیش‌بینی سناریوهایی که در آن‌ها یک رویداد یا اشتباه محاسباتی به جنگ تمام‌عیار میان آمریکا و هم‌پیمانانش در یک سو و جمهوری اسلامی و متحدانش در سوی دیگر منجر شود، کار ساده‌ای است.
به نوشته کمپ، دهه‌ها است که سناریوهای تاثیر منفی تشدید درگیری بر جریان نفت از طریق تنگه هرمز میان تحلیلگران رایج بوده است. اما تا این لحظه، در حالی که درگیری تشدید شده است، بهای نفت رو به کاهش است.
بهای نفت برنت بین ۱۱ تا ۱۵ دلار در هر بشکه (۱۴ تا ۱۶ درصد) کاهش پیدا کرده است و قیمت گاز اروپا از سپتامبر‌ـ‌اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون بین ۵ تا ۱۶ یورو در هر مگاوات ساعت (۱۴ تا ۳۳ درصد) پایین‌تر آمده است.
بیشتر معامله‌گران بازار نفت به این نتیجه رسیده‌اند که خطر اینکه گسترش پیش‌بینی‌نشده درگیری به یک رویارویی بزرگ در تامین نفت و گاز اروپا یا آسیا اختلال ایجاد کند همچنان به‌نسبت پایین است.
در اکثر موارد، حتی وقتی آغاز درگیری برنامه‌ریزی‌نشده باشد، تشدید بحران وقتی رخ می‌دهد که رهبران کشورهای درگیر به این نتیجه رسیده باشند که به‌دلایل داخلی یا بین‌المللی، گسترش درگیری بهترین گزینه است.
در جنگ جاری، سیاست‌گذاران جمهوری اسلامی و حزب‌الله، بریتانیا و آمریکا همگی اشاره کرده‌اند که مایل‌اند از تشدید درگیری اجتناب کنند.
همچنان این امکان وجود دارد که طرف‌ها به درگیری شدیدتر کشیده شوند اما احتمال این موضوع در مقایسه با گزینه‌های مهار یا کاهش درگیری کمتر است.
کمپ معتقد است حملات حوثی‌ها به کشتی‌رانی همچنان عنصری پیش‌بینی‌ناپذیر است اما احتمالا با حملات هوایی آمریکا و بریتانیا، به‌مرور سرکوب می‌شود.
سفرهای دریایی طولانی‌تر و تقاضا و هزینه حمل‌و‌نقل دریایی میان خاورمیانه، آسیا و اروپا افزایش خواهد یافت، اما جریان نفت، گاز و محموله‌ها را متوقف نخواهد کرد.
ضربه‌گیرها
کمپ در ادامه در توضیح علت آسیب‌ندیدن بازار نفت از تنش‌ها در خاورمیانه می‌نویسد که ضربه‌گیرهای زیادی برای کاهش تاثیر هرگونه اختلال کوتاه‌مدت ناشی از درگیری محدود در خاورمیانه وجود دارد.
ذخایر نفت خام و سوخت اقتصادهای بزرگ در پایان نوامبر به میانگین فصلی ده ساله‌اش نزدیک بود.
عربستان سعودی و اعضای اوپک‌پلاس در نتیجه کاهش تولید، روزانه بیش از ۴ میلیون بشکه نفت مازاد ظرفیت تولید در اختیار داشتند.
انتظار می‌رود تولید نفت خام شل آمریکا و غیر شل در برزیل و گویان افزایش مصرف در سال ۲۰۲۴ را پوشش دهد.
پیش‌بینی می‌شود مصرف جهانی در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ کمتر از ۱.۵ درصد افزایش پیدا کند که در میانگین بلندمدت، تامین آن برای تولیدکنندگان دشوار نخواهد بود.
کمپ در پایان می‌نویسد معامله‌گران خطر تشدید فاجعه‌بار درگیری را که می‌تواند تولید، صادرات و حمل‌و‌نقل نفت را مختل کند، نادیده نمی‌گیرند اما احتمال آن را پایین می‌دانند.
آن‌ها بیشتر بر خطرهای روزمره ناشی از تورم مداوم، نرخ بهره و رشد اقتصادی کند و همچنین ضربه‌گیرهایی مانند موجودی و ظرفیت مازاد تولید متمرکزند.
در حال حاضر، این‌ها سناریوهای اصلی‌اند که در مرکز توزیع احتمالات و افزایش قیمت نفت وجود دارند. تا زمانی که احتمال تشدید درگیری به‌میزان قابل‌ملاحظه‌ای افزایش پیدا کند، قیمت‌ها احتمالا در سطح فعلی باقی خواهند ماند.
