بنا بر گزارشها، دونالد ترامپ تهدید کرده است تعرفه واردات خودرو از بریتانیا را 25 درصد افزایش خواهد داد مگر اینکه دولت بریتانیا رسما ایران را به نقض توافق اتمی 2015 متهم کند.

این تهدید که هفته گذشته به طور پنهانی صورت گرفته، اولین بار توسط روزنامه واشنیگتن پست فاش شد. این روزنامه از مقامات اروپایی ناشناس نقل کرد، در صورتی که کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان التیماتوم ترامپ را نپذیرند، این تعرفه بر هرگونه واردات خودرو از اروپا اعمال خواهد شد.

این تهدید چند روز قبل از آن مطرح شده که این سه قدرت عضو اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه در چارچوب توافق هسته‌ای یک سازوکار حل اختلاف را فعال کرده‌اند که در عمل رسما ایران را به نقض شرایط این توافق متهم می‌کند. این ممکن است به بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل منجر شود، اما اروپایی‌ها از آن به عنوان آخرین شانس برای نجات توافق هسته‌ای یاد می‌کنند.

ایران روز پنج‌شنبه اعلام کرد که کشورهای اروپایی در برابر زورگویی بچه قلدر مدرسه تسلیم شده‌اند.

محمد جواد ظریف در توییتر نوشت: «دلجویی تأیید شد. سه کشور اروپایی، باقیمانده برجام را فروختند تا از تعرفه‌های ترامپ اجتناب کنند. دوستان من، این جواب نمی‌دهد. شما فقط اشتهای او را بیشتر کردید. بچه قلدرهای دبیرستان را به یاد بیاورید؟»

طبق این توافق که در سال 2015 بین ایران و قدرتهای جهانی امضا شد، در عوض محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از تحریم‌ها علیه این کشور کاسته می‌شد. ترامپ سال 2018 از این توافق خارج شد، تحریم‌های ایالات متحده را دوباره احیا کرد و به ایران اعلام کرد که خواستار یک توافق سختگیرانه‌تر در مورد موضوع هسته‌ای و موضوعات دیگر است.

ایران در واکنش به تحریم‌های ایالات متحده تدریجا از پایبندی خود به توافق هسته‌ای کاست، و در نهایت در ماه جاری اعلام کرد که تمامی محدودیتها بر غنی‌سازی اورانیوم را برخواهد داشت، اگرچه همزمان اعلام کرده که خواستار حفظ توافق است.

بوریس جانسون گفت در صورت شکست توافق فعلی، می‌توان «توافق ترامپ» را جایگزین آن کرد، و در عین حال فرانسه اعلام کرد که باید مذاکرات وسیعی در این زمینه انجام شود.

دو دیپلمات اروپایی در گفتگو با واشینگتن پست تأیید كردند آمریكا تهدید كرده که تعرفه‌ها را افزایش خواهد داد اما گفتند كه رهبران سه كشور اروپایی قبل از آن تصمیم گرفته بودند كه این سازوكار را فعال كنند.

دیپلمات دیگری گفت این تاکتیک ایالات متحده صرفا موقعیت اروپایی‌ها را که تلاش می‌کنند جداگانه و مستقل ایران را تحت فشار قرار دهند، تضعیف کرده است.

این دیپلمات گفت: «این خبر صرف نظر از درست یا نادرست بودن آن اروپایی‌ها را بی‌اعتبار خواهد کرد، و این برای ترامپ اصلا اهمیتی ندارد. همچنین، این به ایران ثابت می‌کند که در این موضوع تنها ایالات متحده مهم است.»

اروپایی‌ها مدتهاست که با تصمیم ترامپ جهت خروج از توافق هسته‌ای مخالفت می‌کنند، اما از چند ماه پیش تهدید کرده‌اند که اگر ایران به توافق پایبند نباشد، سازوکار حل اختلاف را فعال خواهند کرد.

سازوکار حل اختلاف یک فرآینده دیپلماتیک پیچیده را آغاز می‌کند که ممکن است به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران منجر شود، اگرچه اروپایی‌ها می‌گویند که چنین هدفی ندارند.

دول اروپایی گفته‌اند که در فعال کردن سازوکار حل اختلاف، از سیاست ایالات متحده برای وارد کردن «فشار حداکثری» بر ایران حمایت نخواهند کرد، و هنوز امیدوارند که توافق هسته‌ای را نجات دهند.

اختلاف بر سر موضوع هسته‌ای مهم‌ترین بخش مناقشه درازمدت ایران با غرب است که ماه جاری به دنبال ترور قاسم سلیمانی در بغداد توسط آمریکا و واکنش ایران از طریق حمله موشکی به اهداف آمریکایی در عراق به درگیری علنی انجامید.

در این مدت بسیار حساس، ایران در اقدامی که به گفته خود ایرانی‌ها اشتباهی اسفبار بود، یک هواپیمای غیرنظامی را سرنگون کرد. این اتفاق باعث شروع اعتراضات ضدحکومتی در داخل این کشور شده است.

از اورانیوم غنی‌شده می‌توان برای تولید مواد به کار گرفته شده در ساخت کلاهک‌های هسته‌ای استفاده کرد. ایران اتهامات غربی‌ها مبنی بر تلاش برای دستیابی به این نوع تسلیحات را رد می‌کند و می‌گوید از مواد هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌کند.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما اکنون بیشتر از زمان قبل از توافق هسته‌ای اورانیوم غنی می‌کنیم. فشارها بر ایران افزایش یافته است اما ما به پیشرفت خود ادامه می‌دهیم.»

این در حالی است که تحریم‌های ایالات متحده به شدت به اقتصاد ایران آسیب زده است. واشنگتن قصد دارد که صادرات نفت ایران را به سفر برساند.

گزارش بیشتر از رویترز