دیده‌بان حقوق بشر از پاکستان خواست اخراج مهاجران افغان را لغو کند

پاکستان از اول نوامبر نزدیک به دو میلیون مهاجر افغان را اخراج می‌کند

بازداشت مهاجران افغان توسط پلیس پاکستان-FAROOQ NAEEM/AFP

سازمان دیده‌بان حقوق بشر از دولت پاکستان خواست تا طرح اخراج مهاجران افغان را لغو کند، زیرا این مسئله باعث می‌شود افغان‌ها دوباره در معرض خطر بازداشت، شکنجه، آزار و اذیت قرار بگیرند. دیده‌بان حقوق بشر با انتشار بیانیه‌ای در روز پنجشنبه، از سازمان‌های بین‌المللی خواست تا مانع اقدام پاکستان برای اخراج مهاجران افغان شوند. 

وزارت کشور پاکستان، سوم اکتبر، اعلام کرد آن دسته ازمهاجران افغان که مدرک قانونی برای اقامت در پاکستان ندارند و از نظر دولت این کشور مهاجر غیرقانونی محسوب می‌شوند، ۲۸ روز وقت دارند تا این کشور را ترک کنند، در غیر این صورت پلیس پاکستان آنان را به زور اخراج خواهد کرد.

این دستور وزارت کشور پاکستان باعث شد تا خشونت پلیس علیه مهاجران افغان افزایش یابد و حتی  پلیس در ایالت سند پاکستان پیش از فرا رسیدن موعد مقرر، به دستگیری و بازداشت مهاجران افغان اقدام کند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پاتریشیا گوسمن، معاون بخش آسیایی دیده‌بان حقوق بشر، می‌گوید مهاجران افغان در یک میدان فوتبال سیاسی گیر افتاده‌اند و مانند توپ از یک سو به سوی دیگر پرتاب می‌شوند.

او می‌گوید: «‌در حالی که کشور‌هایی که به افغان‌ها قول اسکان مجدد داده‌اند، برنامه‌های خود را به تعویق می‌اندازند و سازمان ملل متحد نیز از این تصمیم پاکستان غافلگیر شده است، مهاجران افغان مایوس از آینده خود، نگران بازگرداندن به افغانستان و افتادن به چنگ طالبان‌اند.»

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) در آخرین گزارش آماری خود می‌گوید تا آغاز اکتبر۲۰۲۳، حدود ۳.۷ میلیون مهاجر افغان در پاکستان اقامت داشته‌اند. از این تعداد، حدود ۷۰۰ هزار تن پس از سلطه طالبان بر افغانستان، به این کشور فرار کرده‌اند. بسیاری از کسانی که پس از اوت ۲۰۲۱ به پاکستان رفته‌اند، در انتظار اسکان مجدد در کشور‌هایی همچون آمریکا، کانادا، آلمان، استرالیا و چند کشور دیگر اروپایی‌اند. 

در حالی که این کشور‌ها براساس این برنامه تاکنون حدود ۲۰۰ هزار شهروند افغان را اسکان داده‌اند، هزاران تن دیگر در بلاتکلیفی در انتظار انتقال به این کشور‌ها به سر می‌برند.

به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان، زنان و دختران بیشتر با موانع انتقال به کشور‌های سوم رو‌برو می‌شوند و این کشور‌ها بیشتر مرد‌های افغان را در اولویت قرار داده‌اند، زیرا در فعالیت‌های نظامی این کشور‌ها در افغانستان، با آنان همکار بوده‌اند. 

دیده‌بان حقوق بشر همچنین از سازمان ملل متحد و دیگر نهاد‌های کمک‌کننده در حوزه مهاجرت می‌خواهد تا با اعمال فشار بر پاکستان، مانع اقدام این کشور برای اخراج نزدیک به ۱.۷ میلیون مهاجر افغان شوند.

به باور دیده‌بان حقوق بشر، اخراج دسته‌جمعی و اجباری ممکن است به منزله نقض تعهدات پاکستان به‌عنوان یکی از طرفین کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه و نقض اصل حقوق بین‌الملل عرفی مبنی بر ممنوعیت بازگشت اجباری محسوب شود.

پاکستان کنوانسیون سازمان ملل را که در آن متعهد شده است مانع بازگشت اجباری افرادی شود که از ترس بازداشت، شکنجه و اشکال مختلف آزار و اذیت به کشور دیگر پناه آورده‌اند و بازگشت آن‌ها می‌تواند خطر جانی برای آنان و خانواده‌هایشان داشته باشد، امضا کرده است. 

پاکستان در سال ۲۰۱۶ هزاران مهاجر افغان را اخراج کرد. در آن زمان پاکستان ادعا کرد که افغان‌ها به‌صورت داوطلب از این کشور خارج شده‌اند، اما دیده‌بان حقوق بشر صد‌ها مورد سوء‌استفاده و خشونت پلیس علیه مهاجران افغان را مستند‌سازی کرد که شامل ضرب‌و‌شتم، بازداشت و مصادره مدارک اقامتی بوده است.

دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید: «تهدید پاکستان برای بازگرداندن اجباری افغان‌ها در زمان خطرناکی صورت می‌گیرد، زیرا وضعیت حقوق بشر در افغانستان در زمان طالبان بدتر شده است. خشونت‌های طالبان، به‌ویژه علیه زنان و دختران، تشدید شده است و نقض گسترده حقوق زنان و دختران برای تحصیل، کار، دسترسی به مراقبت‌های صحی و تردد آزادانه را به وجود آورده است.»

به گفته دیده‌بان حقوق بشر، بخشی از این مهاجران مدافعان حقوق زنان‌اند که پس از یک دوره بازداشت و شکنجه به‌دلیل فعالیت‌هایشان، مجبور به ترک افغانستان شده‌اند. بازگشت این افراد به افغانستان می‌تواند آنان را با انتقام‌گیری شدید طالبان رو‌برو کند. 

پاتریشا گاسمن می‌گوید: «کشورهایی که قول داده‌اند تا افغان‌های در معرض خطر را در خارج از این کشور اسکان دهند، باید به وعده‌های خود عمل کنند. آلمان و بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا، ایالات متحده، بریتانیا، کانادا و سایر کشور‌ها در مورد تعداد افغان‌هایی که قول اسکان مجدد آنان را داده‌اند بسیار کوتاهی کرده‌اند.»

بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی و برخی از کشور‌های جهان از پاکستان خواسته‌اند تا در‌مورد اخراج دسته‌جمعی مهاجران افغان تجدید‌نظر کند و این دستور را لغو کند، زیرا وضعیت در افغانستان برای پذیرش این حجم از مهاجران آماده نیست و این کشور در وضعیت فقر مطلق قرار دارد. با این حال، تاکنون هیچ دور‌نمای روشنی برای تغییر تصمیم پاکستان در‌این‌باره دیده نمی‌شود.