«نیروهای دموکراتیک سوریه» (قسد) در برخی مناطق تحت کنترلشان از جمله زیبان و چندین شهر دیگر در استان دیرالزور، مقررات منع رفت‌وآمد اعمال کردند (این مقررات تا لحظه نگارش این مقاله همچنان اعمال می‌شوند). این اقدام زمانی صورت گرفت که جنگجویان عشایر عرب تنها چند هفته پس از دستیابی به توافقی برای پایان دادن به خصومت‌ها با میانجی‌گری آمریکا، حمله‌ای علیه نیروهای دموکراتیک سوریه آغاز کردند. در این حمله که به کشته شدن شمار زیادی از اعضای نیروهای دموکراتیک منجر شد، جنگجویان عرب توانستند بخش عمده‌ای از شهر زیبان را به کنترل درآورند.

علاوه بر آن، ابراهیم الهفل، شیخ قبیله العکیدات در سوریه، ضمن اعلام اینکه نبرد جدیدی با کردها آغاز شده است، از ساکنان حومه دیرالزور خواست به حمایت از نیروهای عشایری درگیر در جنگ بشتابند. او از حامیانش که آن‌ها را «فرزندان فرات» توصیف کرد، خواست نقششان را در اداره امور منطقه احیا کنند تا بتوانند اراضی از دست‌رفته‌ را بازگرداندند و از خود اعاده حیثیت کنند.

شیخ الهفل چندی پیش از تشکیل یک فرماندهی نظامی برای ارتش عشایر در حومه دیرالزور خبر داد. پس از آنکه نیروهای دموکراتیک سوریه در ۱۵ شهریور، پایان درگیری‌ها در منطقه را اعلام کردند و مدعی شدند کنترل سراسر مناطق شرق دیرالزور را دوباره به دست گرفته‌اند، الهفل از عشایر خواست مواضع نیروهای دموکراتیک سوریه را هدف قرار دهند.

پس از آنکه نیروهای کرد تحت حمایت آمریکا موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» تصمیم گرفتند جنگجویان تحت اسارتشان را آزاد کنند و رهبران آن‌ها به پاسخگویی به خواسته‌های عشایر عرب در شرق سوریه و اصلاح اشتباهات گذشته در روند اداره امور منطقه متعهد شدند، درگیری بین جنگجویان عشایر عرب و نیروهای دموکراتیک سوریه پایان یافت. اما دیری نگذشت که تنش و درگیری بین دو طرف بار دیگر از سرگرفته شد.

نخستین درگیری میان آن‌ها زمانی آغاز شد که نیروهای دموکراتیک سوریه، احمد الخبیل (ابوخواله)، رئیس شورای استان دیرالزور، را به اتهام فساد و تخلف از قانون بازداشت کردند. این در حالی است که ساکنان عرب مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه پیوسته از تبعیض، بدرفتاری و توزیع نشدن عادلانه درآمدهای نفتی در منطقه شکایت دارند.

استان دیرالزور که در مجاورت مرزهای عراق واقع است، افزون بر داشتن منابع طبیعی بسیار، به تولید محصولات کشاورزی مهم مانند پنبه و گندم شهرت دارد. در حال حاضر، ایالات متحده بخش وسیعی از این استان را در کنترل دارد و این امر باعث شده است منابع انرژی این استان که حدود ۸۰ درصد از ثروت نفت و گاز سوریه را تشکیل می‌دهند، غارت و قاچاق شوند.

استان دیرالزور را نیروهای دموکراتیک سوریه کنترل می‌کنند؛ به‌ طوری که مناطق واقع در شرق رود فرات در کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه و مناطق غربی این استان در کنترل نیروهای رژیم دمشق است.

پس از آنکه عشایر عرب و نیروهای دموکراتیک سوریه برای پایان دادن به درگیری بین دو طرف، به آتش‌بسی دست یافتند که آمریکا از آن حمایت می‌کرد، نیروهای دموکراتیک سوریه به‌جای اینکه از طریق شبه‌نظامیان کرد درصدد حل چالش‌های ناشی از کنترل این منطقه برآیند و در تلاش برای ایجاد راه‌حلی باشند تا نارضایتی همه مولفه‌های عراق از جمله عرب‌ها رفع شود، کارزار انتقام‌جویی از رهبران عشایر عرب، به‌ویژه کسانی که با کردها می‌جنگیدند، را به‌ راه انداختند.

به گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا، برخی جنگجویان عرب که در درگیری‌های اخیر شرکت داشتند، خود را به مناطق تحت کنترل دولت مرکزی در دمشق رساندند. در همین راستا، برخی کارشناسان رسانه‌‌های وفادار به دولت مرکزی سوریه، بر این باورند که ممکن است دمشق در جنگ علیه نیروهای دموکراتیک سوریه و خنثی کردن پروژه تقسیم سوریه و تشکیل دولت مستقل کرد که منابع طبیعی نفت و گاز، کشاورزی و آب را در دست داشته باشد، از نیروهای عشایر عرب حمایت کند.

تردیدی نیست که دولت مرکزی سوریه از محیط خصمانه‌ای که علیه نیروهای دموکراتیک سوریه به‌ وجود آمده است، بهره‌برداری می‌کند تا تلاش‌هایش برای ایجاد مقاومت مردمی به‌ منظور بیرون راندن ایالات متحده از سوریه به موفقیت انجامد.

آنچه توجه‌ها را به خود جلب می‌کند، این است که ترکیه نیز در جنگ علیه نیروهای دموکراتیک سوریه، دشمن سنتی و تاریخی که آنکارا آن را یک گروه تروریستی می‌داند، از عشایر عرب حمایت می‌کند. بر اساس برخی گزارش‌ها، هیئت تحریرالشام به رهبری الجولانی که شامل هزاران جنگجوی خارجی است‌، قصد دارد نبردی علیه نیروهای موسوم به ارتش ملی سوریه، در ادلب آغاز کند. این نیروی نظامی را که شمار جنگجویان آن به ۷۰ هزار نفر می‌رسد، ترکیه در ۳۰ مه ۲۰۱۷ از برخی جناح‌های ائتلاف بزرگ نظامی موسوم به «ارتش آزاد سوریه» ایجاد و سازماندهی کرد.

این گروه مسلح در مناطق تحت اشغال ترکیه در شمال سوریه، به‌ویژه در شماری از استان‌های این کشور مانند ادلب، لاذقیه، حلب، حماه، رقه و الحسکه فعال است. بر اساس گزارش‌ها، الجولانی ممکن است با هماهنگی نیروهای آمریکایی و نیروهای دموکراتیک سوریه به دنبال پیوند دادن مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه با مناطق تحت کنترل هیئت تحریرالشام باشد تا مسیری که مناطق تحت کنترل دولت مرکزی را با مرز عراق متصل می‌کند، قطع کند. موفقیت در این امر به ایالات متحده در تلاش برای تحت فشار قراردادن رژیم سوریه، کمک می‌کند و در عین حال، تسلط ارتش آمریکا و متحدانش بر مناطق غنی از نفت و گاز را مستحکم‌تر می‌کند.

همگرایی منافع سوریه و ترکیه با عشایر عرب که ساکنان بومی منطقه‌اند، برای مبارزه با تروریسم، از جمله داعش و نیروهای دموکراتیک سوریه و جلوگیری از تجزیه سوریه ممکن است آینده تحولات منطقه را رقم زند و مسیر آشتی ترکیه و سوریه را در سایه همکاری روسیه و ایران هموار کند.

تحولات در شمال شرق سوریه به‌سرعت در حال دگرگونی است و به‌ نظر نمی‌رسد آمریکا بتواند وضعیت موجود در سوریه را برای مدت طولانی حفظ کند؛ به‌ویژه اینکه عشایر عرب ساکن شمال سوریه سلطه شبه‌نظامیان کرد را نمی‌پذیرند و ایالات متحده باید این واقعیت انکارناپذیر را درک کند.