پس از آنکه تعدادی از مقامهای کمیسیون شکایتهای انتخاباتی، از تردید در مورد احتمال پیروزی یک نفر پس از بررسی این کمیسیون سخن گفتند، دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از احتمال رفتن انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم صحبت میکند. توبی لینزر معاون دفتر یوناما در مصاحبه با بی بی سی گفته است هرچند نمیخواهد پیش از وقت درباره نتایج انتخابات صحبت کند، این دفتر از تمامی راههای ممکن در سازمان ملل متحد استفاده خواهد کرد تا دور دوم انتخابات هرچه زودتر برگزار شود. این در صورتیست که کمیسیون انتخابات اعلام کند هیچکس در دور اول برنده قاطع نیست. معاون دفتر یوناما همچنین گفت شاید درست نباشد که من از پیش نتایج را حدس بزنم؛ باید به کمیسیون انتخابات فرصت داد تا شکایتها را بررسی کند و این برای سازمان ملل متحد مهمترین مسئله است.
دفتر یوناما نخستین نهادی نیست که در مورد احتمال رفتن به دور دوم صحبت میکند. پیش از این تعدادی از مقامهای کمیسیون شکایتهای انتخاباتی نیز گفته بودند بررسی شکایتها به صورت اجمالی این احتمال را که انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم برود، بالا برده است. کمیسیون شکایات پیش از این گفته بود که بعضی از شکایتها باعث تغییر در آرای نامزدان خواهد شد. در این جا این بحث مطرح میشود که مگر شکایتهایی که پس از اعلام نتایج ابتدایی به کمیسیون ارائه شده، با شکایات قبل از اعلان نتایج فرق داشته است؟ یکی از دلایلی که کمیسیون انتخابات نتوانست نتایج را در زمان معین آن اعلان کند، همین شکایتهای مختلف بود. یعنی نامزدهای رقیب قبل از این که نتایج ابتدایی اعلام شود، شکایات خود را مطرح کرده بودند. کمیسیون انتخابات هم در پی ارائه همین شکایتها نزدیک به یک میلیون رای را باطل اعلام کرد. به این صورت کمیسیون شکایتهای انتخاباتی نیز وارد جنجالها شد. حالا چگونه است که شکایات جدید دوباره آرا را دچار ریزش میکند.
به هر صورت حالا به فرض این که انتخابات به دور دوم برود، باید دید چه امکاناتی برای برگزاری دور دوم انتخابات فراهم میشود.
در قدم اول مهمترین مسئله برای برگزاری دور دوم انتخابات هزینه مورد نیاز آن است.
در انتخابات ششم مهر سال جاری، چیزی حدود 150 میلیون دلار هزینه شد که حدود 65 درصد آن را خود دولت افغانستان تامین کرد. در صورتی که انتخابات به دور دوم برود، دوباره رقمی در همین حدود مورد نیاز است - که با توجه به کسری بودجه دولت افغانستان، تامین نزدیک به 150 میلیون دلار برای این دولت کار سختی است. نهادهای بینالمللی و کشورهای کمک کننده هم نسبت به گذشته به اندازه کافی در مورد کمک به تداوم دموکراسی در افغانستان مطمئن نیستند. به نظر نمیآید که کمیسیون انتخابات ریاست جمهوری بتواند هزینه لازم را فقط از نهادها و کشورهای خارجی به دست بیاورد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مسئله دوم بحث زمان انتخابات است. با توجه به اقلیم افغانستان نمیتوان زودتر از ماه اردیبهشت انتخابات سراسری را در افغانستان برگزار کرد. بخشهایی از افغانستان به دلیل سرمای بیش از حد و صعبالعبور بودن در تمام فصل زمستان و اوایل بهار، رابطه ای با جهان خارج ندارند. بنابراین امکان رساندن امکانات انتخاباتی به این مناطق عملا ناممکن است. این خود بزرگترین چالش پیش روی انتخابات دور دوم است.
مسئله سوم بحث عدم علاقهمندی مردم به حضور دوباره در پای صندوقهای رای است. با تمام تلاشهای دولت و نهادهای حامی دموکراسی در افغانستان، به سختی دومیلیون نفر حاضر به رایدهی شدند. با توجه به سروصداها و تقلب در انتخابات، نمیتوان با خوشبینی امیدوار بود که تعداد رایدهندگان در دور دوم به دو میلیون هم برسد.
در کنار آن مسائل حاشیه ای مثل بحث مذاکره با طالبان نیز به عنوان یک چالش بزرگ بر سر راه دولت وجود دارد. در صورتی که کمیسیون شکایتهای انتخاباتی، پس از رد کردن آرای ریخته شده به صندوقها از فیلترهای شکایات، نتایج انتخابات را طوری اعلام کند که برنده ای نداشته و دور دوم تعیین کننده باشد، بحث مذاکره با طالبان - که حالا به مسئله حکومت آینده وصل شده است، همچنان معلق میماند.
به نظر نمیرسد امکان انتظار برای شش ماه یا بیشتر، جهت برگزاری دور دوم انتخابات وجود داشته باشد. در چنین وضعیتی چارهای نمیماند به جز رفتن به سوی حکومت موقت؛ وحکومت موقت هم بدترین راه حل برای مشکلات فعلی افغانستان است. زیرا تمامی دستاوردهای هجده ساله افغانستان را بر باد میدهد. پس بهتر است همه امیدوار باشیم که در اعلام نتایج نهایی، یک برنده وجود داشته باشد.