هرچند توافق اخیر عربستان سعودی و ایران در پکن، اذهان را از سایر پرونده‌ها و در راس آن‌ها، پرونده توافق هسته‌ای (برجام)، بیشتر به خود جلب کرده است، چیزی از اهمیت برنامه هسته‌ای ایران کاسته نشده، بلکه اهمیت و خطر آن کماکان پابرجا است. 

از همین رو است که ایالات متحده آمریکا و اسرائیل در ماه‌های اخیر رزمایش‌های مشترک خود را به طرز چشمگیری افزایش داده‌اند. رزمایش‌های مشترک واشنگتن و تل‌آویو در ماه‌های اخیر، بسیار نیرومند، همه‌جانبه، در بالاترین سطح و با مشارکت تمام بخش‌های ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا و کلیه بخش‌های ارتش اسرائیل انجام شد و در آن‌ها تمام انواع سلاح‌های زمینی و هوایی، از جمله هواپیماهای بمب‌افکن «بی۵۲»، به‌کار گرفته شد. آمریکا و اسرائیل با این رزمایش‌های مشترک، می‌خواستند این پیام را به ایران بفرستند که اگر غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح رسیدن به سلاح هسته‌ای افزایش دهد، ممکن است آن‌ها به گزینه نظامی روی آورند.  

بر اساس خبری ‌که دو روز پیش از اسرائیل درز کرده است، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائيل، هشدار داده که اگر ایران غنی‌سازی اورانیوم را از ۶۰ درصد بالاتر ببرد، ممکن است ارتش اسرائیل تاسیسات هسته‌ای ایران را هدف حمله نظامی قرار دهد. 

نتانیاهو این هشدارها را در شرایطی می‌دهد که اسرائیل با مشکلات و بحران‌های گوناگونی رو‌به‌رو است. از یک سو به دلیل اقدامات وحشیانه و سرکوبگرانه گسترده و سازمان‌یافته حکومت افراط‌گرای کنونی، احتمال می‌رود که آتش جنگ میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها به گونه خطرناکی شعله‌ور شود. از سوی دیگر، لایحه پیشنهادی نتانیاهو و دولتش برای تعدیل و تغییر نظام قضایی اسرائیل، جنجال زیادی برانگیخته و جامعه اسرائیلی را از درون به صورت عمودی دچار اختلاف و چندپارگی کرده است، تا جایی‌ که اسحاق هرتزوگ، رئیس ‌جمهوری این کشور، گفت که اسرائیل اینک با یک بحران بزرگ تاریخی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند ‌که جامعه اسرائیل را در خطر فروپاشی داخلی قرار داده است.  

 این وضعیت بحرانی و پیچیده که از تاسیس اسرائیل در ۱۹۴۸ تاکنون سابقه ندارد، ممکن است نتانیاهو را وادار کند تا برای گریز از مشکلات و بحران‌های داخلی، دست به یک ماجراجویی در خارج بزند و تاسیسات هسته‌ای ایران را هدف حمله نظامی قرار دهد؛ به ویژه اگر ایران به ساخت بمب هسته‌ای نزدیک‌تر شود که در این صورت، شرایط سیاسی و امنیتی در اسرائیل نیز چنین حمله‌ای را ایجاب خواهد کرد. 

این در حالی است که ایران تاکنون سازوکارهای همکاری با «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را به حد کافی فعال نکرده است تا بتوان گفت که تهران به تعهدات خود به قیود ذکر شده در توافق ۲۰۱۵ بازگشته است. از این رو، می‌توان گفت که خطر در مرحله کنونی بسیار بزرگ و جدی است؛ نه تنها برای اسرائیل، بلکه برای همه کشورهای منطقه.

 البته توافق اخیر عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران تا حدی از تنش میان اعراب و ایران کاسته است، اما از خطر برنامه هسته‌ای ایران  و عزم تهران برای ساخت بمب هسته‌ای نمی‌کاهد.

به همین ترتیب، احیا و بهبود روابط میان کشورهای حوزه خلیج فارس و رژیم دمشق نیز تغییری در قواعد بازی ایجاد نکرده است. ایران تاکنون به حضور و نفوذ نظامی خود در خاک سوریه، چه از طریق سپاه قدس و چه شبه‌نظامیان مذهبی زیر فرمانش، ادامه داده است و از همین رو، دیده می‌شود که اسرائیل به حمله‌های خود به مراکز نظامی جمهوری اسلامی ایران در خاک سوریه ادامه می‌دهد. 

در مجموع، رویدادهای داخلی اسرائیل، با تحولات برنامه هسته‌ای ایران ارتباط متقابل دارد و مطالعه و تحلیل هر دو، موازی با یکدیگر، از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا ممکن است تمام خوش‌بینی‌هایی که توافق سعودی-ایران در منطقه پدید آورده است، در یک لحظه و با نخستین حمله اسرائیل به یکی از تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، از بین برود. 

برگرفته از روزنامه النهار العربی