نوروز در افغانستان؛ ایستادگی مقابل تفکر طالبانی

طالبان نوروز را از تقویم افغانستان حذف کرده‌اند

شهروندان افغانستان در داخل و خارج این کشور به استقبال جشن نوروز می‌روند و با برگزاری مراسم‌ متعدد، این مناسبت را گرامی می‌دارند.

با روی کار آمدن طالبان و شکل گرفتن جامعه افغان‌های در تبعید، جشن گرفتن نوروز در اروپا، آمریکا و استرالیا رونق گرفت اما در افغانستان، برگزاری مراسم نوروز تحت سلطه‌ حکومت طالبان به‌دشواری انجام می‌شود.

صدها تن از پناهجویان افغان در ملبورن استرالیا در آستانه سال‌ نو دور هم جمع شدند و نوروز را جشن گرفتند. ویدیویی از رقص یک دختر هزاره‌تبار با آهنگ «جره جو» داوود سرخوش در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده که بازخوردهای زیادی داشته است.

زنان افغان در پاریس هم لباس سنتی پوشیدند و در آستانه نوروز، جشن سمنک (سمنو) برگزار کردند. این زنان با آهنگ مشهور «سمنک در جوش، ما کپچه زنیم/ دیگران در خواب، ما دبچه زنیم»  دور دیگی که سمنو می‌پزند، می‌چرخیدند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

تا پیش از روی کار آمدن طالبان، زنان در بخش‌های از افغانستان جشن سمنک را در ملاعام برپا می‌کردند تا این رسم نوروز را زنده نگه‌ دارند اما از وقتی طالبان بر افغانستان حاکم شدند، اجازه برگزاری مراسم سمنوپزی را ندارند.

هفت‌میوه، سمنو پزی و پهن کردن سفره هفت‌سین جز آداب و رسوم نوروزی در افغانستان است.

تاریخ‌نویسان می‌گویند جشن نوروز همواره به جز دو دوره رژیم طالبان، در سرزمین افغانستان برگزار شده است. هر چند طالبان جشن گرفتن نوروز را با استناد به متون اسلامی حرام می‌دانند، شهروندان افغان با تمام فشارهای طالبان، این مناسبت را گرامی می‌دارند.

طالبان به زنان و دختران اجازه نمی‌دهند به پارک‌های تفریحی بروند، اما در آستانه نوروز شمار زیادی از شهروندان این کشور از جمله زن به کوهپایه‌ها و مناطق سرسبز می‌روند.

جشن نوروز در یکی از دانشگاه‌های لندن در بریتانیا هم برگزار شد و گروهی از زنان سرودی اعتراضی در ارتباط با محرومیت زنان تحت سلطه‌ طالبان خواندند. سرود «منم من، زنم من، جهانم/ کز آزادی و مهر خوانم» را ۱۰ زن روی صحنه اجرا کردند که با استقبال تماشاگران مواجه شد.

در دوران حکومت طالبان در افغانستان، جنبش‌های اعتراضی زنان بارها راهپیمایی‌ها و گردهمایی‌هایی در داخل و خارج این کشور به راه انداخته‌اند تا مقابل تفکر طالبانی ایستادگی کننند. پاسخ طالبان به درخواست زنان برای داشتن حق کار و تحصیل، سرکوب، بازداشت و شکنجه بوده است با این همه، طالبان همچنان نتوانسته‌اند صدای اعتراض زنان را خاموش کنند.

شماری از زنان معترض در داخل افغانستان با پهن کردن سفره هفت‌سین بر ادامه اعتراض‌‌هایشان به سیاست‌های زن‌ستیزانه طالبان تاکید کردند. این زنان شعارنوشته‌هایی چون «کشور بدون زنان، منطقه‌ بی‌زبان»، «فریاد زنان، فریاد آزادی»، «عدالت» در دست داشتند.

امسال برگزاری مراسم نوروز در افغانستان به نمادی برای مبارزه با طالبان تبدیل شد و بسیاری از مردم این کشور که با تفکر طالبانی مخالف‌اند، از این روز را جشن گرفتند.

طالبان نوروز را از تقویم افغانستان حذف کرده‌اند. شماری از زنان معترض تاکید دارند که نوروز جزئی از فرهنگ و میراث باستانی افغانستان است که هیچ‌گاه در طول تاریخ حذف نشد و نخواهد شد. این زنان اطمینان می‌دهند که تحت هر شرایطی، نوروز را جشن خواهند گرفت.

سفارت افغانستان در تاجیکستان فرا رسیدن سال نو و نوروز را جشن گرفت. ظاهر اغبر، سفیر افغانستان در شهر دوشنبه، در توییتر نوشت: «از اسلحه نمی‌توان برای خاموش کردن آزادی فرهنگی استفاده کرد یا دستاوردهای تاریخی یک کشور را که در آن گنجانده شده است، پاک کرد.»

اغبر سفارت افغانستان در دوشنبه را به طالبان تحویل نداده است و این سفارت با حکومت طالبان هیچ رابطه‌ای ندارد.

بیشتر از فرهنگ و هنر