صادرات خشکبار ایران ۷۰ درصد کاهش یافته است، مردم پول خرید آجیل و پسته ندارند و فعالان این بازار هم روزبه‌روز به مرز ورشکستگی نزدیک‌تر می‌شوند.
محمدحسن شمس‌فر، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار، این آمار را به‌تازگی اعلام کرد و گفت وضعیت به جایی رسیده است که تنها ۱۰ درصد از پسته تولیدی در داخل کشور مصرف می‌شود.
شمس‌فر اضافه کرد از حدود ۱۳۰ هزار تن پسته تولیدی در سال جاری، تنها ۱۳ هزار تن آن در داخل ایران مصرف شده است و در صورت ادامه این روند، بازار با مازاد مواجه می‌شود.
او گفت: «میزان مصرف و تقاضا برای خرید به‌شکل چشمگیری کاهش پیدا کرده و خشکبار از سبد خانوارها حذف شده است.»
گزارش‌ها نشان می‌دهد پسته‌های ریز موجود در بازارهای ایران در حال حاضر کیلویی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان قیمت دارد که درصد بسیار اندکی توان خرید چنین محصولی را دارند.
افزایش هشت تا ۷۲ درصدی قیمت خشکبار طی سه ماه گذشته، این وضعیت را تشدید کرد و قوانین سفت و سخت صادرات هم ضربه نهایی را به فعالان در این بازار وارد آورد.
غلامرضا خدامی، رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار هم از این وضعیت انتقاد کرده و گفته است: «برای صادرات آجیل و خشکبار از روسیه و قزاقستان دعوت‌نامه داریم، ولی مجوزهای سخت دولتی مانع صادرات است.»
محمدحسن شمس‌فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار هم اعلام کرده است دولت با عوارضی که بر صادرات خشکبار گذاشته، صادرکنندگان بابت هر کامیون باید ۲۵ تا ۲۶ میلیون عوارض بدهند.
شمس‌فرد می‌گوید قانون هر نوع عوارضی بر صادرات را ممنوع کرده است و صادرکنندگان «با این وضعیت بازگشت ارز (به داخل ایران)، نمی‌توانند صادر کنند و همین مقدار صادرات پسته هم از دست می‌رود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وضع قوانین ارزی بازدارنده در دولت ابراهیم رئیسی از مهم‌ترین عوامل کاهش شدید صادرات خشکبار اعلام شده که صادرکنندگان خشکبار را به‌پای میز مذاکره با نمایندگان مجلس کشانده است.
آن‌طور که در یکی از جلسات اتاق بازرگانی ایران اعلام شده است، وضع قوانین بازدارنده در بخش صادرات ازجمله تبصره شش بند ماده دو قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تمام صادرکنندگان به‌نوعی قاچاقچی محسوب شده‌اند.
در این جلسه مطرح شده است که واردکنندگان موبایل هم برای حفظ منافع واردات، پسته را در داخل گران‌تر می‌خرند و در بیرون، ارزان‌تر می‌فروشند تا ارز لازم را دریافت کنند و موبایل بالای ۶۰۰ یورو وارد کنند.
پیشنهاد صادرکنندگان خشکبار در وهله اول حذف پیمان‌سپاری ارزی برای صادرات خشکبار است.
فعالان بخش کشاورزی و تولیدکنندگان خشکبار همچنین می‌گویند که دریافت نیم درصد عوارض از صادرات آب مجازی موجب افزایش قیمت تمام شده محصولات شد و قدرت رقابت را از محصولات ایرانی در بازارهای صادراتی گرفت.
دیدگاه برخی از کارشناسان هم این است که دریافت نیم درصد عوارض صادرات آب مجازی از همه انواع محصولات کشاورزی و صنایع غذایی نادرست است، چون مصرف آب در تولید محصولات متفاوت بوده و در برخی بیشتر و در برخی کمتر است.
از نگاه فعالان حوزه کشاورزی ابهام‌های زیادی در روند اجرای این بند قانونی وجود دارد و در میزان صادرات انواع خشکبار، زعفران، خرما، انگور و دیگر محصولاتی که جزو کم آب‌برها محسوب می‌شوند، اثر منفی داشته است.
