چند رهبر جامعه یهودیان آمریکا در دیدار اخیر با مقامهای اسرائيل هشدار دادند که اگر دولت جدید بنیامین نتانیاهو اقدامات نژادپرستانه و افراطی انجام دهد، میزان حمایت از آن در میان یهودیان آمریکا کاهش مییابد.
وبسایت آمریکایی «آکسیوس» روز سهشنبه، ششم دیماه، این خبر را به نقل از شش منبع آگاه منتشر کرد که برخی در جلسهای که حدود سه هفته پیش با حضور مقامهای اسرائیلی و رهبران جامعه یهودی آمریکا در سفارت اسرائیل در واشنگتن برگزار شد، شرکت کرده بودند و برخی دیگر از محتوای آن مطلع بودند.
نتانیاهو که به بیبی معروف است بهزودی برای بار سوم به کرسی نخستوزیری اسرائیل بازمیگردد و اینبار راستگراترین دولت تاریخ این کشور را تشکیل میدهد. یک مقام ارشد اسرائیلی گفت جلسه سفارت در واشنگتن نشان داد که رهبران جامعه یهودی آمریکا درباره سیاستهای دولت جدید «بیبی» درقبال یهودیان خارج از کشور (دیاسپورا) و آنچه که زوال ارزشهای دموکراتیک در اسرائیل نگرانیهایی دارند.
این جلسه روز هفتم دسامبر (۱۶ آذر) برگزار شد و در آن نمایندگان چند سازمان اصلی جامعه یهودیان آمریکا شرکت کردند که نقش مهمی در دفاع از اسرائیل در آمریکا دارند. این نمایندگان همگی روابط نزدیکی با سفارت اسرائیل در واشنگتن دارند. به روایت آکسیوس، شولی داویدویچ، رئیس دفتر دیاسپورا در وزارت خارجه اسرائیل، این نمایندگان را برای شرکت در این جلسه دعوت کرده بود تا نظر آنها را درباره اوضاع سیاسی اسرائيل بشنود.
این جلسه درحالی برگزار شد که مذاکرات بین نتانیاهو و رهبران احزاب مذهبی ارتدوکس و احزاب راست در جریان بود. این مذاکرات اکنون عموما به خاتمه رسیده است و اسرائیل بهزودی دولتی خواهد داشت که برخی چهرههای آن از «همجنسگراستیز» بودن خود گفتهاند و برخی سابقه گفتههای نژادپرستانه علیه اعراب و فلسطینیها دارند.
منابعی که با «آکسیوس» صحبت کردند، بهدلیل حساسیت موضوع، خواستهاند که اسامی آنها افشا نشود. این منابع گفتند جو جلسه بسیار تند بود و تقریبا تمامی شرکتکنندگان نگرانیهایی درباره سیاستهای دولت جدید مطرح کردهاند.
بیشتر گزارشها درباره به مواردی مثل همجنسگراستیزی و عربستیزی این جناح سیاسی اشاره میکند؛ اما یکی دیگر از نگرانیهای، تبعیضی است که از نگاه برخی این حزب بین یهودیان مختلف قائل میشود. بسیاری از چهرههای راست، یهودیان شاخه اصلاحگرا را یهودی واقعی نمیدانند و برخی حتی خواهان لغو اجازه مهاجرت آنان به اسرائیل شدهاند. این درحالی است که حدود ۳۵ درصد یهودیان آمریکا به همین شاخه «اصلاحگرا» یا «ریفورم» تعلق دارند و با بزرگترین گروه درمیان آنها محسوب میشوند.
در جلسه روز هفتم دسامبر نگرانیهای بسیاری در مورد تغییر احتمالی «قانون بازگشت» که بهموجب آن یهودیان تمام جهان حق مهاجرت به اسرائیل را دارند، مطرح شد. در نسخه کنونی این قانون حتی اگر فردی خودش غیریهودی باشد، اما تنها یکی از پدربزرگها یا مادربزرگهایش یهودی باشند، هم او و هم همسرش حق دریافت شهروندی اسرائيل را دارند. اما حالا اکثریت اعضای کابینه جدید اسرائیل خواهان تغییر این قانوناند و میگویند افرادی که خودشان از نظر مذهبی، یهودی نیستند، نباید بتوانند بهراحتی شهروندی دریافت کنند. چنین چیزی بر میلیونها نفر از یهودیان در جهان و بهخصوص آمریکا که بسیاری از یهودیان آن سکولارند، تاثیر خواهد گذاشت.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
نتانیاهو که سالها در آمریکا تحصیل و زندگی کرده و هم انگلیسی را با لهجه آمریکایی صحبت میکند و هم با فضای مطبوعاتی این کشور آشنا است بهتازگی کوشید با این نگرانیها مقابله کند. او چندی پیش در گفتو گو با برنامه «میت د پرس» شبکه «انبیسی» آمریکا گفته بود که اجازه تغییر قوانین را نمیدهد. اما طبق جزئیات توافقی که او با احزاب راست انجام داده، قرار است کمیتهای تشکیل شود که قوانین را بررسی کند. نتانیاهو گفت: «مناظره بزرگی پیش رو داریم، اما من دیدگاههای سرسختانهای در این رابطه دارم. بعید است تغییراتی در این زمینه داشته باشیم.»
طبق روایت «آکسیوس» از جلسه، رهبران جامعه یهودی آمریکا بهطور مشخص درمورد سه چهره راست که قرار است بخشی از کابینه نتانیاهو باشند، ابراز نگرانی کردهاند: ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی؛ بتزالل اسموتریخ، وزیر دارایی؛ و آوی مائوز، معاون وزیر در دفتر نخستوزیر.
این رهبران هشدار دادند که سیاستهای نژادپرستانه و خصومتآمیز درقبال یهودیان شاخه «اصلاحگرا» یا «محافظهکار» (که با ارتدوکس متفاوت است و شامل برخی از یهودیان ایرانی آمریکا هم میشود) و مخالفت با حقوق همجنسگرایان میتواند بر کمکهای مالی جامعه یهودیان آمریکا به اسرائیل تاثیر منفی بگذارد و درضمن، باعث شود یهودیان جوان آمریکایی از اسرائیل فاصله بگیرند.
برخی از شرکتکنندگان در جلسه هشدار دادند که احتمال دارد یهودیان آمریکا برای اعتراض به دولت جدید نتانیاهو مقابل سفارت اسرائیل در واشنگتن تظاهرات کنند. یک منبع به «آکسیوس» گفت: «در طول جلسه حتی این احتمال مطرح شد که صدها نفر با هواپیما به اسرائیل فرستاده شوند تا در بیتالمقدس (اورشلیم) تظاهرات کنند.»
به گزارش اکسیوس، مقامات اسرائیل سعی کردند از رهبران یهودی آمریکا بخواهند آرامش پیشه کنند و منتظر تشکیل دولت جدید باشند. آنها که به دولت درباره این نگرانیها اطلاعرسانی خواهند کرد.
دو مقام وزارت خارجه اسرائیل به «آکسیوس» گفتند که مدت کوتاهی پس از این جلسه، داویدویچ به مایک هرتزوگ، سفیر اسرائیل، و تمامی سرکنسولهای اسرائیل در آمریکا گزارش داده است.
همچنین یک مقام ارشد وزارت خارجه اسرائیل به «آکسیوس» گفت، داویدویچ پس از بازگشت به آن کشور، به مقامهای ارشد وزارت خارجه درمورد این جلسه گزارش داده است. اما وزارت خارجه به «آکسیوس» گفت که درمورد این موضوع اظهار نظر رسمی نمیکند.
دولت جدید اسرائیل روز پنجشنبه درحالی آغاز به کار میکند که بن گویر بهعنوان وزیر امنیت ملی اختیاراتی بیسابقه در زمینه کنترل پلیس و ازجمله، واحدهای مرزبانی در سرزمینهای فلسطینی واقعدر کرانه غربی رود اردن خواهد داشت؛ اسموتریخ علاوهبر وزارت دارایی، جایگاهی هم در وزارت دفاع خواهد داشت که بهموجب آن مسئول واحدهای نظامی خواهد شد که سیاستهای اتخاذشده درقبال غیرنظامیان در کرانه غربی رود اردن را اجرا میکنند؛ آوی مائوز نیز رئیس کمیسیون جدیدی خواهد بود که وظیفه آن تدوین هویت یهودی است و در تعیین برنامههای آموزشی مدارس ایفای نقش خواهد کرد.
توافق بین نتانیاهو و شرکایش برای تشکیل دولت ائتلافی چند ماده جنجالی دارد، ازجمله تصویب قانونی که به برخی شرکتها اجازه میدهد به دلایل مذهبی علیه همجنسگرایان «تبعیض» قائل شوند و لغو قانونی که در حال حاضر نامزدی نژادپرستان در انتخابات مجلس اسرائیل را ممنوع میکند.
نتانیاهو روز یکشنبه، چهارم دیماه، تلاش کرد در گفتوگو با رسانهها فاصله خود را با برخی از مفاد توافق ائتلاف نشان دهد و مشاورانش به رسانهها گفتند که او در عمل قصد ندارد این مفاد را اجرایی کند. اما رهبران جامعه یهودی آمریکا از مقامهای اسرائیلی خواستهاند که برای مطرحکردن نگرانیهای خود، با شخص نتانیاهو دیدار کنند.