ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران قصد دارد برای شرکت در هفتادوهفتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کند. بر اساس برنامه اعلام‌شده، ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه ۲۱ سپتامبر، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی می‌کند. این در حالی است که برخی منابع خبری در سازمان ملل اعلام کرده‌اند که به دلیل حضور جو بایدن در مراسم خاکسپاری ملکه فقید بریتانیا، زمان سخنرانی رئیس‌جمهوری آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از سه‌شنبه ۲۰ سپتامبر، به روز پس از آن تغییر کرده که با تاریخ سخنرانی ابراهیم رئیسی هم‌زمان است.

این هم‌زمانی، احتمال دیدار روسای جمهوری اسلامی و ایالات متحده را بالا برده، آن‌هم زمانی که مذاکرات دو کشور بر سر مسئله احیای برجام به تنگنا رسیده است. بااین‌حال، ابراهیم رئیسی، احتمال چنین دیداری را رد کرد.

او در گفت‌وگویی تصویری با شبکه سی‌بی‌اس نیوز به پرسش‌های خبرنگار این رسانه پاسخ داد. این شبکه تلویزیونی اعلام کرد که شامگاه ۱۸ سپتامبر (۲۷ شهریور) این گفت‌وگو را منتشر می‌کند.

در بخش کوتاهی از این مصاحبه که پیش از انتشار کامل، رسانه‌ای شده است، رئیسی در پاسخ به این سوال که آیا در جریان این نشست، گفت‌وگویی رودررو با جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد داشت؟ گفت: «فکر نمی‌کنم که چنین دیداری اتفاق بیفتد، زیرا دیدار یا مذاکره مستقیم با آمریکا را دارای فایده نمی‌بینم.»

رئیسی همچنین در پاسخ به این‌که چه تفاوتی میان حکومت ترامپ و بایدن قائل است، اظهار کرد: «حکومت جدید در آمریکا ادعا می‌کند که با شیوه حکمرانی ترامپ متفاوت است، اما آنچه در عمل دیده‌ایم این است که تفاوتی میان آن‌ها به چشم نمی‌خورد.»

ابراهیم رئیسی در شرایطی عازم نیویورک می‌شود که این سفر با مخالفت‌های گسترده‌ای مواجه شده است. مخالفت‌ها و اعتراض‌ها به حضور او در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دلیل نقش داشتن در کشتار زندانیان در سال ۱۳۶۷، از مدتی پیش آغاز شد. روز پنجشنبه ۱۷ شهریور، ۵۲ نماینده دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا در نامه‌ای از جو بایدن خواستند به دلیل «نقض فاحش» حقوق بشر، از ورود ابراهیم رئیسی به خاک این کشور جلوگیری کند و برای او و هیئت همراهش ویزا صادر نشود.

پیش از آن نیز هفت سناتور جمهور‌ی‌خواه آمریکا در نامه‌ای خطاب به بایدن، از او خواستند اجازه ندهد ابراهیم رئیسی به آمریکا وارد شود.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری روز دوشنبه ۲۱ شهریور، در واکنش به این اعتراض‌ها مدعی شد که «دولت آمریکا موظف است زمینه حضور سر‌ان‌ همه اعضای سازمان ملل متحد ازجمله مجمع عمومی را فراهم کند.» او در ادامه افزود: «به مسئولیت‌های دولت آمریکا به‌عنوان میزبان توجه داریم و انتظار داریم در خصوص ایران نیز به تعهداتش عمل کند.»

گفته‌های کنعانی به این اشاره دارد که بر اساس قرارداد ایالات‌متحده آمریکا با سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۷، دولت آمریکا موظف است امکان حضور مقام‌های رسمی کشورهای عضو در مقر اصلی سازمان ملل متحد در نیویورک را فراهم کند. مقام‌های رسمی کشورهای عضو سازمان ملل در زمان اقامت در آمریکا از مصونیت قضایی برخوردارند و تنها مرجعی که می‌تواند حکم دستگیری آنان را صادر کند، «دیوان کیفری بین‌‌المللی» است که جمهوری اسلامی ایران آن را به رسمیت نمی‌شناسد.

با تمام این‌ها، برخی از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که حضور ابراهیم رئیسی در نیویورک ممکن است به عرصه‌ای برای نشان دادن اعتراض‌ مخالفان او تبدیل شود. به گفته آن‌ها، این حضور فرصت مناسبی است که اپوزیسیون تکه ‌تکه ایران در خارج از کشور با یکدیگر هماهنگ شوند و صدای مخالفتشان با سیاست‌های جمهوری اسلامی را بلندتر از پیش اعلام کنند.

کاربران، کنشگران سیاسی و شخصیت‌های معروف ایرانی در هفته‌های گذشته، با راه‌اندازی کارزارهایی به حضور رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعتراض کرده‌اند. به‌عنوان نمونه، داریوش اقبالی، خواننده شناخته‌شده ایرانی، در دو کنسرت اخیر خود در نیویورک و مریلند از ایرانیان خارج از کشور خواست با رفتن مقابل سازمان ملل متحد هنگام سخنرانی رئیسی، به حضور او اعتراض کنند.

در پاسخ به چنین فراخوان‌هایی، گفته می‌شود که هم‌زمان با حضور رئیسی در نیویورک، گروه‌های مختلف مخالف حکمرانی جمهوری اسلامی ایران برای بزرگ‌ترین گر‌د‌همایی‌ مقابل سازمان ملل و همچنین چندین شهر بزرگ اروپایی (در کشورهای فرانسه، هلند، آلمان، سوئد و...) و کانادا برنامه‌ریزی کرده‌اند.