رسانه‌های چینی پس از سقوط جمهوری در افغانستان، تمرکز خود بر این کشور را بیشتر کرده‌اند. در گذشته، فقط خبرگزاری شینهوا مسائل افغانستان را پوشش می‌داد و اخبار این کشور خبر درجه دوم محسوب می‌شدند، اما حالا رسانه‌های چینی بیشتری به خبرهای افغانستان توجه نشان می‌دهند.

 رسانه‌هایی چون شینهوا، گلوبال تایمز و همچنین برخی صفحات فیسبوکی مربوط به چین که حتی به زبان فارسی فعالیت می‌کنند همگی خبرهای افغانستان را به‌صورت مداوم پوشش می‌دهند. افزایش تمرکز رسانه‌های چینی بر اخبار افغانستان از سیاست این کشور در قبال افغانستان سرچشمه می‌گیرد؛ به دلیل اینکه تمامی رسانه‌های چین زیر نظر دولت‌اند، مسائلی را مطرح می‌کنند که سیاست چین اقتضا می‌کند.

در کنار آن، خبرهای جهان که به نحوی با افغانستان مرتبط است نیز پوشش داده می‌شود، اما به‌گونه‌ای که نشان دهد کشورهای غربی در قبال افغانستان برخورد درستی نداشته‌اند و ندارند؛ به‌طور مثال، صفحه فیسبوکی «چین امروز» خبر داد که دولت آمریکا در واکنش به زلزله در افغانستان، با زلزله‌زدگان ابراز همدردی کرد، اما در مجموع فقط یک سطر را به این مسئله اختصاص داد و باقی خبر در مورد خودداری آمریکا از آزاد سازی ذخایر ارزی افغانستان است. در این خبر آمده است که آمریکا در نظر دارد ۷ میلیارد دلار از سرمایه مردم افغانستان را به قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر اختصاص دهد.

«چین امروز» در خبر دیگری در مورد ورود هواپیمای نظامی حامل کمک‌های بشردوستانه چین، نوشت: «تضاد حضور هواپیماها را نگاه کنید. هواپیماهای نظامی آمریکا که مردم افغانستان را به‌اجبار خارج می‌کردند، جان حداقل دو نفر را گرفتند ولی هواپیمای نظامی چین برای کمک به مردم در فرودگاه کابل حضور دارد.» حتی به نقل قول از سخنگوی وزارت خارجه این کشور نوشت که هواپیماهای نظامی آمریکا جان می‌گیرند و هواپیماهای نظامی چین جان می‌بخشند.

شیوه دیگر خبررسانی چین بزرگ‌نمایی بیش از حد کمک‌های این کشور به طالبان است. چین کمک ۵۰۰ هزار دلاری‌اش به زلزله‌زدگان افغانستان را در بوق و کرنای رسانه‌ای کرد، این در حالی است که آمریکا ۵۵ میلیون دلار برای به زلزله‌زدگان افغانستان اختصاص داد. اما این مسئله در رسانه‌های چین هیچ‌گونه انعکاسی نیافت.

تمرکز بیش از حد رسانه‌های چین بر خبرهای افغانستان یک مسئله را روشن می‌‌کند: چین می‌خواهد در نبودِ غرب در افغانستان، این کشور را ببلعد. از همان روزهای منتهی به سقوط دولت پیشین افغانستان، رویکرد چین در قبال این کشور تغییری محسوس یافت. چین که پیش‌تر نیز رابطه گسترده‌ای با طالبان برقرار کرده بود، درصدد تطهیر طالبان برآمدند. پس از آن نیز سفرهای مقام‌های چینی به افغانستان افزایش یافت و نخستین مقام عالی‌رتبه خارجی که به افغانستان زیر سلطه طالبان سفر کرد وزیر خارجه چین بود.

وانگ یی دقیقا یک روز پس از تصمیم طالبان به تعطیلی مدارس دخترانه در افغانستان، به کابل سفر کرد. سفر او باعث شد تا خبر تعطیلی مدارس دخترانه تحت شعاع خبر سفر او قرار بگیرد. پس از آن، سفر مقام‌های چینی به افغانستان افزایش یافت. محور اصلی این سفرها معادن افغانستان است.

چین به دست‌کم دو منطقه معدنی و نفت‌خیز افغانستان چشم دوخته است. معدن مس عینک در استان لوگر و ذخایر عظیم نفت دست‌نخورده افغانستان در شمال این کشور. چین به‌ دلیل داشتن مس بی‌کیفیت، نیاز دارد تا آن را با مس مرغوب و با‌کیفیت مخلوط کند. بر اساس بررسی‌ها، مس افغانستان با‌کیفیت‌ترین مس جهان است. از سوی دیگر، چین به معادن بزرگ لیتیوم افغانستان نیز نظر دارد. لیتیوم فلزی است که در صنعت امروز جهان موارد کاربرد بسیار زیادی دارد، به‌خصوص در عصر حاضر که برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، کارخانه‌های بزرگ خودروسازی بیشتر روی ساخت خودروهای برقی متمرکزند، لیتیوم که در ساخت باتری‌ها استفاده می‌شود ارزش بیشتری پیدا کرده است.

با این حال، چین قصد ندارد برای دستیابی به منابع معادن افغانستان، بهای واقعی آن را بپردازد. همان‌گونه که چین نفت ایران را به دلیل تحریم‌های گسترده جهانی، با قیمت پایین خریداری می‌کند، در نظر دارد منابع معادن افغانستان را نیز با قیمت نازل به دست آورد. به همین دلیل، چین تاکنون به تقاضای طالبان برای استخراج معادن افغانستان پاسخ مثبت نداده است، زیرا چینی‌ها می‌دانند که طالبان زیر فشار تحریم‌ها مجبورند قیمت معادن خود را پایین بیاورند.

از سوی دیگر، چینی‌ها در خبرهایی که منتشر می‌کنند سعی می‌کنند از طالبان چهره‌ای نرم و همسو با مردم نشان بدهند. حتی در گزارش درگیری‌ها در افغانستان، زاویه خبرها در رسانه‌های چینی چنان است که گویا امارت طالبان دولت مشروع مستقر در افغانستان است و پیوسته هدف حمله قرار می‌گیرد.

تمرکز رسانه‌های چینی روی اخبار افغانستان یک منفعت دیگر نیز برای این کشور دارد، و آن تصویری است که از چین از خود به‌عنوان کشوری کمک‌کننده و دلسوز مردم افغانستان، به نمایش می‌گذارد. چین دارد حوزه‌های گوناگون در افغانستان را به انحصار خود درمی‌آورد و به‌صورت خزنده در حال بلعیدن افغانستان است و افزایش تمرکز رسانه‌ای این کشور بر خبرهای افغانستان یکی از نشانه‌های این روند است.