گروهی از جوانان ساکن استان بدخشان در شمال شرق افغانستان، نهادی اجتماعی-فرهنگی به نام «خردباوران» تاسیس کرده‌اند و در چارچوب آن، روز دوشنبه، ۱۳ تیر (۴ ژوییه)، یک کارزار دوروزه برای اهدای خون به بیماران نیازمند در این استان را آغاز کردند. برگزارکنندگان به ایندیپندنت فارسی گفتند که استقبال مردم در روز نخست امیدوارکننده و چشمگیر بوده است.

گروه برگزارکننده کارزار جمع‌آوری خون در بدخشان هدف از این کارزار را کمک به بیمارانی دانست که روند درمانشان به دلیل ناتوانی اقتصادی به تاخیر می‌افتد و در مواردی با خطر مرگ روبه‌رو می‌شوند. گیتی فرح، یکی از برگزارکنندگان این کارزار، به ایندیپندنت فارسی گفت: «نهادهای خیریه در زمینه سرپناه و غذا به مردم کمک می‌کنند، اما به موضوع کمبود خون در بیمارستان‌ها توجه زیادی نشده است.»

او افزود که اعضای نهاد «خردباوران» پس از اطلاع از اینکه بیمارستان مرکزی استان بدخشان با کمبود خون مواجه است و بیماران برای خرید خون از بیرون بیمارستان توان مالی کافی ندارند، کارزار اهدای خون به راه انداختند.

از زمان فروپاشی دولت افغانستان به دست طالبان، علاوه بر رکود شدید اقتصادی و فقر روزافزون، سیستم بهداشت و درمان افغانستان نیز به دلیل توقف کمک‌های مالی جامعه جهانی، با مشکلاتی جدی روبه‌رو شد. به گزارش سازمان بین‌المللی نجات، تا ماه آوریل ۲۰۲۲، دو هزار مرکز بهداشتی در نقاط مختلف افغانستان به دلیل کمبود بودجه و امکانات، تعطیل شدند. در حال حاضر، بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کوچک در شهرستان‌ها و روستاها بسته شده‌اند و تنها بیمارستان‌‎های واقع در مرکز استان‌‎ها، با کمترین امکانات، نیازهای پزشکی و بهداشتی مردم را برآورده می‌کند.

بودجه این بیمارستان‌ها را نهادهای امدادرسان همچون صلیب سرخ، سازمان بهداشت جهانی و برخی از کمک‌های بشردوستانه تامین می‎‌‌‌کردند اما حالا به دلیل کمبود بودجه، اغلب با کمبود دارو، کادر درمانی و امکانات پزشکی مواجه‌اند. به گفته اعضای نهاد «خردباوران»، ذخیره بانک‌ خون بیمارستان‌های مرکز استان‌ها معمولا پاسخگوی نیاز همه بیماران نیست و مردم مجبورند برای خرید خون به بیمارستان‌های خصوصی مراجعه کنند که هزینه آن به‌شدت بالا است.

گیتی فرح استقبال مردم از کارزار جمع‌آوری خون در بدخشان را رضایت‌بخش توصیف کرد و گفت که مردم در روز اول کارزار با اشتیاق در آن شرکت کردند و «مقدار زیادی خون به بانک خون بیمارستان مرکزی بدخشان اهدا شد».

نهاد «خردباوران» که جمعی از زنان و مردان جوان اخیرا و پس از تسلط طالبان بر افغانستان و تعطیلی بسیاری نهادهای مدنی و فرهنگی، ایجاد کردند، پیش از این در نخستین اقدام خود، یک نمایشگاه کتاب خیابانی در شهر فیض‌آباد بدخشان برگزار کرده بود. در آن نمایشگاه نیز زنان و دختران افغان، در حالی که طالبان آن‌ها از رفتن به مدرسه و کار بیرون از خانه منع کرده‌اند، مشتاقانه شرکت کردند و مسئولیت اداره نمایشگاه را به عهده گرفتند.