رسول موسوی، مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه، هفتم اردیبهشت (۲۷ آوریل)، در کنفرانس «نگهبانان خزر» که در هند برگزار شد، گفت که با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، طالبان که اکنون بر این کشور مسلط‌ است، دشمن خارجی مداخله‌گر ندارد و باید فرصت‌ها را غنیمت بشمارد و با همکاری‌های منطقه‌ای و عمل کردن به وعده‌هایش به مردم افغانستان، بر چالش‌ها پیروز شود.

رسول موسوی روز پنجشنبه، شرحی از صحبت‌هایش در نشست نگهبانان خزر را در رشته توییتی منتشر کرد. او نوشت که در سخنانش در این نشست، به «چهار چالش اساسی و چهار فرصت مهم طالبان» در افغانستان پرداخته است.

موسوی افزود: «ادامه عملیات تروریستی در افغانستان، به رسمیت شناخته نشدن طالبان در سازمان ملل متحد و نزد دولت‌های جهان، گسترش فقر و سقوط سیستم بانکی و اعمال محدودیت برای کار و تحصیل زنان و دختران، از چالش‌های مهمی‌اند که طالبان با آنان مواجه‌ است.»

دبیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اجماع منطقه‌ای برای کمک به مردم افغانستان، نبود اپوزیسیون قوی مسلح یا سیاسی در برابر طالبان، نبود دشمن خارجی مداخله‌گر پس از خروج ایالات متحده آمریکا و ناتو و پذیرش طالبان به عنوان یک واقعیت در سطح منطقه و فرامنطقه را از فرصت‌های مهم طالبان در افغانستان برشمرد.

با این حال، رسول موسوی افزود که افغانستان بین دو رویکرد خوش‌بینانه و بدبینانه در نوسان است و آینده این کشور به تصمیم‌هایی که طالبان می‌گیرد، بستگی دارد. او به طالبان پیشنهاد کرد فرصت‌های یادشده را غنیمت بشمارد و به کمک آن‌ها، بر چالش‌ها غلبه کند.

با اینکه بخشی از صحبت‌ها در نشست نگهبانان خزر بر اوضاع جاری در اوکراین متمرکز بود، دبیر کل آسیای جنوبی وزارت خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرد: «اوکراین و دیگر مسائل بین‌المللی نباید به فراموش شدن مردم افغانستان منجر شود.» او اضافه کرد: «تجربه فراموش شدن افغانستان پس از خروج نیروهای شوروی را از یاد نبریم.»

رسول موسوی در حالی طالبان را یک «واقعیت پذیرفته شده» می‌نامد و این گروه را به تعامل با دولت‌های منطقه‌ و فرامنطقه‌ای تشویق می‌کند که اوایل آبان ۱۴۰۰، چند هفته پس از سلطه طالبان بر افغانستان، این گروه را «تهدیدی راهبردی علیه منافع ملی ایران» خوانده بود. در آن زمان، فیلمی از سخنرانی موسوی در خانه احزاب ایران، در فضای مجازی پخش شد که در آن گفته بود اگر طالبان با این طرز تفکر در افغانستان مستقر باشد، بر امنیت و منافع ملی ایران اثرات منفی بلندمدت و کوتاه‌مدت خواهد داشت.

جمهوری اسلامی ایران که از دولت‌های حامی و همسو با طالبان شناخته می‌شود، در هشت ماه گذشته، برای گسترش تعامل‌ها میان این گروه و دولت‌های جهان، آزادسازی ذخایر ارزی بلوکه شده بانک مرزی افغانستان در بانک‌های غربی و همچنین گسترش معاملات تجاری با این گروه تلاش کرده است و با وجودی که در این هشت ماه، نیروهای طالبان و مرزبانان ایرانی سه بار باهم درگیر شده‌اند، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران هربار این تنش‌ها را ناشی از سوءتفاهم و ناآشنایی مرزبانان طالبان با خطوط مرزی عنوان کرده‌اند.