کابینه طالبان در پانزدهمین جلسه‌ای که روز سه‌شنبه، ۳۰ آذر برگزار شد، هیئتی را مسئول ایجاد طرح نهایی بازار مشترک ایران و افغانستان در استان نیمروز کرد.

بر اساس خبرنامه‌ای که دفتر رسانه‌‌های دولت طالبان منتشر کرد، هیئتی متشکل از نمایندگان چهار وزارت مالیه (خزانه‌داری)، تجارت، اقتصاد و اقوام و قبایل، موظف شد تا موضوع ایجاد بازار مشترک ایران و افغانستان را در مرز میان دو کشور در استان نیمروز نهایی سازد. ملا محمدحسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان، به اعضای هیئت مذکور دستور داد که نتایج کارهایشان در زمینه نهایی‌سازی طرح ایجاد بازار مشترک در نیمروز را در جلسه بعدی کابینه گزارش دهند.

در سال‌های گذشته نیز تلاش‌هایی برای ایجاد بازارچه‌های مشترک در شهرهای مرزی ایران و افغانستان صورت گرفت، اما به‌دلیل تهدیدهای طالبان و فعالیت باندهای قاچاق در خطوط مرزی، این تلاش‌ها تحقق نیافت.

افغانستان بیشتر از ۹۰۰ کیلومتر با ایران مرز مشترک دارد که سه بندر تجاری اسلام قلعه، ابونصر فراهی و ملک از معبرهای مهم تجاری میان دو کشور است. افغانستان یکی از پنج مقصد مهم صادرات محصولات تجاری ایران است. آمارها از میزان تجارت میان ایران و افغانستان نشان می‌دهد که ارزش صادرات ایران به افغانستان در سال‌های اخیر به مرز دو میلیارد دلار رسیده است. معبرهای تجاری میان افغانستان و ایران، از مهم‌ترین منابع تامین نیازهای روزانه در بازار مواد غذایی، مواد ساختمانی و بقیه اقلام تجاری در افغانستان است.

ایران در سال‌های گذشته، بازارچه‌هایی را برای ایجاد سهولت برای بازرگانان ایرانی در شهرستان‌های خراسان رضوی در مرز با افغانستان فعال کرد، اما شماری از این بازارچه‌ها به دلایل مختلف از فعالیت بازماندند. اگر دستور نخست‌وزیر طالبان مبنی بر ایجاد بازار مشترک ایران و افغانستان در نیمروز عملی شود، این نخستین بازار مشترک در داخل خاک افغانستان خواهد بود.

حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان، در سفری که اواخر آبان به کابل داشت و در ملاقات با سران طالبان درباره گسترش تجارت میان دو کشور و تامین امنیت مرزها گفتگو کرد. در جریان سفر کاظمی قمی، هیئت‌هایی از وزارتخانه‌های مختلف میان دو کشور شکل گرفت و یکی از این هیئت‌ها موظف شد تا در مورد مسائل مرزی، توسعه تجارت و فرصت‌های اقتصادی میان دو کشور فعالیت کند. به‌نظر می‌رسد، اختصاص هیئتی از طالبان برای نهایی‌سازی طرح ایجاد بازار مشترک ایران و افغانستان در نیمروز در ادامه تلاش‌های دو طرف برای توسعه تجارت است.