چرا مولوی گرگیج، امام جمعه اهل سنت آزادشهر، عزل شد؟

به دنبال انتشار خبر عزل مولوی گرگیج، صدها شهروند معترض به این حکم، روز جمعه ۲۶ آذر، مقابل منزل مولوی تجمع کردند

چند روز پس از اظهارات مولوی گرگیج، امام جمعه آزادشهر، درباره اینکه در مراسم عقد حسین بن علی و دختر یزدگرد، عمر بن خطاب عاقد بوده است، آیت‌الله نورمفیدی، نماینده ولی‌فقیه در استان گلستان، او را از سمت امام جمعه آزادشهر عزل کرد.

رسانه‌های داخلی ایران با تایید خبر برکناری این روحانی اهل سنت گزارش دادند که به‌جای او، نعمت‌الله مشعوف امام جمعه جدید اهل سنت آزادشهر معرفی شده است. او از شاگردان و مریدان مولوی گرگیج است و در مدرسه دینی اهل سنت گالیکش تدریس می‌کند.

اعتراض شهروندان به عزل مولوی گرگیج

به دنبال انتشار خبر عزل مولوی گرگیج، صدها شهروند معترض به این حکم، روز جمعه ۲۶ آذر، مقابل منزل مولوی تجمع کردند. به گفته شاهدان محلی، معترضان با سر دادن الله اکبر این عزل‌ و نصب را «حکومتی» خواندند. آن‌ها مولوی گرگیج را تا مسجد همراهی و تاکید کردند که اتهام‌های نسبت داده شده به او «بی‌اساس»اند.

اظهارات مولوی چه بود و با  چه واکنش‌هایی همراه شد؟

مولوی گرگیج در خطبه نماز جمعه ۱۹ آذر گفته بود: «آنان که در حق یاران پیامبر اسلام بدگویی می‌کنند، بدانند که حضرت عمر خطبه عقد امام حسین و دختر یزدگرد را خواند و اگر بنا بر ادعای کسی، عمر بر حق نباشد، پس این ازدواج نیز اسلامی نبوده است.»

بسیاری از تندروهای جناح حاکم جمهوری اسلامی ایران این اظهارات مولوی گرگیج را «توهین به مقدسات» دانسته‌اند و این روحانی اهل سنت، آماج حملات انتقادی بسیاری از روحانیون سنتی قرار گرفته است.

از جمله روحانیون اهل سنت استان گلستان که به اظهارات مولوی گرگیج اعتراض کردند، می‌توان به عبدالرزاق آخوند رهبر، امام جمعه اهل سنت شهرستان آق قلا، و قربان محمد اونق، امام جمعه اهل سنت بندرترکمن، اشاره کرد. این دو روحانی که با یکدیگر رابطه خویشاوندی دارند، از طرفداران ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران‌اند. عبدالرزاق رهبر مولوی گرگیج  را به «خط گرفتن از خارج» و «وهابیت» متهم کرده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اداره کل ادیان و مذاهب سازمان تبلیغات اسلامی هم در نامه‌ای به حجت‌الاسلام‌ لطفیان، دبیر شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت، برخورد قانونی با مولوی گرگیج خواستار شده است.

طرح سازماندهی حوزه‌ها آتش را شعله‌ور کرد

سید عقیل هاشمی، مدیر شبکه جهانی «کلمه»، رسانه‌ای درباره حقوق اهل سنت، می‌گوید: «در زمان ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، طرحی با نام سازماندهی حوزه‌ها به حوزه‌های علمیه ارائه شد که مطابق آن قرار بود مدارس دینی را یک شورای مرکزی به ریاست روحانیون شیعه و سنی اداره کند که بسیاری از علما با این طرح مخالفت کردند. از جمله شخص مولوی گرگیج و روحانیون اهل سنت کُرد.»

هاشمی در ادامه گفت: «پس از آن، حکومت تلاش کرد که در جامعه اهل سنت خصوصا در حوزه‌ها نفوذ کند و در عزل و نصب امامان جمعه هم نقش داشته باشند. کما اینکه در جنوب نیز امام جمعه اهل سنت نصب کردند؛ البته امام جمعه سابق فوت کرده بود و جایگزین او را فردی حکومتی گماشتند. در بندر لنگه نیز همین یک‌ماه قبل، امام جمعه سابق را عزل کردند و شخص دیگری را به عنوان امام جمعه جدید معرفی کردند. در یکی دو نقطه دیگر نیز چنین کاری را انجام دادند.»

ابراهیم احراری، فعال رسانه‌ای اهل سنت، در توضیح سابقه چنین اقدامی گفت: «اخیرا در بندر لنگه شیخ بهجت را که ۴۰ سال امام جمعه این شهر بود، عزل کردند. این عزل بدون اطلاع قبلی بود و به جای او، شخصی به نام راهبر را جایگزین کردند. در سیب سوران سراوان نیز مشابه این اقدام صورت گرفت و خیلی موارد دیگر.»

سابقه عزل و نصب روحانیون اهل سنت در گلستان

چندین سالی است که شهروندان اهل سنت ساکن گلستان عزل و نصب‌های امام جمعه‌ها را شاهدند

در آق‌آقلا، عبدالرزاق رهبر که در سخنان خود، فرزندش را «مدافع حرم» در سوریه معرفی می‌کند، از ۲۰ سال قبل امامت جمعه این شهرستان را به عهده دارد. در بین علمای اهل سنت ترکمن، او یکی از نزدیک‌ترین افراد به جناح حاکم و از منتقدان اصلی مولوی گرگیج است.

رضا، شهروند ۳۶ ساله اهل آق‌آقلا، در خصوص او توضیح می‌دهد: «ما بخشی از ترکمن‌های آق‌قلا امامت او را قبول نداریم چون امام جمعه باید فردی باشد که در مواقع لازم بتواند حتی مقابل حکومت بایستد و در صف مردم قرار گیرد. به همین دلیل بارها در اعتراض به امامت جمعه او گروهایی تشکیل شد اما با دخالت نهادها و ارگان‌های امنیتی، درخواست ما سرکوب شد. آنچه مسلم است، او یک فرد حکومتی است و قبلا هم برای معترضان به خود پرونده قضایی درست کرده و آن‌ها را به حمایت از سلفی‌گری متهم کرده بود.»

از جمعیت اهل تسنن ایران آمار دقیقی در دست نیست، با این حال پیش‌بینی می‌شود بین هشت تا ۱۰ میلیون تن از شهروندان ایرانی سنی باشند. هرچند کنشگران سُنی این رقم تا ۲۰ میلیون افزایش می‌دهند.

اگرچه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اهل تسنن به رسمیت شناخته شده‌اند، از تصدی پست‌های کلیدی از جمله وزارت، سفارت، استانداری، ریاست‌جمهوری و رهبری در این کشور محروم‌اند.